Czym jest nadczynność tarczycy?
Nadczynność tarczycy to sytuacja, kiedy przysadka mózgowa produkuje zbyt mało TSH, hormonu regulującego pracę tarczycy, przez co tarczyca wydziela zbyt duże ilości ft3 i ft4.
Nadczynność tarczycy prowadzi do zaburzeń funkcjonowania całego organizmu. Pojawia się jako choroba przejściowa (np. poporodowe zapalenie tarczycy), przewlekła (choroba Gravesa Basedowa), jako powikłanie terapii stwardnienia rozsianego czy HIV, jako konsekwencja guzka tarczycy, czy nagle, z powodu obecności jodu w środkach kontrastujących lub w czasie terapii amiodaronem.
Leczenie nadczynności zależne jest od jej postaci, wyróżnia się bowiem nadczynność subkliniczną i jawną. Dodatkowo wybrany sposób leczenia zależy od wieku, stanu zdrowia i planów prokreacyjnych kobiety.
Przeczytaj także: Najlepsze afrodyzjaki, czyli co jeść, aby zajść w ciążę
Jak rozpoznać nadczynność tarczycy?
Objawy związane ze złym samopoczuciem mogą sugerować problemy z tarczycą. Jakich symptomów należy się spodziewać, gdy kobieta choruje z powodu nadczynności gruczołu tarczowego? Potliwość, uczucie gorąca, kołatania serca, tachykardia, drażliwość, niepokój, brak siły, częstomocz, biegunka, spadek wagi przy wzmożonym apetycie, nieprawidłowe miesiączki, niepłodność.
Czy nadczynność tarczycy utrudnia zajście w ciążę?
Tak, występowanie nadczynności tarczycy może powodować niepłodność. Dodatkowo, jeśli kobieta jest leczona przed ciążą z powodu nadczynności, plany prokreacyjne powinna koniecznie skonsultować z endokrynologiem, gdyż leki tyreostatyczne są wysoce toksyczne dla płodu. Planowanie ciąży jest również zależne od wybranego leczenia, a nadczynność leczy się farmakologicznie, poprzez podanie radiojodu lub drogą operacji – tyreoidektomii. Nawet 5,8% niepłodnych kobiet nie może zajść w ciążę właśnie z powodu zaburzeń w pracy gruczołu tarczowego.
Jak leczy się nadczynność tarczycy, gdy kobieta planuje ciążę?
Najlepszym momentem na planowanie dziecka jest stabilna eutyreoza, czyli prawidłowy poziom hormonów tarczycy. Jeśli kobieta leczy się tyreostatykami, leczenie trwa od 12 do około 18 miesięcy i jest wysokie ryzyko nawrotów nadczynności. Dodatkowo leki tyreostatyczne mogą powodować wady u płodu, dlatego fakt nieplanowanego zajścia w ciążę należy bezzwłocznie skonsultować z lekarzem.
Gdy pacjentka decyduje się na leczenie poprzez podanie izotopu jodu, okres, w jakim bezwzględnie nie powinna zajść w ciążę, wynosi od 6 do 12 miesięcy.
W przypadku zdiagnozowania choroby Gravesa i Basedowa nie podejmuje się leczenia radioizotopem.
Leczenie operacyjne, czyli tyreoidektomia polega na wycięciu gruczołu tarczowego. Po trzech miesiącach od operacji, jeśli rekonwalescencja przebiegła bez problemu, w badaniu histopatologicznym nie odnaleziono złośliwych zmian i uzyskano prawidłowy poziom hormonów – kobieta, będąca pod ciągłą opieką endokrynologa, może planować ciążę.
Na czym polega postać jawna i subkliniczna nadczynności tarczycy?
Postać jawna nadczynności występuje wtedy, kiedy oprócz nieprawidłowych stężeń hormonów, kobieta zmaga się z objawami somatycznymi, wskazującymi na zaburzenia pracy gruczołu tarczowego. Ta forma nadczynności wymaga leczenia endokrynologicznego.
Dlaczego nadczynność tarczycy kobiety stanowi zagrożenie dla płodu?
Hormony tarczycy są niezbędne do prawidłowego rozwoju zarodka i płodu. Zarówno sytuacja zbyt niskiego, jak i zbyt wysokiego poziomu hormonów tarczycy jest dla płodu niekorzystna. Jednak nadczynność matki, szczególnie jeśli trudno uzyskać eutyreozę, może spowodować zagrożenie życia i zdrowia dziecka.
Dzieci matek z nadczynnością częściej mają małą masę urodzeniową, wole tarczycowe, tachykardię czy rodzą się z obrzękiem. Zbyt dużo hormonów tarczycy wpływa również na przyspieszenie wieku kostnego dziecka. Co to oznacza? Szybkie kostnienie układu szkieletowego jest przyczyną np. niskiego wzrostu. Występują upośledzenia słuchu.
Jeśli kobieta ciężarna ma nadczynność, należy skontrolować poziom TRAb, czyli przeciwciał dla receptorów TSH. Wysokie miano tych przeciwciał może skutkować wrodzoną nadczynnością tarczycy u dziecka. Badania USG płodu muszą bardzo dokładnie uwzględniać tarczycę, gdyż gruczoł może być powiększony, ze zwiększonymi przepływami. Badanie TRAb pozwala na przewidywanie, czy dziecko już w okresie płodowym będzie zmagało się z nadczynnością tarczycy.
Może zainteresować Cię również: Niedoczynność tarczycy a planowanie ciąży