Bezpieczne leki przeciwbólowe w czasie laktacji
Najlepiej przebadanym środkiem przeciwbólowym jest paracetamol. Bezpieczeństwo jego stosowania podczas karmienia piersią jest dobrze udowodnione, dzięki czemu zaleca się go jako lek pierwszego rzutu w leczeniu bólu różnego pochodzenia oraz gorączki w przebiegu infekcji.
Paracetamol jest dopuszczony do stosowania u małych dzieci – nawet u noworodków, jeśli ich masa ciała przekracza 4 kg. Lek ten przenika do mleka mamy, ale w niewielkich ilościach. Są one znacznie niższe niż najmniejsze zalecane dawki dla dzieci, więc taka ilość w pokarmie nie wpłynie w żaden sposób na organizm malucha.
Drugim lekiem, który również ma jednoznacznie potwierdzone bezpieczeństwo podczas karmienia piersią, jest ibuprofen. Podobnie jak paracetamol ma on działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, ale oprócz tego wykazuje też efekt przeciwzapalny.To oznacza, że ibuprofen będzie miał wyższą skuteczność w leczeniu bólu o podłożu zapalnym, np. wynikającego z urazu czy infekcji. Złagodzi również inne objawy towarzyszące zapaleniu, m.in.:
- obrzęk,
- zaczerwienienie,
- podwyższoną temperaturę.
Ibuprofen również przenika do pokarmu w ilościach nieistotnych klinicznie. I tak samo, jak w przypadku paracetamolu, jest stosowany w łagodzeniu bólu i gorączki u niemowląt w znacznie wyższych dawkach niż te obecne w mleku mamy.
Miejscowe leki przeciwbólowe a karmienie piersią
W przypadku bólu stawów, kręgosłupa czy mięśni możesz doraźnie zastosować maści lub żele o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Ich substancje aktywne to najczęściej diklofenak lub naproksen, które (podobnie jak ibuprofen) należą do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).
Preparaty miejscowe są stosunkowo bezpieczne podczas karmienia piersią, ponieważ substancje w nich zawarte praktycznie nie przedostają się do krążenia ogólnego. Mimo to na wszelki wypadek nie zaleca się ich stosowania na duże powierzchnie ciała i przez dłuższy czas. Dlatego w razie poważniejszych dolegliwości bólowych skonsultuj się z lekarzem, który ustali odpowiednią terapię.
Czy podczas laktacji można stosować inne leki przeciwbólowe?
Dobór leków zawsze polega na porównaniu spodziewanych korzyści z terapii i potencjalnego ryzyka, jakie ona ze sobą niesie. Tak samo jest w przypadku ciąży i karmienia piersią, jednak tutaj oprócz samej pacjentki trzeba pamiętać także o bezpieczeństwie malucha.
Niektóre leki przeciwbólowe są słabiej przebadane pod kątem stosowania w czasie laktacji w porównaniu z paracetamolem i ibuprofenem. Nie oznacza to jednak, że ich przyjmowanie może zaszkodzić dziecku. Jednak zawsze w pierwszej kolejności wybiera się te preparaty, które mają najwięcej badań potwierdzających ich bezpieczeństwo.
W niektórych przypadkach lekarz może zadecydować o podaniu silniejszych leków przeciwbólowych. Preparaty, które nie wykazały dotychczas negatywnego wpływu na dziecko karmione piersią, to m.in.:
- naproksen,
- ketoprofen,
- deksketoprofen,
- diklofenak.
Naturalne metody łagodzenia bólu
Okres karmienia piersią potrafi być wyczerpujący. Opieka nad małym dzieckiem wymaga wiele siły i uwagi, młoda mama często jest zmęczona i niewyspana, a to sprzyja rozwojowi bólu głowy, mięśni czy kręgosłupa. Jeśli dolegliwości te nie mają głębszej przyczyny, czasem wystarczą niewielkie zmiany, by je złagodzić bez konieczności stosowania leków. O co warto zadbać w czasie laktacji?
- Odpowiednia ilość snu – przy niemowlaku nie jest to proste zadanie. Spróbuj ustalić z partnerem taki schemat opieki nad dzieckiem w nocy, żeby każde z Was miało podobny czas na sen. W dzień odciągnij laktatorem pokarm, żeby Twój partner mógł nakarmić malucha w nocy.
- Pij dużo płynów – odwodnienie jest często przyczyną bólu głowy. Pamiętaj, że podczas karmienia organizm potrzebuje więcej płynów, ponieważ ciągle produkuje spore ilości mleka.
- Jedz zdrowo i regularnie – postaraj się dostarczać sobie pełnowartościowe posiłki i poświęć chwilę czasu na ich zjedzenie w spokoju.
- Regularna aktywność fizyczna – ruch poprawia krążenie krwi w organizmie, przez co zwiększa natlenienie i odżywienie tkanek.
Oprócz tego możesz skorzystać też z domowych sposobów na bóle, które są bezpieczne w czasie karmienia. Skuteczne są np. okłady. W walce z bólem mięśniowym wykorzystaj ciepły kompres, możesz też wziąć gorącą kąpiel – w ten sposób rozluźnisz napięte mięśnie. Chłodne okłady pomagają za to na dolegliwości wynikające z urazu, np. skręcenia kostki, ponieważ łagodzą rozwijający się stan zapalny.
Na ból głowy zastosuj masaż skroni oraz karku, który poprawia krążenie krwi i zmniejsza napięcie mięśni. Pomocny może być także odpoczynek lub krótka drzemka w cichym i ciemnym miejscu. Ponadto warto skorzystać z aromaterapii – badania wykazały pewną skuteczność inhalacji parowych z użyciem olejku lawendowego w łagodzeniu migrenowego bólu głowy.
Jak przyjmować leki przeciwbólowe przy karmieniu piersią?
Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, które podpowiedzą Ci najbardziej bezpieczny sposób przyjmowania leków przeciwbólowych podczas laktacji:
- przyjmuj leki bezpośrednio po karmieniu, żeby odstęp pomiędzy ich zażyciem a kolejnym posiłkiem dziecka był jak największy,
- zawsze korzystaj z najmniejszej skutecznej dawki, nie ma potrzeby od razu wybierać preparatu w wersji „forte”,
- najlepiej stosuj preparaty przed najdłuższymi przerwami w karmieniu, np. wieczorem. W ten sposób większa część substancji aktywnej zdąży się rozłożyć, zanim przystawisz malucha do piersi.
Bibliografia:
- Tuszyński P. K. (red.), Leki pierwszego wyboru, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2020.
- Tuszyński P. K. (red.), Leki i karmienie piersią, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2019.