Jak antybiotyki wpływają na mikroflorę jelitową?
Antybiotyki są jednymi z najczęściej przepisywanych leków na całym świecie. Ich stosowanie zmienia prawidłową florę bakteryjną przewodu pokarmowego,czego częstą konsekwencją są biegunki. Niestety antybiotyki nie są w stanie odróżnić szkodliwych bakterii od tych korzystnych, które zamieszkują nasze jelita. Zaburzenie mikroflory jelitowej skutkuje nie tylko problemami trawiennymi, ale także może obniża odporność i wpływa na ogólne zdrowie. Oczywiście stopień zaburzeń mikroflory jelitowej w dużym stopniu zależy od tego, jak często przyjmujemy antybiotyki oraz jak często obserwuje się zaburzenia odporności.
Po antybiotykoterapii najczęściej obserwuje się zaburzenia mikroflory jelitowej, które obejmują namnażanie się patogenów w przewodzie pokarmowym (grzyby i szczepy Clostridium difficile), co wpływa na występowanie biegunek czy rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego. Zmniejszeniu ulega także powstawanie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA; kwas masłowy, kwas octowy, kwas propionowy), co także może przyczyniać się do biegunki, ale również powodować zaburzenia równowagi elektrolitowej. Po antybiotykoterapii zwiększa się także podatność na rozwój kolejnych zakażeń przewodu pokarmowego, a do zapoczątkowania infekcji potrzebna jest wtedy mniejsza ilość patogennych bakterii [1].
Dieta podczas antybiotykoterapii
W czasie walki z infekcją i podczas przyjmowania antybiotyku najlepiej sprawdzi się dieta lekkostrawna, która nie będzie dodatkowo obciążać przewodu pokarmowego. Podstawową zasadą diety lekkostrawnej jest ograniczenie spożycia, a nawet wykluczenie produktów i potraw tłustych, smażonych, pieczonych w tradycyjny sposób, długo zalegających w żołądku, wzdymających, ostro przyprawionych. Posiłki w diecie lekkostrawnej należy spożywać 4–5 razy w ciągu dnia, regularnie w określonych godzinach. Najlepiej jeść małe porcje. Wartość energetyczna diety powinna zostać dobrana indywidualnie, należy jednak pamiętać, iż w chorobach przebiegających z gorączką, wartość energetyczna diety powinna ulec zwiększeniu [2]. Po zakończeniu kuracji antybiotykowej ważne jest kontynuowanie dbania o zdrowie jelit. Prawidłowo zbilansowana dieta jest kluczowym elementem w procesie odbudowy zdrowej flory bakteryjnej.
Warto również pamiętać o prawidłowym przyjmowaniu antybiotyków. Spożyty pokarm może mieć duży wpływ na czas, po którym lek zacznie działać, dlatego tak ważne jest jego odpowiednie przyjmowanie. Antybiotyków nie należy popijać mlekiem, herbatą, kawą ani sokiem grejpfrutowym. Niewskazane jest również spożywanie tego owocu w towarzystwie leków.
Należy także pamiętać, iż dieta bogata w błonnik pokarmowy może niekorzystnie wpływać na proces wchłaniania leków.
Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki.
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną.
Spray wspomagający leczenie stanów zapalnych gardła, spowodowanych przez infekcje bakteryjne i wirus...
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Pastylki na gardło z ektoiną przeznaczone do stosowania podczas objawów przeziębienia.
Pastylki do ssania na chrypkę, pieczenie błony śluzowej jamy ustnej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Pierwszy oryginalny syrop z porostu islandzkiego. Skutecznie łagodzi suchy kaszel.
O tym nie zapominaj podczas antybiotykoterapii – probiotyki
Probiotyki to żywe drobnoustroje, które przyjmowane w odpowiednich ilościach wywierają korzystny wpływ na zdrowie. Podczas antybiotykoterapii warto sięgnąć po dobrze przebadane probiotyki w kierunku zmniejszenia ryzyka biegunki poantybiotykowej. Najczęściej stosuje się szczepy: Lactobacillus rhamnosus GG oraz Saccharomyces boulardii. Mogą one zmniejszać ryzyko wystąpienia biegunki poantybiotykowej nawet o 42 do 56% [1].
Dieta po antybiotykoterapii
Aby zmniejszyć skutki uboczne antybiotykoterapii, warto zadbać o prawidłowo zbilansowaną dietę. Oto kilka wskazówek, jak to zrobić.
Spożywaj probiotyki i produkty fermentowane
Probiotyki dostępne są w postaci suplementów diety, ale można je również znaleźć w naturalnych produktach spożywczych. Do naturalnych probiotyków zaliczyć możemy: kefir, jogurt naturalny, kiszone ogórki czy kapustę kiszoną. Dodając je do swojej diety, wspierasz odbudowę flory bakteryjnej.
Zadbaj o dietę bogatą w błonnik pokarmowy
Błonnik pokarmowy pomaga w utrzymaniu prawidłowej perystaltyki jelitowej i poprawia procesy trawienne. Produkty bogate w błonnik, takie jak otręby, pełnoziarniste produkty zbożowe, warzywa liściaste i owoce, są doskonałym wyborem podczas, jak i po antybiotykoterapii. Błonnik wspomaga rozwój korzystnych bakterii i utrzymuje jelita w dobrej kondycji.
Unikaj nadmiernego spożycia cukru
Cukier jest źródłem pożywienia dla niekorzystnych bakterii w jelitach. Dlatego ważne jest, aby ograniczyć spożycie cukru podczas i po kuracji antybiotykami. Warto zatem odłożyć na bok: słodycze, napoje gazowane i produkty wysoko przetworzone, które są bogate w cukry proste. Z pewnością pomoże to w zapobieganiu nadmiernemu rozwojowi niekorzystnych bakterii.
Pij odpowiednią ilość wody
Picie odpowiedniej ilości wody jest istotne nie tylko dla ogólnego zdrowia, ale także dla prawidłowego funkcjonowania jelit. Woda pomaga w utrzymaniu wilgotności błony śluzowej jelit, co może pomóc w zapobieganiu problemom trawiennym związanym z antybiotykami.
Dieta podczas i po antybiotykoterapii – podsumowanie
Dieta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia jelit podczas i po antybiotykoterapii. Dostarczanie do organizmu probiotyków, błonnika i odpowiednich ilości składników odżywczych może pomóc w odbudowie mikroflory jelitowej i zapobiec problemom trawiennym związanym z antybiotykami. Pamiętajmy, że zdrowe jelita to klucz do ogólnego zdrowia organizmu, dlatego warto dbać o prawidłowe nawyki żywieniowe każdego dnia.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Wspomaga naturalną odporność.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego
Gałecka M, Basińska AM., Bartnicka A.: Probiotyki — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego. Forum Medycyny Rodzinnej 2018;12(5):170-182.
Włodarek D. Dietoterapia. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022