Prenasol
PRENASOL - DLA KOBIET W CIĄŻY I KARMIĄCYCH PIERSIĄ:
DHA z alg, dwie formy kwasu foliowego
starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy
bezpieczne i innowacyjne składniki wysokiej jakości
Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama

Opryszczka wirusowa – co to za przypadłość?

Za pojawienie się opryszczki na wardze odpowiada wirus, a dokładniej wirus opryszczki zwykłej (typowo jest to typ HSV-1). Warto wspomnieć, że zmiany w przebiegu opryszczki mogą pojawić się nie tylko na wargach, ale i na błonie śluzowej jamy ustnej, błonie śluzowej gardła, na skórze gładkiej w dowolnej lokalizacji, ale i również w okolicy narządów płciowych. W tym artykule skupimy się przede wszystkim na opryszczce zlokalizowanej na czerwieni wargowej, gdyż jest to najczęstsza lokalizacja zmian skórnych w przebiegu tej przypadłości.

Opryszczka wargowa – jak można się zarazić?

Jedynym rezerwuarem wirusa opryszczki zwykłej są ludzie, a do zakażenia dochodzi poprzez kontakt bezpośredni ze zmianami skórnymi, ale także z wydzielinami. Do zakażenia dochodzi przez błony śluzowe lub uszkodzoną skórę. Gdy wirus opryszczki raz wniknie do naszego organizmu już w nim pozostaje, bowiem dochodzi do jego przemieszczania się drogą nerwów do neuronów czuciowych, gdzie pozostaje w postaci utajonej, by ulec reaktywacji przy sprzyjających dla niego warunkach.

Warto wiedzieć, że wirusem opryszczki możemy się zarazić także od osoby, która w danej chwili jest nosicielem wirusa w postaci bezobjawowej, ponieważ mimo braku objawów wirus (choć w małej ilości) może być obecny w jej wydzielinach. Oczywiście szansa na to jest mniejsza w porównaniu do chorego objawowego. Warto jednak mieć świadomość, że jest to możliwe.

Opryszczka wargowa – przyczyny nawrotów

Wirus opryszczki, bytujący w postaci utajonej w obrębie naszego układu nerwowego, może w pewnych warunkach ulegać reaktywacji i w konsekwencji powodować nawroty opryszczki. Jakie czynniki sprzyjają nawrotom opryszczki? Należy w tym miejscu wymienić przede wszystkim:

●     stres i czynniki emocjonalne, prowadzące do osłabienia organizmu,

●     wyziębienie organizmu,

●     miesiączkę,

●     niedożywienie,

●     przechodzenie innej infekcji (np. przeziębienia, grypy),

●     narażenie na silne promieniowanie ultrafioletowe – ekspozycja na UV odpowiada za nawroty opryszczki w okresie letnim.

Objawy opryszczki wargowej

Klasycznym objawem opryszczki wargowej jest pojawienie się na czerwieni wargowej drobnych pęcherzyków, które pękają i powstają z nich drobne nadżerki i nawarstwione strupy. Pęcherzyki mają tendencję do grupowania się, czyli zlewania.

Typowe dla opryszczki są tak zwane objawy zwiastunowe, czyli pojawienie się swędzenia, pieczenia, czasami drętwienia w obrębie skóry i czerwieni wargowej kilka dni przed ujawnieniem się pęcherzyków. Przy nasilonych i licznych zmianach skórnych w obrębie czerwieni wargowej i otaczającej skóry możemy spotkać się również w powiększeniem okolicznych węzłów chłonnych (przede wszystkim szyjnych i podżuchwowych).

Zmiany w przebiegu opryszczki ustępują typowo bez pozostawienia blizny, jednak ryzyko trwałych zmian wzrasta w przypadku mechanicznego manipulowania w obrębie wykwitów i przy pojawieniu się nadkażenia bakteryjnego.

Zdecydowanie więcej zmian skórnych pojawia się przy pierwszorazowym kontakcie z wirusem opryszczki (czyli przy pierwotnym zakażeniu), nawroty są natomiast mniej nasilone, jednak częściej wiążą się z występowaniem objawów zwiastunowych. Wydalanie wirusa jest największe w ciągu pierwszej doby, choć jak już zostało wspomniane – wirus opryszczki jest okresowo wydalany nawet w okresie bezobjawowym.


Dla Ciebie i Twojego dziecka
Reklama

Opryszczka wargowa w ciąży – jak leczyć

Leczeniem pierwszego rzutu w opryszczce wargowej są leki przeciwwirusowe w postaci ogólnej (typowo tabletki lub iniekcje dożylne w ciężkich, rozsianych zakażeniach). U kobiet w ciąży jest podobnie – leczeniem pierwszego rzutu jest podanie acyklowiru, a więc preparatu o działaniu przeciwwirusowym. Substancja ta jest powszechnie uważana za bezpieczną dla rozwijającego się płodu. Acyklowir działa poprzez hamowanie replikacji wirusowego DNA, przy czym nie wpływa na metabolizm komórek gospodarza, ponieważ ma o wiele większe powinowactwo do enzymów wirusowych. Dzięki temu wirus opryszczki ma ograniczone możliwości namnażania się.

Dawkowanie i sposób podawania preparatu jest taki sami, jak u kobiet niebędących w ciąży. W przypadku nawrotowego zakażenia (a więc nie pierwszorazowego) zaleca się przyjmowanie doustne leku w dawce 200–400 mg co 4–5 h (a więc 5 razy dziennie) przez okres od 3 do 5 dni. Z kolei w przypadku zakażenia pierwotnego (pierwszorazowego ujawnienia się opryszczki) leczenie powinno trwać 5 dni. 

Warto wspomnieć, że acyklowir jest wykorzystywany także w terapii zakażeń wywołanych przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca, jednak w przypadku półpaśca stosowane są większe dawki leku (w porównaniu do leczenia opryszczki).

Opryszczka wargowa – leczenie uzupełniające

Należy wspomnieć w tym miejscu również o acyklowirze w postaci miejscowej, a więc w postaci kremu lub sztyftu. Taki preparat może być stosowany uzupełniająco, przy równoczesnym zastosowaniu leczenia doustnego. Na rynku znajdziemy również preparaty miejscowe, które oprócz acyklowiru zawierają preparat sterydowy o słabej sile działania (typowo jest to hydrokortyzon). Dzięki dodatkowi miejscowego sterydu szybciej można uporać się ze stanem zapalnym i tym samym ze zmianami skórnymi.

Kobiety w ciąży, a opryszczka narządów płciowych

Mówiąc o kobietach w ciąży, warto wspomnieć nie tylko o opryszczce wargowej, ale i o opryszczce narządów płciowych. Za opryszczkę płciową odpowiada także wirus opryszczki, jednak częściej jest to typ HSV-2. Objawy opryszczki płciowej u kobiet to przede wszystkim obecność pęcherzyków na wargach sromowych większych i mniejszych oraz na skórze krocza. Objawom skórnym, podobnie jak w przypadku opryszczki wargowej towarzyszą objawy zwiastunowe.

Problemem, jaki pojawia się w przypadku ciężarnych jest możliwość okołoporodowego zakażenia noworodka. Wirus opryszczki jest niebezpieczny dla tak małych dzieci, ponieważ może wiązać się z możliwością wystąpienia poważnych powikłań, do których należy między innymi zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, zapalenie spojówek i rogówki, a nawet zapalenie wątroby. Noworodki nie mają jeszcze odpowiednio wykształconego układu odpornościowego, dlatego są bardziej narażone na infekcje.

Opryszczka, a ciąża i cięcie cesarskie

Opryszczka wargowa nie jest wskazaniem do cięcia cesarskiego, jednak takim wskazaniem jest właśnie opryszczka zlokalizowana w obrębie narządów płciowych. Naturalna droga porodu byłaby w takiej sytuacji obarczona ryzykiem przeniesienia zakażenia na noworodka i pojawienia się u dziecka poważnych powikłań, w tym nawet utraty życia.

Aktywna opryszczka dróg rodnych w czasie ciąży może wiązać się również z możliwością wystąpienia pewnych powikłań ciążowych, do których należy:

  • poród przedwczesny, 
  • poronienie,
  • ograniczenie wewnątrzmacicznego wzrastania płodu. 

Właśnie dlatego u kobiet ciężarnych z nawrotami opryszczki okolicy płciowej zasadne jest profilaktyczne podawanie acyklowiru od 36 tygodnia ciąży. Ma to na celu zapobieganie nawrotom choroby, a tym samym pozwala na uniknięcie wystąpienia powikłań i konieczności wykonywania cięcia cesarskiego.

Podsumowując, opryszczka wargowa jest schorzeniem wirusowym i nawracającym, które może pojawić się również w czasie ciąży. Należy mieć świadomość, że leczenie opryszczki u ciężarnych, jak i nie ciężarnych w zasadzie się nie różni i nie musimy obawiać się leczenia przeciwwirusowego w formie doustnej. Warto jednak zawsze skonsultować się z lekarzem prowadzącym, zamiast przyjmować leki na własną rękę.


Pomadka z ektoiną
POMADKA OCHRONNA Z EKTOINĄ
idealny sposób na pielęgnację ust poza domem
formuła pomadki została wzbogacona o ektoinę, masło shea, olej jojoba i witaminę E
postać wygodnego w użyciu sztyftu
wskazania: wysuszone, spierzchnięte, pęknięte i uszkodzone usta powstałe na skutek szkodliwego działania czynników zewnętrznych
reklama

Bibliografia:

  1. L. Rudnicka i inni, Współczesna dermatologia, Tom 1, PZWL, Warszawa 2022,
  2. S. Jabłońska, Dermatologia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2005.
  3. E. Kuchar, Opryszczka (zakażenie wirusem opryszczki zwykłej) – przyczyny, objawy, leczenie. Medycyna Praktyczna. [dostęp online],
  4. Interna Szczeklika – Podręcznik Chorób Wewnętrznych, wydanie 2019/2020, Medycyna Praktyczna, Kraków.