To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Inhalacja a nebulizacja
Na początek wyjaśnijmy, jaka jest różnica między inhalacją a nebulizacją. Chociaż te pojęcia używane są wymiennie, mają różne znaczenia. Inhalacja to przyjmowanie drogą wziewną preparatów w formie płynu, proszku lub gazu. Może być wykonywana przy użyciu inhalatorów, nebulizatorów, ale również miski z gorącą wodą, do której dodaje się olejki eteryczne.
Nebulizacja to rodzaj inhalacji polegający na dostarczaniu do dróg oddechowych płynu w postaci delikatnej mgiełki. Nebulizator to element inhalatora, który rozbija cząsteczki roztworu na mniejsze dzięki działaniu sprężonego powietrza, ultradźwięków albo drgań tak, aby swobodnie mogły przeniknąć głęboko do dróg oddechowych.
Inhalacje w formie nebulizacji mogą być stosowane u osób w każdym wieku, również u małych dzieci. Da się je przeprowadzić w warunkach domowych i podać w ten sposób zarówno preparaty bez recepty, które mają nawilżyć śluzówkę dróg oddechowych albo ułatwić odkrztuszanie wydzieliny, jak i leki rozszerzające oskrzela lub glikokortykosteroidy.
Jak poprawnie przeprowadzić inhalację?
Żeby jednak inhalacje działały zgodnie z oczekiwaniami, trzeba je przeprowadzać z zachowaniem kilku zasad. Jakich? Przede wszystkim nie należy wykonywać ich na leżąco, tylko na siedząco lub półsiedząco z lekko odchyloną głową, żeby składniki aktywne mogły swobodnie przepływać do dróg oddechowych. Pozycja leżąca utrudnia dotarcie leków do oskrzeli. Ważne również, żeby w trakcie inhalacji pacjent oddychał spokojnie, nie płakał i nie rozmawiał.
Poza tym trzeba dokładnie przeczytać instrukcję użytkowania urządzenia i sprawdzić, czy nadaje się do inhalacji konkretnymi preparatami. Nie wszystkie inhalatory dostępne na rynku mogą być wykorzystywane np. do podawania sterydów czy roztworów z kwasem hialuronowym.
Należy również zwrócić uwagę na higienę inhalatora. Bez względu na to, czym wykonuje się inhalacje, wszystkie części, które mają bezpośrednią styczność ze śliną i preparatami należy dokładnie umyć po każdym użyciu. W ustniku, maseczce, a także w zbiorniku gromadzą się i namnażają drobnoustroje. Jeśli tam pozostaną, mogą trafić do dróg oddechowych podczas kolejnej inhalacji i spowodować powtórne zakażenie.
Bardzo ważny jest także dobór właściwych maseczek albo ustników. U maluchów poniżej czwartego roku życia powinno się stosować maseczki, które szczelnie przylegają do twarzy, a u starszych dzieci i osób dorosłych ustniki.
Polecane do inhalacji
Zmniejsza suchy, drażniący kaszel, intensywnie nawilża drogi oddechowe.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Roztwór do inhalacji szczególnie polecany osobom wrażliwym na wyższe stężenie chlorku sodu.
Jak oddychać przy inhalacji?
Jak właściwie oddychać przy inhalacji? Powoli, spokojnie, równo i głęboko. Jeśli preparat ma nawilżyć śluzówkę nosa i odblokować zatkane zatoki, powinno się używać maseczki i oddychać przez nos – z zamkniętą buzią. Jeżeli jednak inhalacja ma trafić do dolnych dróg oddechowych, należy wykorzystać ustnik lub w przypadku młodszych dzieci maseczkę i wykonywać wdech ustami, a wydech nosem.
Co ważne, wtedy, gdy robi się inhalacje glikokortykosteroidami, najlepiej używać ustnika, ponieważ maseczka generuje większe straty leku oraz zwiększa ekspozycję skóry i oczu na sterydy. A to z kolei może prowadzić do podrażnień albo do rozwoju grzybicy. Jeśli ze względu na wiek dziecka konieczne jest inhalowanie przez maseczkę, należy wybrać taką bez otworów.
Co zrobić po zakończeniu inhalacji?
Jak postępować po zakończeniu inhalacji? Zawsze powinno się umyć ciepłą wodą wszystkie części inhalatora, które miały styczność ze skórą, śliną lub zastosowanymi preparatami i rozłożyć je na suszarce do całkowitego wyschnięcia. Nigdy nie należy zostawiać resztek płynu w urządzeniu.
Wtedy, gdy do inhalacji używane były leki na bazie glikokortykosteroidów, trzeba wypłukać usta albo umyć zęby i – jeśli wykorzystano maseczkę – skórę twarzy i okolicę oczu, żeby uniknąć grzybicy.
W przypadku podawania preparatów, które mają na celu rozrzedzenie wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych, powinno się również oklepać plecy dziecka. W jaki sposób należy to zrobić? Trzeba położyć malucha na brzuchu tak, aby jego głowa znalazła się nieco poniżej tułowia albo posadzić obok siebie i poprosić, żeby pochylił się do przodu, uformować dłoń w kształt łódki, a następnie oklepywać rytmicznie z umiarkowaną siłą zaczynając od dolnych żeber i kierując się w górę. Oklepywanie powinno trwać około 5 minut.
Podsumowując, żeby inhalacje były skuteczne, trzeba je przeprowadzać z zachowaniem kilku podstawowych zasad – zwrócić uwagę na pozycję pacjenta, na dobór ustnika lub maseczki, higienę inhalatora, to czy może być użyty z konkretnym preparatem oraz na sposób oddychania. Jeśli inhalacja ma za zadanie nawilżyć śluzówkę nosa i ułatwić oczyszczanie zatok, należy oddychać przez nos, a jeżeli cząsteczki preparatu powinny trafić do dolnych dróg oddechowych, wykonywać wdechy ustami i wydechy nosem. Po zakończeniu inhalacji trzeba opłukać poszczególne elementy inhalatora i, jeżeli użyto leków na bazie glikokortykosteroidów, umyć zęby, a jeśli preparatów rozrzedzających wydzielinę – dodatkowo oklepać plecy dziecka.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Bibliografia:
1. Dautzenberg B., European Respiratory Society Guidelines on the use of nebulizers. Guidelines prepared by a European Respiratory Society Task Force on the use of nebulizers, „European Respiratory Journal”, 2001.
2. Kozikowska K., Sybilski A. J., Nebulizacja u pacjentów z chorobami układu oddechowego w okresie infekcyjnym, „Alergoprofil”, 2023, 19(2), s. 8–12.