To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Czy czyścić uszy niemowlakowi i jak to robić?
Woskowina – inaczej woszczyna uszna – jest wydzieliną gruczołów znajdujących się w przewodzie słuchowym zewnętrznym pomieszaną ze złuszczającymi się komórkami nabłonkowymi oraz włosami. Jej obecność w uchu często kojarzona jest z brakiem higieny i brudem. Jest to jednak błąd, ponieważ woskowina chroni kanał uszny przed bakteriami i grzybami. Ponadto nawilża przewód słuchowy, a jej nadmierne usuwanie może przyczynić się do rozwoju chorób uszu.
Zatem czy czyścić uszy niemowlakowi? Tak, jak najbardziej. Należy jednak przy tym zaznaczyć, że czyszczenie uszu u niemowlaków nie polega na usuwaniu woskowiny z kanału usznego. Podczas kąpieli maluszka należy przetrzeć wacikiem nasączonym czystą, przegotowana wodą jedynie małżowinę uszną. Dobrze, gdy dziecko leży wówczas na boczku. Koniecznie należy pamiętać także o czyszczeniu skóry za uszami – szczególnie u dzieci, które często ulewają. Pokarm zazwyczaj zbiera się w okolicach szyi i za uszami, dlatego pielęgnacja tego rejonu jest niezwykle ważna.
Każdy rodzic podczas czyszczenia uszu niemowlakowi powinien jednocześnie sprawdzić ich stan. Wszelkie zaczerwienienia w obrębie małżowiny usznej czy kanału zewnętrznego, niepokojące wydzieliny czy tkliwość dziecka na dotyk w obrębie ucha należy zgłosić pediatrze. Zapalenie ucha środkowego i zewnętrznego u dzieci w wieku od 6. do 12. miesiąca życia jest jedną z najczęstszych przyczyn podawania antybiotyku.
Jak czyścić uszy przedszkolakowi?
Higiena uszu dziecka jest niezwykle ważna także w późniejszym okresie. U przedszkolaków czyszczenie uszu przebiega już w nieco inny sposób. Podczas kąpieli rodzice powinni za pomocą wody z mydłem dobrze przemyć małżowinę uszną i skórę za nią. Można także delikatnie obmyć opuszką palca okolice zewnętrznego kanału słuchowego. Taka pielęgnacja wystarczy, aby zapobiec powstawaniu czopu woskowinowego.
Co z patyczkami do uszu – czy czyścić nimi uszy?
Wielu rodziców do czyszczenia uszu dziecka, ale także swoich używa patyczków higienicznych, popularnie nazywanych patyczkami do uszu. Wbrew nazwie nie służą one do czyszczenia uszu z woskowiny, a ich wprowadzanie do kanału usznego jest mocno odradzane przez lekarzy i pediatrów.
Czyszczenie uszu za pomocą patyczków może doprowadzić do ich utknięcia w kanale słuchowym, szczególnie u dzieci z dość skomplikowanym kształtem kanału usznego. Ponadto zbyt dalekie wprowadzenie patyczka niesie ze sobą ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej, a to z kolei może doprowadzić do niedosłuchu. Istnieje również ryzyko, że czyszczenie uszu patyczkami może przyczynić się do tworzenia się czopów woskowinowych zasłaniających błonę bębenkową, choć nie jest to do końca potwierdzone przez badania naukowe.
Patyczki do uszu można stosować jedynie do czyszczenia małżowiny usznej. Są niezwykle pomocne szczególnie w pielęgnacji uszu niemowląt, których uszy są małe, mocno przylegają do głowy, a rowki w małżowinie są niewielkie. Warto wówczas wybierać specjalne patyczki dla niemowląt ze specjalnie ukształtowaną końcówką.
Jakie preparaty do czyszczenia uszu stosować?
Nadmierna produkcja woskowiny lub zaburzenia naturalnych mechanizmów wydalania woskowiny z kanału usznego mogą doprowadzić do powstawania złogów. Te z kolei przy dużym nagromadzeniu mogą zmienić się w czop woskowinowy. Aby zapobiec gromadzeniu się nadmiaru woskowiny, należy pilnować pielęgnacji uszu u dzieci. Można także zastosować specjalne preparaty do czyszczenia uszu dostępne w aptekach.
Dużą skuteczność w rozpuszczaniu złogów woskowiny w kanale usznym wykazują krople lub spraye opierające swoje działanie na aktywnym tlenie. Pozwalają nie tylko rozpuścić woskowinę, ale także ułatwiają jej wydalanie na zewnątrz.
Dostępne są także preparaty z naturalnymi olejami np. oliwą z oliwek, które chronią kanał uszny przed bakteriami i grzybami oraz go nawilżają.
Czop woskowinowy
Czop woskowinowy jest przypadłością dość popularną wśród najmłodszych. Występuje nawet u 10% dzieci. Czym jest czop woskowinowy? Jest to nic innego jak stwardniała woskowina zatykająca kanał słuchowy. Uniemożliwia ona przedostawanie się fal dźwiękowych z zewnątrz do błony bębenkowej, co często powoduje szum uszny, niedosłuch, dyskomfort. Może być także przyczyną zapalenia ucha zewnętrznego.
Do jego rozpoznania najczęściej dochodzi w gabinecie lekarskim, podczas badania otoskopem. Usunięcia czopu woskowinowego dokonuje się w gabinecie laryngologicznym. Lekarz może go usunąć za pomocą płukania – wówczas do kanału usznego wprowadzana jest woda pod odpowiednim ciśnieniem. Lekarz może zdecydować się także na usunięcie czopa woskowego za pomocą środków rozpuszczających woskowinę lub narzędzi np. specjalnego haczyka czy pętelki.
Największe błędy podczas czyszczenia uszu dzieci
Czyszczenie uszu dziecka jest niezwykle ważnym elementem pielęgnacji niemowląt i starszych dzieci. Niestety czynność ta obrosła wśród rodziców wieloma mitami, co skutkuje nie do końca bezpiecznymi dla zdrowia dziecka praktykami. Wśród najczęstszych błędów podczas czyszczenia uszu wymienić można:
- nadmierne usuwanie woskowiny – wielu rodziców regularnie czyści kanał zewnętrzny ucha z woskowiny, co może prowadzić do jej nadprodukcji;
- używanie patyczków – szczególnie niebezpieczne jest wprowadzanie patyczków do kanału usznego po kąpieli w basenie czy innych kąpieliskach. Zwiększa to ryzyko zakażenia przewodu słuchowego bakteriami znajdującymi się w wodzie np. Pałeczką Ropy Błękitnej czy Gronkowca Złocistego;
- samodzielne płukanie uszu za pomocą strzykawek czy irygatorów dentystycznych;
- świecowanie – wprowadzane do kanału usznego zapalonej świecy, co ma na celu usunięcie woskowiny za pomocą tworzącego się w kanale podciśnienia. Niestety metoda ta jest nie tylko nieskuteczna, ale także niebezpieczna dla zdrowia dziecka. Grozi poparzeniem, zalaniem ucha woskiem czy perforacją błony bębenkowej.
Jak czyścić uszy dziecka? Przede wszystkim czyścić regularnie, skupiając się na zewnętrznej małżowinie i skórze za uszami. U niemowląt czyszczenie ucha należy wykonać za pomocą przegotowanej wody, a u starszych dzieci wody z mydłem. Skuteczne w prewencji czopu woskowinowego są liczne preparaty do czyszczenia uszu, dostępne w aptece bez recepty. Szczególnie polecane są te zawierające aktywny tlen.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Bibliografia:
Daniel F. McCarter i in., Czop woskowinowy, [dostęp online] https://www.mp.pl/otolaryngologia/artykuly/ucho/121432,czop-woskowinowy
Carrie Armstrong,Czop woskowinowy – rozpoznawanie i postępowanie, [dostęp online] https://www.mp.pl/otolaryngologia/artykuly/ucho/127532,czop-woskowinowy-rozpoznawanie-i-postepowanie
Jacek Schmidt, Pielęgnacja uszu dzieci i niemowląt, [dostęp online] https://www.sosw.dg.pl/wp-content/uploads/2018/02/WWRPubPielegnacjauszu.pdf
Maria Żurek, Zapalenie ucha – najczęstsze czynniki etiologiczne, przegląd wytycznych dotyczących leczenia objawowego oraz antybiotykoterapii. Opieka farmaceutyczna nad pacjentem z zapaleniem ucha, Praca poglądowa w ramach specjalizacji z farmacji klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, [dostęp online] https://dia.oia.gov.pl/wp-content/uploads/2023/05/Praca-specjalizacyjnaMZu.pdf