Skąd bierze się alergia u dzieci i dorosłych?
Zadaniem układu odpornościowego (immunologicznego) jest nieustanne monitorowanie organizmu w celu wykrycia ewentualnych patogenów. Kiedy „wróg” zostanie namierzony, uruchamiają się odpowiednie procesy obronne, które mają zwalczyć nieprzyjaciela. Niestety nie zawsze odporność działa z równą skutecznością. Problem pojawia się na przykład wtedy, gdy układ immunologiczny jest zbyt reaktywny, przez co zaczyna zwalczać zupełnie niegroźne substancje pochodzące z powietrza, pożywienia, kosmetyków czy leków. W takiej sytuacji mówimy o reakcji alergicznej, a czynniki, które ją wywołują nazywamy alergenami. Alergia u dzieci i dorosłych rozwija się dokładnie w ten sam sposób.
Dlaczego alergia u dzieci diagnozowana jest coraz częściej?
Alergia u dziecka to problem, z którym mierzy się coraz więcej rodziców. Różnego rodzaju choroby alergiczne obecnie diagnozuje się znacznie częściej niż jeszcze kilka lat temu. Uważa się, że za blisko pół wieku alergie u dzieci przybiorą skalę epidemii i będą dotyczyć niemal każdego niemowlęcia. Skąd tak mało optymistyczne prognozy? Na upowszechnienie alergii u dzieci i dorosłych wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Skłonność do uczulenia jest dziedziczna, ale coraz częściej zdarza się, że alergię nabywa się pod wpływem najróżniejszych czynników, które osłabiają układ oddechowy i związany z nim system immunologiczny. Wiąże się to z typową dla XX/XXI wieku zmianą stylu życia na mało aktywny i oddalony od natury. Poród przez cesarskie cięcie, przebywanie w sterylnych warunkach, spożywanie wysokoprzetworzonej żywności, nadużywanie antybiotyków – to wszystko zaburza skład mikroflory jelitowej, kluczowej dla sprawnego działania całego organizmu.
Jakie są najczęstsze przyczyny alergii u dzieci?
Obecnie do najczęstszych przyczyn alergii u dziecka zalicza się:
- pyłki drzew, kwiatów i traw,
- roztocza kurzu domowego,
- sierść, ślinę i naskórek zwierząt domowych,
- substancje zapachowe,
- niektóre konserwanty,
- metale ciężkie,
- niektóre produkty spożywcze (jajka, laktoza, truskawki, gluten, orzeszki ziemne, skorupiaki).
Ponadto co jakiś czas pojawiają się nowe, nieznane dotąd alergeny, wśród których wymienić można np. mentol, kamforę, octan linalinu. Alergia u dzieci często jest skutkiem spożywania wysoko przetworzonej żywności oraz stosowania nieodpowiednich kosmetyków. Zresztą uczulenie może wywołać niemal wszystko.
W dalszej części artykułu skupimy się na objawach i leczeniu alergii u dziecka.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Objawy alergii u dzieci na pyłki roślin
Pyłki roślin wywołują alergię u dziecka sezonowo. W zależności od rodzaju alergenu, uciążliwe objawy mogą pojawić się już wczesną wiosną, utrzymywać przez większą część lata i zaniknąć dopiero zimą.
Najczęstszym objawem tego rodzaju alergii u dziecka jest alergiczne zapalenie spojówek, które wywołuje:
- zaczerwienienie spojówek,
- nasilone łzawienie,
- uczucie swędzenia i pieczenia oczu,
- opuchnięte powieki,
- nadwrażliwość na światło.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Alergicznemu zapaleniu spojówek bardzo często towarzyszy katar sienny, znany także jako alergiczny nieżyt nosa. Typowe dla niego objawy to:
- wodnisty katar,
- uczucie swędzenia w nosie,
- częste, seryjne kichanie,
- zatkany nos,
- drapanie w gardle.
Objawy alergii kontaktowej u dziecka
Kiedy alergia u dziecka przybiera postać grudkowej wysypki zlokalizowanej na zarumienionej skórze, należy podejrzewać tzw. wyprysk kontaktowy (egzemę). To alergia kontaktowa wywołana przez nikiel, rtęć, chrom, substancje zapachowe zawarte w kosmetykach i środkach czystości, a nawet neomycynę (antybiotyk). Istnieje wiele różnych związków chemicznych, pod wpływem których rozwija się alergia u dzieci. Przeważnie uczulenie objawia się miejscowo, na przykład na skórze w pobliżu pępka, która uprzednio była pocierana przez metalowy guzik albo na dłoniach umytych mydłem zawierającym balsam peruwiański.
Objawy alergii pokarmowej u dziecka
Po spożyciu uczulającego pokarmu alergia u dziecka (IgE-zależna) rozwija się bardzo szybko, rzadziej z opóźnieniem. Pierwsze objawy mogą pojawić się natychmiast lub w przeciągu dwóch godzin od zjedzenia posiłku. Najczęściej są to dolegliwości żołądkowo-jelitowe, jak nudności, wymioty, kolkowe bóle brzucha i biegunka, ale alergia u dziecka może wywołać także:
- swędzenie w jamie ustnej,
- swędząca wysypka wokół ust,
- obrzęk powiek i/lub warg,
- trudności w połykaniu i świszczący oddech, wynikające ze skurczu oskrzeli,
- napadowe kichanie, cieknący katar.
Należy też dodać, że alergia pokarmowa może przyczyniać się do rozwoju atopowego zapalenia skóry, eozenofilowego zapalenia przewodu pokarmowego, a także zapalenia jelit.
Wstrząs anafilaktyczny rozwija się bardzo szybko, obniżając ciśnienie tętnicze do stopnia zagrażającego zdrowiu i życiu dziecka.
To stan wywołujący szereg zmian, najczęściej:
- swędzącą pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy (niebolesny obrzęk głównie twarzy, kończyn, okolicy stawów), zaczerwienienie skóry,
- obrzęk górnych dróg oddechowych, chrypka, stridor, kaszel, nieżyt nosa,
- nudności, gwałtowne nudności, kolkowe bóle brzucha,
- objawy ogólnoustrojowe (sucha, ciepła skóra, skąpomocz, bezwiedne oddanie stolca itp.).
Jak poznać alergię u dziecka?
Alergia u dziecka nie zawsze jest łatwa do rozpoznania. Trudność sprawia zwłaszcza diagnostyka alergii pokarmowej, która przynosi podobne objawy do nietolerancji pokarmowej (to rodzaj nadwrażliwości niezależnej od mechanizmów immunologicznych). Niełatwo też ustalić co dokładnie uczula malucha. Dlatego rodzice, którzy podejrzewają alergię u dziecka, powinni zapisywać swoje spostrzeżenia, a następnie omówić je z lekarzem.
W diagnostyce alergii u dzieci, oprócz obserwacji, stosuje się specjalistyczne badania i testy skórne.
Alergia u dziecka – co robić?
Kiedy dokładnie wiadomo, jaki alergen odpowiedzialny jest za nieprzyjemne dolegliwości u dziecka, warto w miarę możliwości go unikać. Dobrze sprawdzać w kalendarzu pylenia, kiedy dokładnie pyli roślina, wywołująca alergię u dziecka, i w tym okresie nie wybierać się do lasu, parku i na łąkę. Niestety, nie zawsze jesteśmy w stanie uniknąć kontaktu ze szkodzącym alergenem, dlatego należy działać wielotorowo.
Alergia u dzieci – postępowanie:
- obserwacja, ustalenie czynnika uczulającego,
- konsultacje z lekarzem (lekarz rodzinny, pediatra, alergolog),
- w razie konieczności wdrożenie leczenia (np. immunoterapii),
- ograniczenie ekspozycji na uczulające alergeny,
- dbanie o korzystny mikroklimat w pokoju dziecka,
- stosowanie preparatów szybko łagodzących objawy alergii u dziecka.
Co pomaga złagodzić uciążliwe objawy? W przypadku alergii u dzieci wywołanej przez pyłki roślin szybką ulgę niosą preparaty zawierające ektoinę. Jeśli pociecha zmaga się z alergicznym nieżytem nosa, warto wybrać spray, który łagodzi katar i przyspiesza regenerację podrażnionej błony śluzowej. Dzieciom cierpiącym z powodu alergicznego zapalenia spojówek, pomóc mogą krople do oczu z ektoiną.
Pamiętaj, żeby nigdy nie bagatelizować niepokojących objawów, które pojawiają się u pociechy. Nieleczona alergia u dziecka potrafi nie tylko skutecznie odebrać radość z życia, lecz także stać się przyczyną innych, znacznie bardziej groźnych chorób, na przykład astmy, zapalenia zatok czy stożka rogówki.