Edukacja zdrowotna – podstawowe założenia
Na przełomie 2024 i 2025 roku głośno debatowano o nowym przedmiocie, który ma się pojawić w programie nauczania już od 1 września 2025 roku. Edukacja zdrowotna, bo o niej mowa, zastąpi wychowanie do życia w rodzinie (WDŻ).
Czego dzieci będą się uczyć na edukacji zdrowotnej? M.in. tego, jak dbać o własne zdrowie, jak ważne jest wykonywanie badań profilaktycznych, jak można zapobiegać chorobom przez właściwy styl życia itp.
Jak mówiła minister Barbara Nowacka, ma to być przedmiot holistyczny, na którym uczniowie dowiedzą się więcej o zdrowiu psychicznym, fizycznym, zdrowym odżywianiu, profilaktyce, uzależnieniach oraz o edukacji seksualnej.
Ustalanie podstawy programowej
Przy Ministerstwie Edukacji Narodowej powołano międzyresortowy zespół, który zajmuje się ustaleniem podstawy programowej. Do zespołu należą m.in. prof. dr hab. Zbigniew Izdebski – pedagog i seksuolog, ks. dr Arkadiusz Nowak – prezes Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, dr n. med. Aleksandra Lewandowska – konsultantka krajowa w dziedzinie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, a także dr hab. prof. AWF Hubert Makaruk.
Specjaliści przygotowali projekty podstawy programowej, które 31 października 2024 zostały skierowane do konsultacji publicznych.
Propozycje wywołały różne reakcje – część środowisk uznała je za niewłaściwe. Na początku grudnia w Warszawie odbył się protest pod hasłem: „Tak dla edukacji, nie dla deprawacji”. Konferencja Episkopatu Polski uznała bowiem edukację zdrowotną za niezgodną z konstytucją. Według biskupów ten przedmiot łamie art. 48. i 53., zgodnie z którymi wychowanie seksualne pozostaje w kompetencjach rodziców, a nie państwa.
Edukacja zdrowotna – dla kogo?
W jakich klasach ma być realizowana edukacja zdrowotna? W klasach IV–VIII w wymiarze po 1 godzinie tygodniowo, przy czym w klasie VIII nie dłużej niż do końca stycznia danego roku szkolnego z uwagi na egzamin ósmoklasisty oraz w liceum ogólnokształcącym, technikum i branżowej szkole I stopnia w wymiarze 2 godzin w klasach I–III, przy czym przedmiot będzie mógł być realizowany w klasach I i II albo w klasach II i III albo w klasach I i III.
Kto będzie mógł nauczać nowego przedmiotu? Nauczyciele biologii, wychowania fizycznego, wychowania do życia w rodzinie, psychologowie lub inni nauczyciele, którzy ukończyli studia albo studia podyplomowe w zakresie edukacji zdrowotnej i posiadają przygotowanie pedagogiczne.
Czy edukacja zdrowotna będzie obowiązkowa?
Czy edukacja zdrowotna będzie kolejnym przedmiotem obowiązkowym? Początkowo resort edukacji zapowiadał, że tak. Jednak 16 stycznia minister edukacji w trakcie wypowiedzi dla RMF FM powiedziała, że w 2025 roku przedmiot będzie nieobowiązkowy.
Z czego wynika taka zmiana? Jak podkreśla minister: „bardzo dobry, mądry, potrzebny program (…) został zniszczony przez politykę o tyle, że wywołał wielkie, niepotrzebne zamieszanie”. Szefowa MEN uznała więc, że musi chronić szkołę przed awanturą polityczną, bo ta potrzebuje spokoju, dlatego wprowadzi edukację zdrowotną jako nieobowiązkową i po zakończeniu 2025 roku porozmawia z nauczycielami, rodzicami i uczniami, żeby wspólnie ocenić, jak program się sprawdza. Na tej podstawie podejmie decyzje o dalszych krokach.
Minister powiedziała, że w jej ocenie przeciwnicy edukacji zdrowotnej „zrobili wielką szkodę dzieciom i młodzieży protestując przeciwko rzeczom, których nie znali i nie rozumieli, bo to oni działają dzisiaj na rzecz wystawiania dzieci na przemoc seksualną, utratę zdrowia psychicznego, niewiedzę i nieświadomość”.
Po oświadczeniu minister edukacji Barbary Nowackiej, dotyczącym zmiany obowiązkowości przedmiotu odezwały się głosy przeciw. M.in. Sieć Organizacji Społecznych SOS dla Edukacji, zrzeszająca ponad 66 podmiotów powiedziała, że jest zbulwersowana nagłą decyzją o zmianie statutu zajęć z obowiązkowych na dobrowolne i odbiera ją jako lekceważenie procesu demokratycznego.
Ostatecznie jednak na ten moment edukacja zdrowotna ma być przedmiotem nieobowiązkowym. Czy coś jeszcze zmieni się do 1 września? Przekonamy się wkrótce.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Wspomaga naturalną odporność.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego
Źródła:
1. Edukacja zdrowotna, https://www.gov.pl/web/zdrowie/edukacja-zdrowotna [dostęp na: 15.01.2025].
2. Kolejny nowy przedmiot w szkołach. Od 1 września 2025 edukacja zdrowotna zastąpi WDŻ, https://glos.pl/kolejny-nowy-przedmiot-w-szkolach-od-1-wrzesnia-2025-edukacja-zdrowotna-zastapi-wdz [dostęp na: 15.01.2025].
3. Edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna. Rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania skierowane do konsultacji publicznych, https://www.gov.pl/web/edukacja/edukacja-obywatelska-i-edukacja-zdrowotna-rozporzadzenie-w-sprawie-ramowych-planow-nauczania-skierowane-do-konsultacji-publicznych [dostęp na: 15.01.2025].