🐣Maluszek w drodze? Pamiętaj o sobie Mamo!
💜Lactimal to potrójne wsparcie: laktacji, Twojego samopoczucia oraz zdrowia i rozwoju dzidziusia.
Zmiany fizjologiczne – jak ciało przygotowuje się do porodu?
Trzeci trymestr to szczególny moment: z jednej strony wyczekany, a z drugiej tak bardzo się dłużący. W tym okresie ciało kobiety intensywnie przygotowuje się do porodu. Są to zmiany zarówno fizyczne, jak i psychiczne.
Ruchy dziecka przed porodem
Ruchy dziecka pod koniec ciąży nie są już aż tak intensywne jak wcześniej.
W macicy jest coraz mniej miejsca, więc rosnący dalej maluch nie może już przybierać tak swobodnych pozycji ciała, jak wcześniej. Jeszcze w drugim trymestrze przyszła mama obserwowała, jak jej brzuch zmienia kształt pod wpływem „kopniaków”, ale im bliżej porodu, tym mniej takich zdumiewających ruchów dzidziusia.
W ostatnich tygodniach przed rozwiązaniem nie tylko mama przygotowuje się do porodu. Dziecko również. Przyjmuje konkretną pozycję, najczęściej główką w dół. W takim ułożeniu nie wykonuje aż tak gwałtownych ruchów, jak wcześniej, ale są one nadal odczuwalne. Ciężarne najczęściej czują w tym okresie „kopniaki” w żebra.
✨Położna radzi: obserwuj ruchy dziecka. Najbardziej intensywne będą po zjedzeniu posiłku i przy dobrym nawodnieniu. Pamiętaj, aby monitorować, czy ruchy nie są nadmierne lub jest ich mniej niż zazwyczaj. Pod koniec ciąży w poradni lub przed samym porodem w szpitalu będziesz miała wykonane badanie KTG (kardiotokografia). Pozwala ono na jednoczesne rejestrowanie akcji serca dziecka, jego ruchów i skurczów macicy. Dostaniesz specjalny przycisk, który będziesz musiała nacisnąć, kiedy poczujesz ruchy dziecka.
Brzuch przed porodem – kiedy opada?
W ostatnich tygodniach ciąży, gdy brzuch jest już duży, kobiety ciężarne często mają problem ze swobodnym poruszaniem się, oddychaniem czy nawet spaniem w ulubionej pozycji.
Przychodzi taki moment, najczęściej ok. miesiąc przed porodem, gdy nagle oddychanie staje się łatwiejsze. Brzuch jest też w innym kształcie niż wcześniej. Określane jest to często jako opadanie lub obniżenie brzucha, spowodowane ułożeniem dziecka w kanale rodnym.
✨Położna radzi: obniżenie brzucha jest naturalnym etapem końcówki ciąży. Dziecko dopasowuje się do Twojego kanału rodnego, powodując ucisk w okolicy krocza, co często opisywane jest jako nacisk, uczucie napierania lub nawet lekkie kłucie. Pomocne mogą być ćwiczenia na piłce, kręcenie lub kołysanie biodrami.
Skurcze przepowiadające – skurcze przygotowujące macicę do porodu
Skurcze przepowiadające pojawiają się ok. 36 tygodnia ciąży. Jak możemy je odróżnić od skurczów porodowych? Są nieregularne. Co to znaczy? Pojawiają się np. co 30 minut, potem co 20 minut, a potem – jak gdyby nigdy nic – przemijają. Często są odczuwane przez ciężarne jako podobne do skurczów miesiączkowych, możliwe do załagodzenia w zaciszu domowym.
✨Położna radzi: są sposoby łagodzenia skurczów przepowiadających. Przede wszystkim- rozluźnienie. Oddechy pozwolą Ci na dobre dotlenienie macicy, ćwiczenia i immersja wodna zminimalizują dyskomfort związany ze skurczami.
Silikonowe plastry na bliznę po cesarskim cięciu
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Opracowany specjalne dla kobiet w ciąży.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Dla zdrowia układu moczowego.
Zwiększone parcie na pęcherz przed porodem
Kolejnym skutkiem obniżania się dziecka do kanału rodnego mamy jest zwiększone parcie na pęcherz, co skutkuje częstą chęcią oddawania moczu. Główka dziecka uciska na pęcherz moczowy jeszcze bardziej, niż w poprzednich tygodniach, co może być objawem zbliżającego się porodu.
✨Położna radzi: jeśli przy oddawaniu moczu poczujesz pieczenie lub dyskomfort, koniecznie udaj się do specjalisty prowadzącego Twoją ciąże, aby wykluczyć zapalenie pęcherza/dróg moczowych. Wykonaj badanie ogólne moczu wraz z badaniem osadu. Wynik pozwoli na ewentualne leczenie przyczyny, a nie objawów! Pamiętaj o wzmacnianiu mięśni dna miednicy poprzez ćwiczenia. Polecam wizytę u fizjoterapeuty uroginekologicznego lub położnej specjalizującej się w terapii dna miednicy.
Bóle przed porodem
Bóle przed porodem to nie tylko skurcze macicy. Częstym objawem zgłaszanym przez kobiety w końcówce ciąży jest ból w okolicy lędźwiowej kręgosłupa.
W trakcie ciąży środek ciężkości w ciele ulega przesunięciu. Brzuch przesuwa przyszłą mamę bardziej do przodu, przez co jej kręgosłup jest mocno wygięty, co przejawia się bólem. Odcinek piersiowy jest również obciążony przez piersi, które w ciąży zazwyczaj zwiększają swój rozmiar.
✨Położna radzi: dolegliwości bólowe w ciąży można łagodzić. Delikatne ćwiczenia odciążające dolny odcinek kręgosłupa, termofor, masaż czy kinesiotaping (potocznie kolorowe taśmy, tejpy) mogą przynieść Ci ulgę nie tylko w trakcie ciąży, ale i tuż przed samym porodem.
Czop śluzowy, wody płodowe i zwiększenie ilości wydzieliny
Zwiększone upławy pod koniec ciąży, zazwyczaj delikatnie podbarwione krwią (lekko różowy kolor) są zjawiskiem naturalnym. Szyjka macicy przygotowuje się do porodu, jej naczynka pękają, stąd kolor upławów.
Tuż przed samym porodem wydzielina może pojawić się w większej ilości, być „śliska”. Jest to tak zwany czop śluzowy, którego odejście sugeruje zbliżający się poród. Czas jego odejścia bywa różny. Czasem jest to kilka godzin przed porodem, a czasem kilka tygodni. Jest to kwestia indywidualna. Czop śluzowy jest niezwykle ważny. Ogranicza on bowiem dostęp drobnoustrojów do środowiska, w którym przebywa dziecko. Jest jak korek, który chroni butelkę.
Wody płodowe zazwyczaj nie odpływają tak spektakularnie jak w filmach. Czasem sączą się przez wiele godzin, czasem odpływają szybciej, np. przed samym urodzeniem dziecka. Jeśli natomiast „odejdą Ci wody”, udaj się do szpitala, aby skontrolować postęp porodu. Jeśli masz dodatni wynik badania GBS (Group B Streptococcus – paciorkowce z grupy B), to udaj się do szpitala niezwłocznie, musi zostać podany antybiotyk.
✨Położna radzi: przy wzmożonej ilości upławów i przy odchodzeniu czopa śluzowego dbaj o higienę.
- Zwracaj uwagę na częstą wymianę podpasek/wkładek (wilgotne środowisko sprzyja wystąpieniu infekcji),
- używaj bawełnianej bielizny,
- obserwuj kolor, konsystencję i ilość upławów.
To samo tyczy się wód płodowych. Prawidłowy kolor powinien być bezbarwny. Jeśli natomiast wody płodowe będą zielone, brunatne lub krwiste, udaj się od razu do szpitala. Zanotuj godzinę ich odpłynięcia, będzie to informacja potrzebna w szpitalu.
Biegunka przed porodem i inne dolegliwości układu pokarmowego
Układ pokarmowy pod wpływem działania hormonów ciążowych nie pozostaje obojętny w przygotowaniu do porodu. Jelita przed porodem dokonują samooczyszczenia, aby dziecko miało więcej miejsca w kanale rodnym. Ucisk wywołany główką malucha na szyjkę macicy może spowodować podrażnienie nerwów, co prowadzi do wymiotów. Stres wywołany myślą, że „TO JUŻ!” również działa na układ pokarmowy.
Położna radzi: oczyszczanie przewodu pokarmowego jest naturalną reakcją organizmu. Aby poczuć się bardziej komfortowo, przed porodem możesz wykonać samodzielnie wlewkę doodbytniczą (do kupienia w aptece), aby oczyścić jelita z zalegającego kału. Możesz mieć zaproponowaną również lewatywę w szpitalu (aczkolwiek zgodnie z najnowszą wiedzą od tej procedury się odchodzi – jest to więc Twój wybór). Przy problemach gastrycznych pamiętaj o regularnych, niewielkich, lekkostrawnych posiłkach oraz częstym piciu wody.
Nastrój i intuicja – syndrom wicia gniazda, zmęczenie, niepokój
Ostatnie tygodnie przed porodem bywają huśtawką emocjonalną. Pojawiają się skrajne emocje i zachowania. Kobieta zastanawia się, czy podoła nowej roli, a za chwilę jest podekscytowana spotkaniem ze swoim maluchem. Pojawia się syndrom wicia gniazda.
Zazwyczaj objawia się sprzątaniem, przygotowywaniem pokoju dla dziecka, sprawdzaniem zawartości wyprawki i torby do szpitala po kilka razy. Fizycznie przez duży brzuch, uciskającego na krocze malucha czy bóle pleców kobieta może być już zmęczona ciążą i odliczać dni do rozwiązania z jeszcze większą chęcią.
✨Położna radzi: odpocznij, ile się da. To ostatnie dni bez nocnych pobudek, obowiązków związanych z noworodkiem, połogu. Zrób sobie checklisty z ważnymi dla Ciebie rzeczami, np. torbą do porodu i jej zawartością. Ułatwi Ci to planowanie i zakupy. Przyjmuj wsparcie od bliskich, jak chcą Ci pomóc w obowiązkach lub wesprzeć rozmową. Zadbana mama to zadbane dziecko!
Ostatnia doba przed porodem – jak może wyglądać?
Ostatnia doba przed porodem może mieć różne scenariusze, bowiem każdy poród jest inny. Wszystkie wyżej wymienione objawy i zwiastuny porodu mogą przybierać na sile. Czop śluzowy będzie odchodził, zauważysz większą ilość wydzieliny na bieliźnie. Organizm będzie się oczyszczać, co objawi się biegunką i/lub wymiotami. Główka będzie coraz mocniej napierać na szyjkę macicy, która będzie się rozwierać i skracać. To wykazuje gotowość do porodu. Skurcze przepowiadające będą przybierać na sile, regularności i czasie trwania. Mogą trwać już nawet minutę! Będą też odczuwalne nie tylko ze strony brzucha, ale także od strony pleców. Są to tak zwane bóle krzyżowe. Wody płodowe mogą się sączyć lub odpłynąć w większej ilości.
✨Położna radzi: aktualnie dzięki dostępności aplikacji mobilnych możemy monitorować każdy skurcz. Ciężarna zaznacza start skurczu i jego koniec. Aplikacja liczy czas jego trwania, częstotliwość i regularność, co pozwala na monitorowanie postępu rozpoczynającego się porodu. Nie jest to jednak rozwiązanie idealne, aplikacja bowiem nie mierzy natężenia skurczów tak, jak badanie KTG. Pozwala monitorować też inne objawy, jak odejście czopa śluzowego czy odpłynięcie wód płodowych. Narzędzie służy raczej do samokontroli, niż do diagnostyki rozpoczynającego się porodu.
Co robić, gdy pojawią się objawy porodu?
Gdy pojawią się objawy porodu – nie panikuj. Poród jest procesem, każdy jego etap musi przebiegać swoim tempem. Odpłynięcie wód płodowych jest sygnałem, by w niedługim czasie udać się do szpitala. Pęknięty pęcherz płodowy i sączące się wody płodowe są środowiskiem, podatnym na infekcje, a tego chcemy uniknąć. Jeśli skurcze macicy będą już regularne (np. co 5-7 minut), trwające ok. minutę i takie, przy których metody łagodzące ból nie przynoszą ukojenia jak przy skurczach przepowiadających, należy udać się do szpitala. Tam nastąpi ocena szyjki macicy (sprawdzenie jej gotowości do porodu). Najbardziej pożądana sytuacja to taka, w której przy odpływających wodach płodowych występują też skurcze porodowe.
✨Położna radzi: monitoruj akcję porodową. Zwróć uwagę na zabarwienie wód płodowych, udaj się do szpitala natychmiast, jeśli nie są one przezroczyste. Miej przygotowaną torbę do porodu i teczkę z niezbędnymi dokumentami na wyciągnięcie ręki. Aplikacja może Ci pomóc w monitorowaniu częstotliwości skurczów, ale nie zastąpi badania ginekologicznego czy KTG w szpitalu.
Niepokojące objawy – kiedy pilnie do szpitala?
Są natomiast takie objawy, które sugerują konieczność natychmiastowej konsultacji w szpitalu. Są to:
- Wody płodowe w innym kolorze niż przezroczyste – kolor zielony, brązowy, zabarwiony krwią sugerują niedotlenienie dziecka, infekcję lub możliwe odklejanie się łożyska,
- Minęło kilka godzin po odpłynięciu wód płodowych, a nic się nie zmieniło, nie odczuwasz skurczy macicy,
- Krwawienie z dróg rodnych – objaw problemów z łożyskiem,
- Ruchy dziecka są skrajnie intensywne lub nie czujesz ich wcale,
- Ból głowy wraz z podwyższonym ciśnieniem tętniczym może być przyczyną problemów z łożyskiem, w konsekwencji słabszego dotlenienia dziecka czy stanu przedrzucawkowego, groźnego dla zdrowia i życia mamy i dziecka. Czasem wysokie ciśnienie występuje wraz z mroczkami przed oczami czy obrzękami.
✨Położna radzi: tu będzie krótko i na temat. Coś Cię niepokoi? Słuchaj swojej intuicji. Jedź od razu do szpitala. Wszystkie wyżej wymienione objawy są wskazaniem do przyjęcia do szpitala i porodu w możliwie krótkim czasie. Nie zwlekaj z decyzją.
Emulsja do kąpieli z ektoiną do stosowania już od 1. dnia życia. Dla skóry wrażliwej, suchej i atopo...
Balsam z ektoiną do stosowania już od 1. dnia życia. Dla skóry wrażliwej, suchej i atopowej. Posiada...
Nawilża śluzówkę nosową.
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Krople enzymatyczne z laktazą kwaśną i neutralną.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Bibliografia:
Bręborowicz G. H. Położnictwo Tom 1. PZWL; Warszawa, 2020, wyd. III.
Iwanowicz-Palus G. Bień A. Edukacja przedporodowa. PZWL; Warszawa 2020, wyd. I.
Bradford B, Maude R. Maternal perception of fetal movements in the third trimester: A qualitative description. Women Birth. 2018 Oct;31(5):e287-e293. doi: 10.1016/j.wombi.2017.12.007. Epub 2017 Dec 26. PMID: 29287635.
Soundararajan K, Panikkar M, Annappa M. Urinary symptoms in pregnant women in their third trimester-a cross-sectional study. Int Urogynecol J. 2021 Jul;32(7):1867-1873. doi: 10.1007/s00192-021-04838-3. Epub 2021 May 24. PMID: 34028576.
Gehling H, Spineli LM, Gross MM. Investigating the associations between early labour onset symptoms and self-diagnosed labour onset in a cohort study of primiparas. Sex Reprod Healthc. 2024 Dec;42:101033. doi: 10.1016/j.srhc.2024.101033. Epub 2024 Sep 10. PMID: 39277946.