To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Co to jest otarcie?
Na początku tego artykułu warto wyjaśnić sobie, czym tak właściwie jest otarcie. Otarcia zaliczamy do powierzchownych ran, które powstają na skutek stycznego działania bodźca uszkadzającego tkanki. Podczas otarcia dochodzi do uszkodzenia najwyżej położonej warstwy skóry, a więc naskórka. Otarty naskórek odsłania naczynia krwionośne oraz zakończenia nerwowe co sprawia, że uraz ten może wiązać się z pojawieniem się niewielkiego krwawienia oraz dolegliwości bólowych.
Większość otarć nie wymaga pilnej pomocy medycznej, a jedynie odpowiedniego postępowania pielęgnacyjnego. Takie urazy goją się zazwyczaj samoistnie. Co jednak możemy zrobić, by zniwelować dolegliwości i przyspieszyć gojenie? Informacje na ten temat znajdziemy w kolejnych akapitach tego artykułu.
Pierwsza pomoc przy otarciu – co robić?
Co należy zrobić bezpośrednio po wystąpieniu tego rodzaju urazu? W pierwszej kolejności należy przemyć dokładnie ranę pod silnym strumieniem bieżącej wody, co pozwoli na usunięcie ewentualnych zanieczyszczeń z jej powierzchni. Aby nie dopuścić do zakażenia rany, do przemywania możemy użyć także soli fizjologicznej, ale jeżeli nie mamy jej przy sobie, to nie warto zwlekać – i lepiej zastosować wodę bieżącą z kranu.
Warto dokładnie oczyścić otarcie z ziarenek piasku, czy asfaltu, ponieważ niedokładne oczyszczenie może skutkować pozostawieniem tak zwanego tatuażu pourazowego. Co więcej należy dokładnie zrewidować miejsce urazu pod kątem pozostawienia ewentualnego ciała obcego.
Aby zapobiegać rozwojowi infekcji, należy miejsce otarcia spryskać preparatem odkażającym. W każdej aptece znajdziemy produkty z zawartością dichlorowodorku oktenidyny i alkoholu fenoksyetylowego, które nie zawierają alkoholu, dzięki czemu pozwalają na bezbolesne odkażenie uszkodzonego miejsca. Tego rodzaju produkty możemy bezpiecznie stosować u dzieci. Preparat odkażający dobrze jest pozostawić na skórze do wyschnięcia, co pozwala na uzyskanie pełnego działania odkażającego. Zastosowanie znajdują również roztwory jodopowidonu, jednak należy pamiętać, że mogą one wchodzić w interakcje z pochodnymi oktenidyny, co powoduje nietrwałe przebarwienie skóry.
Warto zaznaczyć, że przy większych otarciach, które powstały na skutek uszkodzenia zabrudzonymi przedmiotami konieczna może być profilaktyka przeciwtężcowa, a więc w zależności od sytuacji klinicznej przyjęcie szczepienia przeciwko tężcowi lub antytoksyny (ludzkiej immunoglobuliny przeciwtężcowej). Ze szczególnie dużym ryzykiem tężca wiążą się urazy zanieczyszczone glebą, nawozem, kurzem, a także drzazgami oraz rany ze zmiażdżonymi tkankami martwiczymi.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Otarcie – opatrunki na otarcia
Powierzchowne, niewielkie otarcia nie wymagają stosowania opatrunków i możemy spokojnie pozostawić je do wygojenia. Większe zmiany mogą wymagać nałożenia jałowego opatrunku – na przykład opatrunku hydrokoloidowego lub hydrożelowego. Warto jednak mieć świadomość, że nie każdy opatrunek sprawdzi się w każdej sytuacji klinicznej.
Jeżeli mamy otarcie z cechą nadkażenia bakteryjnego, zabrudzeniem lub ranę z dużym wysiękiem, to w tej sytuacji opatrunek hydrokoloidowy nie sprawdzi się i może pogorszyć gojenie. Z tego powodu przy dużym otarciu, warto odwiedzić gabinet lekarza rodzinnego, który zaproponuje odpowiedni rodzaj opatrunku. Z pomocą może przyjść również pielęgniarka doświadczona w leczeniu ran.
Małe, powierzchowne otarcia – postępowanie
Jak już zostało wspomniane, niewielkie otarcia nie wymagają stosowania specjalnych opatrunków, lecz jedynie odkażenia i odpowiedniej pielęgnacji. Przy takich powierzchownych uszkodzeniach naskórka można zastosować produkty kojące i regenerujące z zawartością takich substancji jak na przykład pantenol, madekasozyd, czy ektoina. Ektoina to produkt, który znajdziemy w wielu kremach i balsamach. Jest to substancja pochodzenia naturalnego, która nie tylko silnie nawilża skórę, ale również chroni ją przed szkodliwym wpływem czynników środowiska zewnętrznego. Ektoina ma ponadto działanie przeciwzapalne.
Rany z wysiękiem warto spryskiwać specjalnym preparatem, zawierającym proszek mineralny z dodatkiem 2,5% srebra jonowego. Ułatwia on gojenie poprzez utrzymywanie czystego i wilgotnego środowiska, które wspiera fizjologiczne procesy gojenia ran i otarć.
W domowej apteczce – szczególnie w okresie letnim warto mieć także emulsję wspomagającą procesy gojenia. Emulsja z d-pantenolem i alantoiną łagodzi podrażnienia, otarcia naskórka czy poparzenia słoneczne.
Warto pamiętać również, że po wygojeniu się otarcia należy stosować kremy z filtrem, najlepiej SPF 50. Ma to na celu zapobieganie pojawianiu się nieestetycznych przebarwień w miejscach, gdzie doszło do uszkodzenia naskórka.
W większości przypadków, otarcie nie wymaga specjalistycznej pomocy, a jedynie odkażenia zmiany i delikatnej pielęgnacji. Jednak w sytuacji, gdy mamy do czynienia z silniejszym krwawieniem, bólem, czy zabrudzeniem rany oraz z dużą powierzchnią otarcia, warto skonsultować się z lekarzem, który zadecyduje o dalszym krokach terapeutycznych.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Bibliografia:
- A. Zając i inni, Ogólne zasady zaopatrywania ran, Medycyna Praktyczna – Pediatria. [dostęp online: https://www.mp.pl/pediatria/praktyka-kliniczna/procedury/118572,ogolne-zasady-zaopatrywania-ran],
- J. Sułko, Rana, Medycyna Praktyczna [dostęp online: [https://www.mp.pl/pacjent/pierwsza_pomoc/165475,rana],
- L. Rudnicka i inni, Współczesna Dermatologia, PZWL, Warszawa 2022.