Stres a płodność męska
Naukowcy coraz częściej podkreślają, że psychika i biologia są ze sobą ściśle powiązane. Przewlekły stres podnosi poziom kortyzolu, a ten z kolei zaburza wydzielanie testosteronu, wpływa na produkcję plemników i obniża libido.
Dodatkowo przewlekłe napięcie sprzyja niezdrowym nawykom – sięganiu po alkohol, papierosy czy fast food – które negatywnie odbijają się na jakości nasienia.
Sen, dieta i styl życia to czynniki, które realnie mogą wspierać albo osłabiać szanse na poczęcie.
W gabinecie psychologicznym często słyszy się, że mężczyźni czują się w tym procesie „niewidzialni”.
Uwaga specjalistów pada najczęściej na kobietę, a partner bywa traktowany jak towarzysz badań. Tymczasem on również mierzy się z ogromem emocji: od lęku przed oceną i porażką, przez spadek poczucia własnej wartości, aż po poczucie winy wobec partnerki. To wszystko dzieje się często w milczeniu, bo stereotypy mówią: „facet powinien być silny”.
Męska płodność
Istnieje tzw. zależność w kształcie litery U – zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża ilość snu negatywn...
Współczesny styl życia, stres, zanieczyszczenia środowiska i niezbilansowana dieta to czynniki, któr...
Nowe badania z 2023 i 2024 roku pokazują, że zbyt intensywne ćwiczenia siłowe, przegrzewanie jąder c...
Świadome planowanie rodziny zmniejsza ryzyko wystąpienia ewentualnych komplikacji. W związku z tym...
Współczesne pary zwykle bardzo odpowiedzialnie podchodzą do kwestii powiększania rodziny – planują p...
Wiele par napotyka coraz więcej przeszkód, kiedy zaczyna starać się o dziecko. Około 9% polskich par...
Jeszcze kilkanaście lat temu niepłodność uznawano głównie za problem kobiet. Dzięki badaniom nad pro...
Czy kwas foliowy wpływa na męską płodność? Do czego jest potrzebny i jakie jest jego zapotrzebowanie...
Jak mężczyzna może zadbać o swoją głowę?
Pierwszym krokiem jest przyznanie sobie prawa do przeżywania trudnych emocji. Złość, bezradność, smutek czy zazdrość wobec znajomych, którym „udało się” od razu, są naturalne. Warto mówić o tym partnerce i bliskim osobom – dzielenie się emocjami zmniejsza napięcie.
Coraz więcej mężczyzn korzysta też z psychoterapii indywidualnej czy grup wsparcia. To nie oznaka słabości, lecz inwestycja w zdrowie psychiczne. Rozmowa z terapeutą pomaga uporządkować myśli i odzyskać poczucie wpływu.
Codzienność, która wspiera płodność
Dbanie o płodność to nie tylko badania laboratoryjne, ale też styl życia:
- Sen – minimum 7 godzin nieprzerwanego snu wspiera równowagę hormonalną i regenerację organizmu.
- Aktywność fizyczna – regularny, umiarkowany wysiłek poprawia krążenie, redukuje stres i wspiera produkcję testosteronu.
- Dieta – bogata w warzywa, owoce, kwasy omega-3, cynk i selen, uboga w przetworzoną żywność.
- Unikanie używek – alkohol, nikotyna czy marihuana mają udowodniony negatywny wpływ na parametry nasienia.
Relacja w związku podczas starań
Kiedy starania trwają dłużej, seks może przestać być przestrzenią bliskości, a stać się „zadaniem do wykonania”. To naturalnie odbija się na więzi i nastroju obojga partnerów.
Dlatego ważne jest pielęgnowanie intymności niezależnej od prokreacji: wspólne spędzanie czasu, dotyk, rozmowy, czułość. To nie tylko buduje relację, ale też obniża poziom stresu i pozwala traktować starania jako wspólne wyzwanie, a nie samotny ciężar.
Kiedy warto poszukać pomocy specjalisty?
Jak długo starać się o dziecko? Jeśli po roku regularnych starań (bez antykoncepcji) nie dochodzi do poczęcia, zaleca się konsultację lekarską.
Mężczyzna powinien wykonać podstawowe badania nasienia, a w razie potrzeby udać się do urologa lub androloga.
Równolegle warto rozważyć wsparcie psychologa – zwłaszcza jeśli napięcie staje się przytłaczające, obniża nastrój, prowadzi do konfliktów w związku czy nadużywania używek.
Starania o dziecko mogą być jednym z najbardziej wymagających etapów w życiu mężczyzny. To czas, w którym oprócz badań i leczenia warto zatroszczyć się o siebie – o ciało, ale też o głowę i emocje. Bo dbanie o własne zdrowie psychiczne i fizyczne nie jest egoizmem, lecz inwestycją w przyszłość: w szansę na rodzicielstwo i w relację, która będzie fundamentem dla prawidłowego rozwoju dziecka.
| Jak zadbać o głowę i płodność podczas starań o dziecko? Checklista: Śpij 7–8 godzin – regularny, dobry sen wspiera równowagę hormonalną. Ćwicz umiarkowanie 3–4 razy w tygodniu – ruch redukuje stres i poprawia krążenie. Ogranicz używki – alkohol, papierosy i marihuana obniżają jakość nasienia. Jedz dla płodności – warzywa, owoce, ryby, orzechy, produkty bogate w cynk i selen. Znajdź sposób na stres – medytacja, sport, hobby, techniki oddechowe. Rozmawiaj z partnerką – dziel się emocjami, zamiast je tłumić. Dbaj o intymność poza „terminami” – pielęgnuj bliskość niezależnie od kalendarza. Zrób podstawowe badania nasienia – to szybka i obiektywna informacja o Twojej płodności. Nie wstydź się szukać wsparcia – psycholog, grupa wsparcia, lekarz. Pamiętaj: dbanie o siebie = dbanie o Waszą przyszłość. |
- Sharma, R., et al. (2016). Lifestyle factors and reproductive health: taking control of your fertility. Reproductive Biology and Endocrinology, 14(1), 94.
- American Society for Reproductive Medicine (2020). Optimizing natural fertility: a committee opinion. Fertility and Sterility, 114(6), 1251–1258.