To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Przyczyny bólu podczas współżycia
Ból w trakcie lub po współżyciu, w środowisku medycznym określany jako dyspareunia, może mieć różne przyczyny. Jeśli jest przewlekły, nie należy go bagatelizować!
Możliwe przyczyny bólu podczas seksu:
Endometrioza
Endometrioza to choroba, w której tkanka podobna do błony śluzowej macicy rozwija się poza nią, np. na jajnikach, jajowodach lub w jamie brzusznej. Oprócz bolesnych miesiączek i bólu podbrzusza objawem zwykle jest ból podczas współżycia. Endometrioza często prowadzi do stanów zapalnych i zrostów, co jeszcze bardziej nasila dyskomfort w trakcie zbliżenia.
Infekcje intymne
W przypadku infekcji intymnych dyskomfort wynika m.in. z podrażnienia i stanu zapalnego błony śluzowej pochwy oraz sromu. Przy nawracających infekcjach dochodzi do przewlekłego uszkodzenia nabłonka oraz rozregulowania mikrobiomu, co może skutkować pieczeniem, suchością i uczuciem napięcia. Ból podczas współżycia może pojawić się zarówno przy infekcjach o podłożu grzybiczym, bakteryjnym i wirusowym.
Torbiele lub mięśniaki macicy
Torbiele jajników oraz mięśniaki macicy to kolejne potencjalne przyczyny bólu podczas współżycia. Torbiele, które są wypełnionymi płynem zmianami na jajnikach, mogą uciskać sąsiadujące struktury i powodować ból podczas ruchów miednicy czy głębokiej penetracji. Mięśniaki macicy, czyli łagodne guzy rozwijające się w ścianie macicy, mogą zmieniać jej kształt oraz elastyczność, co również prowadzi do odczuwania dyskomfortu. W obu przypadkach ból może być związany z mechanicznym uciskiem na nerwy lub ograniczeniem ruchomości narządów wewnętrznych.
Zespół jelita drażliwego (IBS)
IBS to choroba charakteryzująca się przewlekłymi dolegliwościami ze strony układu pokarmowego, takimi jak wzdęcia, bóle brzucha czy zaparcia. Zaburzenia te często mają wpływ na funkcjonowanie narządów miednicy, ponieważ nadmierne napięcie w obrębie jelit może przenosić się na mięśnie dna miednicy. Efektem tego jest dyskomfort, a nawet ból w trakcie stosunku.
Wulwodynia
Wulwodynia objawia się przewlekłym bólem, pieczeniem, świądem lub nadwrażliwością w okolicy sromu, przedsionka pochwy, krocza czy odbytu. Trwa co najmniej trzy miesiące i często trudno znaleźć jej jednoznaczną przyczynę, ponieważ wulwodynia jest diagnozowana dopiero wtedy, gdy inne możliwe powody bólu zostaną wykluczone.
Wulwodynia to problem, który znacząco utrudnia współżycie. Ból często pojawia się w odpowiedzi na dotyk, nacisk lub próby penetracji. U niektórych kobiet srom jest tak nadwrażliwy, że nawet delikatny kontakt potrafi wywołać dyskomfort. Co więcej, jeśli organizm nie produkuje wystarczającej ilości naturalnego nawilżenia, sytuacja może się jeszcze bardziej skomplikować. Ból podczas aktywności seksualnej może wynikać też ze zmian zapalnych oraz anatomicznych, które towarzyszą wulwodynii.
Problemy z pęcherzem
Problemy z pęcherzem, takie jak nadreaktywny pęcherz czy przewlekłe zapalenie pęcherza, również mogą przyczyniać się do bólu podczas współżycia. Objawy te często wiążą się z uczuciem pieczenia, ucisku w podbrzuszu lub bólu promieniującego do pochwy. Zdarza się, że są one wynikiem nadmiernego napięcia mięśni dna miednicy, które zaciskają się w reakcji na ból lub częste oddawanie moczu.
Problemy z mięśniami dna miednicy
Mięśnie dna miednicy odpowiadają za kontrolowanie czynności fizjologicznych, a także podtrzymują narządy wewnętrzne, w tym pęcherz, macicę i odbytnicę. Zbyt napięte lub nierównomiernie pracujące mięśnie mogą prowadzić do bólu podczas współżycia. Z tego względu coraz częściej mówi się o tym, że popularne ćwiczenia Kegla (polegające na zaciskaniu i rozluźnianiu mięśni dna miednicy) nie zawsze są odpowiednim rozwiązaniem. Jeśli kobieta ma problem z rozluźnieniem mięśni, wzmacnianie ich może nie przynieść żadnych korzyści, a wręcz zaszkodzić.
Czynniki psychologiczne
Ból w trakcie lub po współżyciu może mieć również podłoże psychologiczne. Stres, lęk, depresja, a także traumatyczne doświadczenia związane z wcześniejszymi przeżyciami seksualnymi mogą wpływać na percepcję bólu. Dodatkowo niska samoocena, brak akceptacji własnego ciała lub trudności w relacjach z partnerem mogą nasilać dolegliwości.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Ból podczas seksu a fizjoterapia uroginekologiczna
Seks nie powinien boleć. Ból czy dyskomfort to zawsze sygnał ostrzegawczy, że dzieje się coś niedobrego. Jeśli odczuwasz niepokojące objawy, skonsultuj się z ginekologiem lub lekarzem pierwszego kontaktu. Stamtąd zostaniesz przekierowana na dodatkowe badania lub do odpowiedniego specjalisty – np. endokrynologa, psychologa, psychiatry lub fizjoterapeuty uroginekologicznego.
Fizjoterapia uroginekologiczna to dziedzina fizjoterapii, zajmująca się leczeniem problemów z układem moczowo-płciowym, ze szczególnym naciskiem na mięśnie dna miednicy. Celem jest poprawa funkcjonowania mięśni dna miednicy, redukcja napięć oraz przywrócenie równowagi między strukturami ciała, które mogą powodować dyskomfort.
Jeśli przyczyną bólu podczas współżycia jest choroba (np. zespół jelita drażliwego czy zapalenie pęcherza), ważny jest nadzór lekarza i stosowanie się do jego zaleceń w związku z przyjmowaniem leków czy odżywianiem. Jednak i w takich przypadkach fizjoterapia uroginekologiczna może okazać się wsparciem, szczególnie jeśli dana choroba prowadzi do nadmiernego napięcia struktur mięśniowych w obrębie miednicy.
Pamiętaj, że ból podczas aktywności seksualnej nie jest normalnym zjawiskiem. Jeśli coś się dzieje, warto zgłosić się do specjalisty, ponieważ ignorowanie problemu może mieć poważne konsekwencje nie tylko dla zdrowia fizycznego, ale także relacji z partnerem, poziomu libido i samopoczucia psychicznego.
Na czym polega fizjoterapia uroginekologiczna
Fizjoterapia uroginekologiczna w przypadku bólu podczas współżycia ma na celu poprawę funkcji mięśni dna miednicy oraz wyeliminowanie napięć, które mogą prowadzić do bólu w trakcie stosunku. Terapia może obejmować różne techniki – w zależności od bezpośredniej przyczyny problemu oraz stanu zdrowia pacjentki. Na początku fizjoterapeuta przeprowadza wywiad i ocenia stan mięśni dna miednicy, zwracając uwagę na ich napięcie, siłę, elastyczność oraz koordynację.
Proces terapeutyczny może składać się z elementów, takich jak:
- Ćwiczenia wzmacniające i rozluźniające mięśnie dna miednicy – w zależności od diagnozy, fizjoterapeuta zaleca ćwiczenia mające na celu wzmocnienie osłabionych mięśni lub rozluźnienie nadmiernie napiętych struktur. Bardzo często są one wykonywane podczas wizyty pod nadzorem terapeuty.
- Techniki manualne – fizjoterapeuci uroginekologiczni stosują różnorodne techniki manualne, takie jak masaż tkanek głębokich, mobilizacja stawów czy praca z bliznami (np. po cesarskim cięciu lub nacięciu krocza).
- Terapia punktów spustowych – punkty spustowe to napięte miejsca w mięśniach, które mogą powodować ból. Ich rozluźnienie i leczenie za pomocą odpowiednich technik może znacząco zmniejszyć dolegliwości bólowe i dyskomfort podczas współżycia.
- Edukacja dotycząca postawy i relaksacji – fizjoterapeuci uczą pacjentki technik relaksacyjnych oraz kontrolowania oddechu, co pomaga w redukcji napięcia i stresu, a także w świadomym rozluźnianiu mięśni dna miednicy. Ponadto „instruują” pacjentki, jak zachowywać prawidłową postawę w trakcie wykonywania codziennych czynności. Warto pamiętać, że na stan mięśni dna miednicy wpływa wiele innych struktury w naszym ciele. Jeśli jedna grupa mięśni nie działa prawidłowo (np. mięśnie brzucha), będzie się to przekładało na inne struktury.
- Biofeedback – czasami fizjoterapeuci stosują biofeedback, czyli technologię, która umożliwia pacjentce nauczenie się kontrolowania napięcia mięśniowego. Za pomocą czujników pacjentka może zobaczyć, jak zmienia się napięcie mięśni dna miednicy w trakcie ćwiczeń czy wykonywania konkretnych ruchów.
- Zalecenia dotyczące stylu życia – fizjoterapeuta może również wskazać na zmiany w stylu życia, takie jak odpowiednia dieta czy nawyki, które mogą wpłynąć na poprawę funkcji uroginekologicznych (np. prawidłowe nawyki toaletowe).
Pamiętaj, że ból podczas współżycia to problem, którego nie należy ignorować, zwłaszcza jeśli występuje regularnie. Niezależnie od jego przyczyny – czy to fizycznej, czy psychologicznej – istnieją skuteczne metody, które mogą pomóc!
Zalecany do leczenia pierwszych objawów dyskomfortu pochwy.
Żel dopochwowy z kwasem hialuronowym wskazany w celu zapobiegania i leczenia suchości pochwy.
Dla zdrowia układu moczowego.
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Do stosowania wspomagającego w leczeniu i profilaktyce infekcji pochwy.
Bibliografia:
Tayyeb M, Gupta V. Dyspareunia. 2023 Jun 5. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan–. PMID: 32965830.
Pasek, Jarosław, et al. „Wulwodynia jako zespół bólowy spowodowany dysfunkcją mięśni dna miednicy.” Annales Academiae Medicae Silesiensis. No. 69. 2015.
ACOG. When Sex is Painful https://www.acog.org/womens-health/faqs/when-sex-is-painful
WebMD. Understanding and Treating Painful Intercourse in Women https://www.webmd.com/sexual-conditions/pain-during-intercourse-treatment