To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Czym są i jak działają e-papierosy?
Elektroniczne papierosy nazywane również e-papierosami to niewielkie urządzenia składające się z baterii, elementu grzewczego i pojemnika, w którym przechowywany jest płyn. Nie przypominają tradycyjnych papierosów, cygar czy fajek, tylko raczej długopisy, etui na okulary albo pamięci USB.
Jak działają e-papierosy? W oparciu o mechanizm inhalacji. Element grzewczy podgrzewa płyn, czyli tak zwany liquid i w ten sposób wytwarza się aerozol, który osoba paląca wdycha do płuc i częściowo wydycha do otoczenia. Liquid przeważnie zawiera nikotynę, czyli substancję uzależniającą, glikol propylenowy i glicerol ułatwiające wytworzenie aerozolu oraz aromaty wpływające na zapach.
W związku z tym, że przy używaniu elektronicznych papierosów lub inaczej mówiąc wapowaniu, nie powstają substancje smoliste, te urządzenia reklamowane są jako zdrowsza alternatywa dla tradycyjnych papierosów. Czy to prawda?
Jak e-papierosy wpływają na zdrowie?
Rzeczywiście dzięki brakowi substancji smolistych i niższej zawartości innych szkodliwych składników we wdychanym aerozolu, e-papierosy można uznać za bezpieczniejsze dla zdrowia niż ich tradycyjne odpowiedniki. Nie znaczy to jednak, że te urządzenia są w pełni bezpieczne.
Przede wszystkim należy pamiętać, że one również zawierają nikotynę, czyli substancję silnie uzależniającą, stanowiącą zagrożenie dla zdrowia kobiet w ciąży i ich dzieci oraz mogącą powodować zaburzenia rozwoju mózgu u nastolatków i młodych dorosłych. Dodatkowo, liquidy do stosowania w e-papierosach są oparte na glikolu propylenowym i glicerynie, które po podgrzaniu stają się toksyczne. W swoim składzie mają także substancje aromatyzujące, a część z nich, np. wanilina i aldehyd cynamonowy, jest potencjalnie szkodliwa dla organizmu.
Poza tym elektroniczne papierosy to nadal nowość na rynku, dlatego nikt nie może jednoznacznie powiedzieć, w jaki sposób długoterminowo wpływają na zdrowie. To okaże się dopiero za kilkanaście lub kilkadziesiąt lat.
Co zrobić, żeby dorastające dzieci nie paliły e-papierosów?
E-papierosy zyskały ogromną popularność wśród młodzieży. W 2023 roku odnotowano trzykrotny wzrost sprzedaży jednorazowych elektronicznych papierosów smakowych w porównaniu do roku 2022. Niestety większość z nich trafiła do dorastających dzieci.
Patrząc na te statystyki, nie powinny zatem dziwić wyniki badania przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Walki z Rakiem Płuca Oddział Szczecin. Badanie to pokazało, że blisko połowa uczniów szkół podstawowych i średnich codziennie używa e-papierosów, a co piąty korzysta ze smakowych papierosów jednorazowych.
Młodzież do używania e-papierosów przekonuje głównie ich smak i aromat – aerozole wydzielane przez te urządzenia nie zostawiają nieprzyjemnego zapachu, który mogliby wyczuć rodzice.
Jak to się dzieje, że dorastające dzieci mogą kupić elektroniczne papierosy, a tradycyjne nie? Chociaż zgodnie z ustawą papierosy elektroniczne, wyroby tytoniowe lub pojemniki zapasowe z płynem nikotynowym powinny być sprzedawane wyłącznie stacjonarnie i tylko osobom powyżej 18. roku życia, wiele punktów ignoruje przepisy, dlatego te produkty nadal są łatwo dostępne. A tam, gdzie się ich przestrzega, młodzież często prosi o przysługę starszych kolegów i za ich pośrednictwem zdobywa urządzenia oraz płyny.
Szacunki Instytutu Prognoz i Analiz Gospodarczych pokazują, że aż 60% rynku sprzedaży e-papierosów w Polsce działa z naruszeniem prawa – „większość obrotu tymi produktami odbywa się w kanałach dystrybucji nie tylko niemonitorowanych, co wręcz zakazanych w ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (…), która mówi o zakazie sprzedaży na odległość”.
Co zatem my jako rodzice możemy zrobić, żeby dzieci nie paliły e-papierosów? Opowiedzieć im o skutkach ubocznych wapowania. Badania American Heart Association pokazują, że papierosy elektroniczne zwiększają występowanie ataków serca o 60% oraz udarów i zawałów serca o 71%. E-papierosy mogą bowiem zwężać drogi oddechowe, przyspieszać akcję serca, zwiększać ciśnienie krwi, a także przyczyniać się do zmniejszenia elastyczności naczyń krwionośnych.
Niestety, trzeba się liczyć z tym, że te argumenty nie trafią do nastolatków. W ramach działań systemowych rząd pracuje więc nad nową wersją ustawy nikotynowej.
Czy elektroniczne papierosy będą zakazane?
Nowelizacja zakłada wprowadzenie zakazu sprzedaży wszystkich e-papierosów dzieciom i młodzieży do 18. roku życia bez względu na to, czy dane produkty mają, czy nie mają w swoim składzie nikotyny. Do ustawy dodano również zapis dotyczący zakazu sprzedaży nieletnim tak zwanych saszetek nikotynowych i zakazu używania papierosów elektronicznych – także tych bez nikotyny m.in. na terenie szkół oraz placów zabaw. Obecnie w wymienionych miejscach obowiązuje zakaz korzystania z e-papierosów z nikotyną.
Kiedy dokument wejdzie w życie? Najwcześniej w drugim kwartale 2025 roku. Dlaczego dopiero wtedy? Ponieważ mimo że jest już zatwierdzony przez rząd, wymaga notyfikacji Komisji Europejskiej.
Podsumowując, elektroniczne papierosy, czyli urządzenia, które zamieniają liquid w aerozol, są bezpieczniejsze dla zdrowia niż tradycyjne papierosy, ale to nie znaczy, że można je uznać za w pełni bezpieczne. Nie da się bowiem określić ich długoterminowego wpływu na organizm. Poza tym trzeba pamiętać, że liquidy zawierające nikotynę mają właściwości silnie uzależniające i negatywnie oddziałują na rozwój mózgu u młodzieży. Warto zatem zrobić wszystko, żeby dorastające dzieci nie korzystały z e-papierosów – np. rozmawiać z nimi o skutkach ubocznych wapowania. Potrzebne są również systemowe regulacje, które skutecznie zakażą sprzedaży papierosów elektronicznych nieletnim, ale na te musimy jeszcze trochę poczekać.
Polecane do inhalacji
Zmniejsza suchy, drażniący kaszel, intensywnie nawilża drogi oddechowe.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Roztwór do inhalacji szczególnie polecany osobom wrażliwym na wyższe stężenie chlorku sodu.
Bibliografia:
1. Prace nad ograniczeniem dostępu do wyrobu tytoniowych, https://www.gov.pl/web/zdrowie/prace-nad-ograniczeniem-dostepu-do-wyrobow-tytoniowych [dostęp na: 17.01.2025].
2. E-papierosy: rosnący problem zdrowia publicznego, https://www.gov.pl/web/zdrowie/e-papierosy-rosnacy-problem-zdrowia-publicznego [dostęp na: 17.01.2025].
3. Jak e-papierosy wpływają na zdrowie?, https://www.gov.pl/web/psse-szczecin/jak-e-papierosy-wplywaja-na-zdrowie2 [dostęp na 17.01.2025].
4. Czy elektroniczne papierosy mogą powodować raka?, https://www.zwrotnikraka.pl/elektroniczne-papierosy/ [dostęp na 17.01.2025].
5. E-papierosy, https://www.gov.pl/web/psse-krotoszyn/e-papierosy [dostęp na: 17.01.2025].
6. Zakaz sprzedaży e-papierosów. Nowe przepisy najwcześniej w II kwartale 2025 roku, https://www.rynekzdrowia.pl/Prawo/Zakaz-sprzedazy-e-papierosow-Nowe-przepisy-najwczesniej-w-II-kwartale-2025-roku,265447,2.html [dostęp na: 18.01.2025].