To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Alergia – co to jest?
Alergia jest nadmierną, swoistą odpowiedzią układu odpornościowego człowieka na drażniące czynniki zewnętrzne – alergeny. U osób podatnych czynniki te prowadzą do wystąpienia objawów alergii, podczas gdy u osób niewrażliwych na dany alergen nie zaobserwujemy żadnej nieprawidłowej reakcji organizmu. Alergia u dziecka to niestety coraz popularniejsza diagnoza w gabinetach lekarskich. Czynnikami, które najczęściej powodują wystąpienie reakcji alergicznej u dziecka są alergeny wziewne i alergeny pokarmowe.
Skąd się bierze alergia u dzieci?
Alergia u dziecka to bardzo złożona dolegliwość, dająca różnorodne, czasem niecharakterystyczne objawy. Sama diagnoza alergii bywa bardzo trudna, a przyczyna jej występowania jest nieoczywista. Alergia u dziecka stała się w ostatnich latach tak powszechną chorobą, że została sklasyfikowana jako problem cywilizacyjny. Według raportu WHO (World Health Organization) na różnorodne choroby alergiczne cierpi około 30-40% ludzi na całym świecie. Układ odpornościowy na etapie rozwoju dziecka jest odpowiedzialny za ochronę młodego organizmu przed patogenami i rozwija się w bardzo szybkim tempie. Duża ilość nowych produktów i substancji, dostarczanych do organizmu dziecka może powodować błędne rozpoznawanie ich przez układ immunologiczny, co wywołuje reakcję alergiczną.
Jakie czynniki mogą przyczynić się do tego, że u dziecka wzrośnie ryzyko zachorowania na alergię?
- Czynniki genetyczne – jeśli jedno z rodziców choruje na alergię, ryzyko wystąpienia alergii wzrasta również u dziecka. Jeśli oboje rodzice są alergikami, wówczas ryzyko zapadnięcia przez dziecko na choroby alergiczne wzrasta do ponad 80%.
- Czynniki środowiskowe – jeśli dziecko ma stały lub bardzo częsty kontakt z alergenami (sierść zwierząt, pyłki roślin, zarodniki grzybów pleśniowych), może to przyczynić się do rozwoju alergii. Ponadto na rozwój alergii u dziecka wpływa także stopień zanieczyszczenia powietrza czy ekspozycja na dym papierosowy.
- Styl życia – dbałość rodziców o zapewnienie dziecku jak najczystszego środowiska, w którym brak drobnoustrojów, a dostęp do higieny jest powszechny, powoduje rozchwianie systemu odpornościowego, który może wykazywać mniejszą odporność na niektóre czynniki środowiskowe.
Jak diagnozuje się alergię u dziecka?
Diagnostyka alergii jest jednym z największych wyzwań, przed jakimi stoi współczesna medycyna. Sprawa jest prostsza, gdy alergia u dziecka manifestuje się objawami sugerującymi konkretny rodzaj alergii, a diagnozę potwierdzają wyniki badań czy testów alergicznych. Bardzo często problem jest jednak dużo bardziej złożony. Niestety, na wynik diagnostyki alergii u dziecka i u dorosłych może wpływać wiele czynników. W przypadku alergii na pyłki roślin znaczenie mają nawet takie czynniki, jak miejsce zamieszkania (regionu), z którego pochodzi dziecko. W przypadku alergii pokarmowej, objawy alergii mogą zależeć choćby od stopnia przetworzenia spożywanych produktów. U pewnej grupy alergików objawy mogą być nieoczywiste i manifestować się w nietypowy sposób. A więc ilość zmiennych, determinujących prawidłowe zdiagnozowanie reakcji alergicznych jest ogromna.
Wywiad
Podstawą, na której opiera się cała późniejsza diagnostyka jest bardzo wnikliwie przeprowadzony wywiad lekarski. Jednak pomimo zebrania jak największej ilości informacji lekarz w dalszym ciągu może mieć problem z ustaleniem przyczyny alergii u dziecka. Badanie podmiotowe w przypadku diagnostyki chorób alergicznych bywa utrudnione. Lekarz w przypadku diagnozowania alergii wziewnej może próbować posiłkować się kalendarzem pylenia. Nie jest to jednak nigdy idealne opracowanie, ponieważ dowiedziono, że pyłki wędrują z wiatrem, a w różnych krajach drzewa pylą w różnym czasie. Są to przesunięcia od kilkudniowych do nawet kilkutygodniowych.
Uzyskanie pełnego i dokładnego wywiadu medycznego od pacjenta z alergią bywa trudne także z innego powodu, a jest nim obecność alergenów ukrytych, o narażeniu, na które alergik nie ma świadomości, takich jak np. orzeszki ziemne. Można znaleźć je jako dodatek w wielu różnych rodzajach pożywienia i nie tylko. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku alergenów, takich jak: mleko, jaja, soja, zboża czy przyprawy.
Jak wykryć alergię u dzieci?
Obecnie rozwój medycyny jest na tyle zaawansowany, że pozwala na zastosowanie kilku rodzajów diagnostyki, dzięki czemu alergia u dziecka może być wykryta w odpowiednim momencie. Są to między innymi metody diagnostyczne, takie jak:
Testy skórne
Diagnozowanie alergii u dziecka za pomocą testów skórnych jest popularną metodą. Testy skórne stanowią podstawę diagnostyki alergologicznej i pomagają dość dokładnie określić przyczynę występowania reakcji alergicznej. Testy skórne przeprowadza się wyłącznie w przypadku podejrzenia alergii IgE-zależnych. W wyniku wprowadzenia alergenu do organizmu, przeciwciała IgE transportowane są przez krew między innymi do skóry. Związanie się alergenu z przeciwciałami powoduje degranulację komórek tucznych i uruchomienie mediatorów, w wyniku czego zwiększa się przepuszczalność naczyń, a w miejscu wkłucia pojawia się rumień i bąbel, a niekiedy również podrażnienie czuciowych zakończeń nerwowych wywołujące swędzenie.
Testy skórne wykonuje się w określonych miejscach na ciele po to, by wynik był jak najbliższy prawdy. Istnieją obszary, które wykazują największą reaktywność. Najczęściej wykonuje się testy na wewnętrznej stronie przedramienia, jednak jeszcze wrażliwszym miejscem na ciele człowieka, lepszym do przeprowadzenia testów alergicznych są plecy. Ponadto znaczenie ma również siła wkłucia, jego głębokość i ilość wprowadzonego alergenu, a także rytm dobowy, według którego reaktywność skóry nasila się w godzinach popołudniowych.
Jest bardzo wiele czynników wpływających na wynik testów skórnych. Podobnie jak i inne metody diagnostyczne, również wynik testów skórnych może być obarczony pewnym błędem. Na efekt końcowy może wpływać wiele różnych zmiennych, a niekiedy brak rozpoznania alergii nie oznacza, że chory na nią nie cierpi.
Oznaczenie całkowitego stężenia IgE
W diagnostyce alergologicznej wielkim przełomem było odkrycie immunoglobuliny E w 1966 roku. Umożliwiło ono rozpoczęcie badań nad chorobami alergicznymi i ich diagnostykę, a także opracowywanie kolejnych testów, które po dziś dzień pomagają w ustalaniu tego, jakie alergeny odpowiadają za wystąpienie reakcji alergicznej u danej osoby.
Oznaczenie całkowitego stężenia IgE w surowicy pozwala na potwierdzenie lub wykluczenie wystąpienia reakcji IgE-zależnej na dany alergen. W surowicy zdrowej osoby, w której organizmie nie toczy się żadna reakcja alergiczna stężenia IgE są niskie, od 0,4 do 80 Ul/ml.
Próby prowokacji
Rozpoznanie alergii pokarmowej przeprowadza się najczęściej za pomocą podwójnie ślepej kontrolowanej przez placebo doustnej próby prowokacji (Double-blind Placebo-Controlled Food Challenge DBPCFC). Jednak to badanie wykonywane jest tylko w niektórych ośrodkach, ponadto jest pracochłonne i nie do końca jest w stanie odtworzyć naturalne warunki. Próby prowokacji potwierdzają tylko około 30-40% przypadków alergii pokarmowej, która została wcześniej zdiagnozowana na podstawie wywiadu medycznego.
Leczenie alergii u dziecka
Alergia u dziecka może być leczona przyczynowo, jednak skuteczność terapii każdorazowo różni się w zależności od cech osobniczych danego organizmu. Biorąc pod uwagę rodzaj alergii, na którą cierpi dziecko można zastosować immunoterapię alergenową – czyli odczulanie, glikokortykosteroidy lub leki przeciwhistaminowe. Jak przebiega leczenie alergii u dziecka w przypadku zastosowania powyższych rodzajów terapii?
Immunoterapia alergenowa
Jest ona często nazywana potocznie odczulaniem, czyli po prostu zmniejszaniem wrażliwości układu odpornościowego na czynnik uczulający. Odczulanie dzieci i dorosłych polega na korygowaniu nieprawidłowych reakcji układu immunologicznego, który nadmiernie reaguje na działanie konkretnego, alergizującego czynnika środowiskowego. Immunoterapia alergenowa buduje tolerancję immunologiczną na alergeny, które zawarte zostały w szczepionce, a które przed rozpoczęciem terapii uczulały dziecko lub osobę dorosłą. Podczas odczulania alergik otrzymuje coraz to większe dawki alergenu w mniej więcej stałym odstępie czasowym. Ma to na celu przyzwyczajenie organizmu do obcowania z czynnikiem uczulającym, a w konsekwencji doprowadzenie do wyciszenia reakcji układu immunologicznego na ten konkretny alergen.
Glikokortykosteroidy wziewne
Glikokortykosteroidy to grupa leków stosowana głównie w terapii astmy oskrzelowej i alergii wziewnych. Ich działanie polega na zmniejszaniu stanu zapalnego, toczącego się w ścianach oskrzeli, który jest wywołany przez alergeny. Ich stosowanie powinno trwać przez określony, niedługi czas w zależności od decyzji lekarza. Są to leki przepisywane na receptę.
Leki przeciwhistaminowe
Histamina występuje we wszystkich tkankach organizmu. Jej magazynem są bazofile i komórki tuczne, czyli upraszczając białe krwinki, które biorą udział w reakcjach obronnych organizmu. Receptory histaminowe H1 znajdują się w bardzo wielu tkankach, w tym w skórze, układzie pokarmowym, układzie oddechowym, drogach moczowych, a także w ośrodkowym układzie nerwowym. Histamina jest uwalniana w wyniku powstania reakcji IgE-zależnej.
Receptory histaminowe H1 powodują skurcze mięśni gładkich, rozszerzają naczynia żylne i tętnicze błon śluzowych i skóry, a także pobudzają włókna czuciowe zakończeń nerwowych, w wyniku czego występuje taki objaw, jak świąd czy kichanie.
Leki przeciwhistaminowe odpowiadają za stabilizację nieaktywnej formy receptora H1. W wyniku tego receptor H1 nie jest w stanie połączyć się z histaminą, nie występuje więc jego aktywacja. Dzięki temu typowe objawy, jak alergiczny nieżyt nosa, swędzenie oczu, kichanie, wysypka czy obrzęk są hamowane, co znacznie ułatwia życie alergikowi. Leki przeciwhistaminowe przyłączają się do receptorów histaminowych z większą siłą niż histamina, nie pozostawiając tym samym w organizmie możliwości rozwinięcia się reakcji alergicznej. Podaje się je donosowo, doustnie lub do worka spojówkowego.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Alergia u dziecka – objawy
Alergia u dziecka, w zależności od tego, co ją wyzwala może dawać różnorodne objawy. Wśród najczęściej występujących symptomów alergii u dzieci wyróżnia się:
- alergiczny nieżyt nosa,
- napadowe kichanie,
- swędzenie, pieczenie okolic oczu
- łzawienie, zaczerwienienie oczu,
- napady suchego kaszlu,
- chrypkę,
- swędzenie, opuchliznę okolic ust,
- bóle głowy,
- spadek koncentracji,
- zmęczenie, ospałość.
Alergia u dziecka – co podawać?
Alergia u dziecka może pojawić się nagle. Zanim wystąpi niespodziewana reakcja alergiczna warto zaopatrzyć domową apteczkę w preparaty, które wspomagają łagodzenie jej objawów. Jakie preparaty warto mieć w domu, mając dziecko z alergią? Preparaty z ektoiną!
Ektoina to organiczny związek chemiczny, który jest wytwarzany przez bakterie ekstremofilne, które stale narażone są na wysokie promieniowanie UV, bardzo wysokie lub bardzo niskie temperatury czy wysokie zasolenie, czyli żyją w skrajnie niekorzystnych warunkach środowiskowych. Ektoina gromadzi i łączy cząsteczki wody, dzięki czemu tworzy ochronną warstwę wodną na powierzchni skóry czy błon śluzowych. Zapewnia dzięki temu intensywne nawilżenie, a także chroni błony śluzowe przed wnikaniem alergenów.
Spray do nosa z ektoiną
Spray do nosa z ektoiną to preparat przeznaczony do łagodzenia objawów alergicznego nieżytu nosa. Ektoina wytwarza na powierzchni błony śluzowej nosa ochronną warstwę wodną, która zapewnia skuteczne nawilżenie, a także zapobiega przedostawaniu się alergenów w głąb układu oddechowego.
Krople do oczu z ektoiną
Krople do oczu z ektoiną działają łagodząco, pomagają także wypłukać alergeny (np. pyłki roślin) z powierzchni oka. W przypadku alergicznego zapalenia spojówek zmniejszają świąd i zaczerwienienie, a także skutecznie nawilżają powierzchnię oka.
Roztwór izotoniczny z ektoiną
Zarówno kaszel alergiczny u dziecka jak i alergiczny nieżyt nosa można skutecznie łagodzić za pomocą izotonicznego roztworu soli morskiej (0,9%) z ektoiną. Inhalacje na alergię z soli morskiej z ektoiną pozwalają na skuteczne oczyszczenie dróg oddechowych i nawilżenie ich błony śluzowej.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Alergia wziewna u dziecka – jak jej zapobiec?
Alergia wziewna u dziecka jest spowodowana kontaktem alergenu z błoną śluzową nosa i dróg oddechowych. Do alergenów wziewnych zalicza się pyłki drzew, pyłki chwastów, pyłki traw, a także zarodniki grzybów pleśniowych, roztocze kurzu domowego i sierść zwierząt. Aby jak najbardziej ograniczyć przedostawanie się alergenów do mieszkania lub zmniejszyć ich ilość warto wprowadzić pewne codzienne rutyny.
- Wietrzyć mieszkanie tylko wcześnie rano lub po zachodzie słońca, kiedy stężenie pyłków roślin w powietrzu jest najniższe. Korzystne jest także otwieranie okien po deszczu, kiedy powietrze jest oczyszczone ze wszystkich pyłów.
- Unikać przebywania w miejscach, w których trwa koszenie traw (skwery, place, osiedlowe tereny zielone).
- W aucie warto korzystać z klimatyzacji i ograniczyć otwieranie okien. Samochód wyłapuje bardzo dużo pyłków, które wpadają do wnętrza auta wraz z pędem powietrza przez uchylone szyby.
- Suszyć pranie w domu, unikać wieszania ubrań na balkonie czy w ogrodzie. Na wilgotnym praniu mogą osadzać się pyłki roślin, które później mogą uczulać w kontakcie ze skórą lub poprzez bliski kontakt z błoną śluzową nosa.
- Brać prysznic po każdym dłuższym przebywaniu na zewnątrz. Dzięki temu można zmyć z siebie alergeny i zmniejszyć natężenie reakcji alergicznej,
- Często sprzątać: odkurzać, myć podłogi, zrezygnować z tekstyliów, w których może osadzać się kurz i w których mogą mieszkać roztocze (ozdobne poduszki, grube narzuty, dywany, ciężkie zasłony).
- Jeśli w domu jest zwierzak, należy tym bardziej zwiększyć częstotliwość sprzątania.
Alergia skórna u dzieci – jak je chronić?
Alergia skórna u dziecka to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego, powstała w wyniku zetknięcia z substancjami, które organizm rozpoznaje jako zagrażające organizmowi. Alergia skórna to typ reakcji IgE-zależnej. Przeciwciała IgE raz aktywowane pozostają w organizmie i w przypadku ponownego kontaktu z alergenem, reakcja alergiczna może się odnowić. Dlatego przy alergiach skórnych tak ważne jest rozpoznanie czynnika uczulającego i wyeliminowanie go, a następnie zastąpienie substancji, które uczulały łagodniejszymi zamiennikami.
Aby dbać o prawidłowy stan skóry dziecka, warto już od pierwszych dni życia używać najdelikatniejszych preparatów do pielęgnacji skóry. Doskonałe będą te bezzapachowe, bez konserwantów i barwników. Na korzyść dla skóry dziecka bez wątpienia zadziała obecność ektoiny w składzie preparatu. W przebiegu alergii skórnej bardzo ważna jest również uważne obserwowanie, aby móc wytypować, co uczula szkraba. Eliminowanie czynników uczulających może znacznie zmniejszyć dotkliwość alergii skórnej.
Alergia pokarmowa u dzieci – jak sobie z nią poradzić?
Alergie pokarmowe to najczęstsze uczulenia okresu dziecięcego. Układ pokarmowy dziecka nie jest jeszcze dostatecznie rozwinięty, by poradzić sobie z prawidłowym rozkładem wszystkich składników pokarmowych. Wśród najczęstszych alergenów pokarmowych wieku dziecięcego można wyróżnić białko mleka krowiego (ABMK), a także białko jaja kurzego.
Jak sobie radzić z alergią pokarmową u dzieci? Przy podejrzeniu tego rodzaju alergii należy w pierwszej kolejności zgłosić się do lekarza rodzinnego, który po wysłuchaniu opisywanych objawów zadecyduje o dalszym postępowaniu. W takich przypadkach często mały pacjent zostaje skierowany do alergologa.
Zdiagnozowane alergie pokarmowe pozwalają na eliminację z diety dziecka produktów, które wywołują uczulenie. Dieta eliminacyjna jest najskuteczniejszym sposobem na zminimalizowanie nieprzyjemnych objawów.
Ważne jest stałe obserwowanie reakcji dziecka na alergeny, z niektórych z nich dzieci wyrastają samoistnie wówczas, gdy układ pokarmowy osiągnie swoją dojrzałość. Tak bywa np. z alergią na białko mleka krowiego.
W przypadku zdiagnozowania u dziecka alergii na konkretne składniki pokarmowe należy bardzo dokładnie czytać etykiety wszystkich produktów spożywczych podawanych małemu alergikowi. Niestety, produkty z pozoru nieszkodliwe mogą zawierać śladowe ilości orzechów, soi czy mleka lub innych alergenów, a wówczas – jeśli dziecko jest wrażliwe na którąś z takich składowych – nieświadomie możemy wywołać u niego reakcję alergiczną.
Domowe sposoby na alergię u dziecka
Do domowych sposobów na alergię u dziecka warto zaliczyć wszystkie drobne rutyny, wspomniane w jednym z powyższych akapitów. Uważność w kontakcie z alergenami i ich ograniczanie w naszym otoczeniu może skutecznie poprawić jakość życia osoby uczulonej.
Warto śledzić kalendarz pylenia drzew i roślin zielnych, by orientować się w tym, co pyli w danym miesiącu i z jaką intensywnością. Pod te dane można dostosować aktywności w danych okresach w roku. Ponadto warto stosować oczyszczacze powietrza i odkurzacze z filtrami HEPA. Przed wyjściem na zewnątrz można zaopatrzyć się w okulary, by zmniejszyć ilość pyłków przedostających się do oczu.
Dzieci z alergią pokarmową powinny mieć odpowiednio ułożoną przez specjalistę dietę i ściśle jej przestrzegać.
Czym jest marsz alergiczny?
Marsz alergiczny to przechodzeniem z jednego rodzaju alergii do drugiego, zazwyczaj w określonej kolejności, występujące u dzieci w konkretnym wieku. Marsz alergiczny zwykle rozpoczyna alergia pokarmowa, pojawiająca się u dzieci do 2. roku życia. Wraz z nią lub niewiele później rozwija się atopowe zapalenie skóry. W przypadku marszu alergicznego osłabienie objawów alergii pokarmowej i alergii skórnej często traktowane jest przez rodziców dzieci jako wyrastanie z choroby, jednak niestety po ustąpieniu tych objawów bardzo często obserwuje się narastanie innych, wcześniej nieobserwowanych. U starszych dzieci alergie pokarmowe i skórne mogą ulec wyciszeniu, jednak w to miejsce rozwijają się często astma oskrzelowa i alergiczny nieżyt nosa, co jest typową kolejnością marszu alergicznego.
Co ciekawe, wyciszeniu często ulegają alergie pokarmowe na soję, białko mleka krowiego czy białko jaja kurzego, a alergia na orzechy czy ryby pozostaje z dzieckiem najczęściej do dorosłości.
Rozwinięcie się uczulenia na alergeny wewnątrz i zewnątrz domowe trwa dłużej, dlatego objawy alergii wziewnej nie pojawiają się u dziecka w najwcześniejszym okresie dzieciństwa. Marsz alergiczny to złożony zespół schorzeń, nad którego mechanizmem do dziś trwają badania.
Naturalna pomoc w alergicznym zapaleniu spojówek.
Łagodzi objawy skórne alergii
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Intensywne nawilżenie suchych i podrażnionych oczu.
Lekko hipertoniczny spray do nosa z ektoiną na alergię
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Bibliografia:
- Napiórkowska-Baran K. i współpracownicy, Trudności diagnostyczne w rozpoznawaniu chorób alergicznych, Alergia Astma Immunologia 2018, 23 (2): 79-85.
- Majkowska-Wojciechowska B., Pyłek roślin i alergeny sezonowe w Polsce, Alergia Astma Immunologia 2016, 21 (1): 5-15.
- Dadas-Stasiak E., Kalicki B., Jung A., Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii, Pediatr Med Rodz 2010, 6 (2), p. 92-99.
- Kiedy dziecko ma alergię, źródło: pacjent.gov.pl
- Ziętkowski Z., Łukaszyk M., Skiepko U., Bodzenta-Łukaszyk A., Leki przeciwhistaminowe w pyłkowicy, Alergia Astma Immunologia 2016, 21 (1): 28-32.
- Jura-Szołtys E., Rogala B., Immunoterapia w alergiach sezonowych, Alergia Astma Immunologia 2016, 21 (1): 44-48.
- Duczmal E., Bręborowicz A., Duczmal T., Marsz alergiczny w okresie dzieciństwa, Post Dermatol Alergol 2010; XXVII, 4: 231–237.