To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Oparzenie słoneczne – co to jest?
Na wstępie warto wyjaśnić sobie, czym jest oparzenie słoneczne. Oparzeniem słonecznym nazywamy stan zapalny w obrębie skóry, który został wywołany przez nadmierną ekspozycję na promieniowanie ultrafioletowe (UV), znajdujące się w zakresie widma światła słonecznego. Za oparzenia słoneczne odpowiada przede wszystkim promieniowanie UVB (a więc fale o długości 295-315 nm).
Oparzenie słoneczne – objawy
Z jakimi symptomami wiąże się wystąpienie oparzenia słonecznego? Pierwsze objawy oparzenia słonecznego pojawiają się zazwyczaj po upływie 3-6 godzin od ekspozycji i obejmują pojawienie się na skórze rumienia (czyli zaczerwienienia), które wynika z rozszerzenia naczyń krwionośnych w obrębie skóry. Po pewnym czasie do rumienia mogą dołączyć się inne objawy skórne, takie jak pojawienie się pęcherzy i złuszczanie naskórka.
Warto dodać, że oparzeniu słonecznemu o cięższym przebiegu mogą towarzyszyć także objawy ogólne, do których należy przede wszystkim:
● uczucie rozbicia,
● gorączka,
● osłabienie,
● obrzęk skóry,
● nudności, wymioty,
● uczucie gorąca.
Czy można opalać się w ciąży?
Choć ciąża sama w sobie nie jest przeciwwskazaniem do przebywania na słońcu, to należy mieć świadomość, że każda nadmierna i niekontrolowana ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe może być szkodliwa dla naszego zdrowia. Każda ekspozycja na słońce, nie tylko w czasie ciąży powinna być poprzedzona zastosowanie kremów z filtrem – najlepiej SPF 50.
Konsekwencje nadmiernej ekspozycji na Słońce w czasie ciąży
Czym grozi nierozsądne korzystanie z promieni słonecznych w czasie ciąży? Najważniejsze konsekwencje ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe to przede wszystkim:
● pojawienie się przebarwień skóry (melasma ciążowa, nazywana też maską ciążową) – ze względu na wahania gospodarki hormonalnej (między innymi wzrost stężenia estrogenów w organizmie) skóra kobiet ciężarnych jest podatna na pojawianie się przebarwień pod wpływem promieniowania UV,
● wzrost ryzyka rozwoju złośliwych nowotworów skóry – dotyczy to wszystkich osób, nie tylko ciężarnych. Narażenie na promieniowanie UV zwiększa ryzyko pojawienia się między innymi czerniaka, raka podstawnokomórkowego (BCC), raka kolczystokomórkowego (SCC). Warto dodać, że w celu wczesnego wykrywania tego rodzaju zmian należy wykonywać badanie dermatoskopowe (każdy z nas powinien wykonywać dermatoskopię przynajmniej raz w roku!),
● wspomniane już w tym artykule oparzenia słoneczne,
● przegrzanie organizmu – narażenie na Słońce zwiększa utratę wody (m. in. drogą pocenia), co z kolei może prowadzić do odwodnienia, a tym samym sprzyjać omdleniom i zawrotom głowy,
● wysuszenie skóry – skóra pod wpływem Słońca traci prawidłowe nawilżenie, staje się mniej elastyczna, a tym samym bardziej podatna na uszkodzenia mechaniczne i otarcia,
● fotostarzenie – nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV przyspiesza procesy starzenia się skóry,
● udar cieplny – wywołany przegrzaniem organizmu, do którego doszło przez nadmierną ekspozycję na słońce.
Jaką ochronę przed słońcem stosować w ciąży?
Najważniejsze jest wprowadzenie do swojego życia kilku zasad które sprawiają, że unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce staje się łatwiejsze. Warto w tym przypadku pamiętać o:
● unikaniu wystawiania się na słońce w godzinach największego narażenia na promieniowanie, a więc pomiędzy godziną 11 a 15,
● noszeniu przewiewnej odzieży, wykonanej z naturalnych materiałów,
● noszeniu nakryć głowy – czapki z daszkiem czy kapelusza z szerokim rondem,
● wypijaniu odpowiedniej ilości wody, co skutecznie chroni nas przed odwodnieniem w upalne dni,
● ograniczeniu czasu spędzanego bezpośrednio na słońcu – jeśli przebywamy na dworze, lepiej jest wybrać odpoczynek w zacienionym terenie,
● nakładaniu kremów z filtrem (najlepiej SPF 50) 20-30 minut przed planowaną ekspozycją na słońce – i co bardzo ważne – o ich reaplikacji co 2-3 godziny w ciągu dnia.
Z ektoiną
prosto z natury
Balsam z ektoiną do stosowania już od 1. dnia życia. Dla skóry wrażliwej, suchej i atopowej.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Idealny sposób na pielęgnacje ust poza domem.
O działaniu nawilżającym i ochronnym
Czy kremy do opalania są bezpieczne w ciąży?
W czasie ciąży można stosować zarówno filtry chemiczne, jak i fizyczne. Jaka jest różnica pomiędzy tymi rodzajami produktów? Filtry fizyczne (mineralne) odbijają bezpośrednio promieniowanie – działają tak jak lustro i rozpraszają fotony UV. Choć niegdyś filtry fizyczne kojarzone były z nieprzyjemnymi efektami związanymi z ich nakładaniem (bielenie skóry, trudniejsze ich rozprowadzanie), to aktualnie dzięki lepszej formule problemy te zostały istotnie zmniejszone. Filtry chemiczne działają nieco inaczej – pochłaniają one fotony UV i zamieniają je w ciepło.
Kremy z filtrem są bezpieczne do stosowania w czasie ciąży i karmienia piersią, co warunkuje dopuszczenie ich do obrotu. Najlepiej jest wybierać takie produkty, które chronią zarówno przed promieniowaniem UVA, jak i UVB.
Jeżeli chodzi o przenikanie substancji zawartych w filtrach przez naskórek, to w przypadku filtrów chemicznych przenikanie wynosi około 1-5%, z kolei substancje zawarte w filtrach mineralnych nie przenikają przez barierę naskórkową, co sprawia, że są jednymi z najbezpieczniejszych produktów przeciwsłonecznych.
Skóra kobiet ciężarnych i karmiących również może być bardziej podatna na działanie alergenów, z tego względu część specjalistów rekomenduje używanie w tym okresie filtrów mineralnych.
Jakiś czas temu uwagę środowiska medycznego przykuła informacja, dotycząca potencjalnego działania estrogenowego niektórych związków zawartych w filtrach (mowa tutaj o oksybenzonie, który można znaleźć w filtrach chemicznych). Jednak badania naukowe nie potwierdziły takiej możliwości, a jedynie szansę na takie działanie po codziennej, bardzo długotrwałej aplikacji takiego produktu (przez ponad 35 lat). Co więcej, substancja ta stosowana była już od 1978 roku i dotychczas nie wykazano niekorzystnych działań niepożądanych, związanych z jej zawartością w kremach z filtrem.
Filtry fizyczne (mineralne) rzadziej wywołują reakcje alergiczne, z tego powodu są zalecane osobom borykającym się ze schorzeniami alergicznymi skóry, w tym ze skórą atopową.
Oparzenia słoneczne w ciąży – czym smarować?
Postępowanie z oparzeniami słonecznymi zależy przede wszystkim od zajętej powierzchni, stopnia uszkodzenia skóry, a także lokalizacji oparzenia słonecznego. Przy klasycznym, rumieniowym oparzeniu słonecznym dobrze sprawdzą się zimne okłady, a także zawiesiny schładzające skórę. Przy nasilonej reakcji rumieniowej konieczne może być stosowanie miejscowych preparatów zawierających kortykosteroidy (takich jak kremy, lotiony), jednak należy podkreślić, że stosowanie tych produktów wymaga konsultacji z lekarzem. Wspomagająco można także użyć miejscowych produktów z pantenolem i alantoiną, które wykazują działanie regenerujące, nawilżające i ochronne.
Oparzenia słoneczne w ciąży – kiedy do lekarza?
Oparzenia słoneczne, szczególnie w czasie ciąży mogą być niekiedy niebezpieczne dla zdrowia matki i dziecka. Należy bezwzględnie udać się do lekarza w sytuacji, gdy mamy do czynienia z:
● pojawieniem się objawów ogólnych – gorączki, silnego osłabienia, zawrotów głowy, nudności, wymiotów, bólu głowy, zaburzeniami świadomości, czy omdleniem,
● nasilonymi zmianami skórnymi – rumień na dużej powierzchni skóry, pojawienie się pęcherzy (są to wykwity wyniosłe ponad poziom skóry, wypełnione surowiczym płynem), nadżerek (a więc uszkodzeń naskórka),
● silnymi dolegliwościami bólowymi w obrębie skóry,
● zaburzeniami ze strony narządu wzroku – z narażeniem na słońce mogą być związane objawy zapalenia spojówek, czy też zaburzenia widzenia – promieniowanie UV C oraz promieniowanie UV B o krótkiej fali mogą bowiem prowadzić do pojawienia się tego rodzaju symptomów. Takie stany często określane są u narciarzy jako tak zwana ślepota śnieżna.
Podsumowując, niekontrolowane narażenie na promieniowanie ultrafioletowe nie jest bezpieczne, zarówno dla kobiet w ciąży i mam karmiących, jak i dla każdego z nas. Z tego względu należy chronić się przed słońcem i sumiennie stosować do rad opisanych w tym artykule. Nie można zapominać o regularnej reaplikacji kremów z filtrem. Jeżeli jednak doszło już do oparzenia słonecznego, to szczególnie będąc w ciąży, warto skonsultować się z lekarzem, który po ocenie stanu skóry i stanu ogólnego pacjentki, zadecyduje o dalszym postępowaniu i leczeniu.
Bibliografia
- K. Kisiel i inni, Ochrona przeciwsłoneczna i inne zagadnienia związane z wypoczynkiem letnim, Medycyna Praktyczna [dostęp online],
- A. Wojas-Pelc i inni, Choroby skóry związane z działaniem promieniowania
słonecznego – przegląd wybranych zagadnień, Family Medicine & Primary Care Review 2007, 9, 1: 131–135,
- L. Rudnicka i inni, Współczesna Dermatologia, PZWL, Warszawa 2022,
- L. Bolognia i inni, Fourth Edition Dermatologia, Medipage, Warszawa 2022.