Jak przebiega zapłodnienie?
Zapłodnienie to proces, w trakcie którego plemnik łączy się z komórką jajową. Odbywa się to w jajowodzie niedługo po owulacji. Komórka jajowa ma zdolność przetrwania w drogach rodnych jedynie 24 godziny od momentu uwolnienia z pęcherzyka w jajniku, plemnik aż 72 godziny.
Proces zapłodnienia zwykle odbywa się w bańce jajowodu, po czym połączone komórki wędrują przez jajowód do macicy, cały czas się dzieląc. Podróż z jajowodu do macicy trwa średnio 2-3 dni i zależy od długości jajowodu, szybkości, z jaką poruszają się rzęski wewnątrz niego oraz obecności płynu jajowodowego. Rozpoczyna się rozwój zarodka, jednak aby można było mówić o ciąży, zarodek musi zagnieździć się w ścianie macicy.
Zagnieżdżenie polega na wczepieniu się zarodka w ścianę macicy, a później wytworzeniu łożyska, które jest narządem łączącym organizm matki z zarodkiem, a później płodem. Łożysko sprawia, że dziecko na każdym etapie rozwoju otrzymuje odpowiednią ilość substancji odżywczych, aby prawidłowo rosnąć, jednocześnie usuwając do organizmu matki wszelkie zbędne produkty przemiany materii.
Proces zagnieżdżenia jest regulowany przez sam zarodek (trofoblast), macicę, która musi wytworzyć najlepsze warunki na jego przyjęcie oraz gruczoły endokrynne, czyli hormony.
Przeczytaj także: Pierwszy tydzień ciąży – zmiany, objawy, odczucia
Obiektywne objawy zapłodnienia, czyli jak zmienia się ciało kobiety
Brak miesiączki to jeden z pierwszych zauważalnych przez kobiety wczesnych objawów ciąży. Warto wiedzieć o tym, że zatrzymanie miesiączki nie zawsze oznacza ciążę, ale może sugerować problemy zdrowotne. Oprócz zatrzymania miesiączki o tym, że doszło do zapłodnienia mogą świadczyć także inne objawy.
Podwyższona temperatura
Kobieta, która obserwuje swoje ciało w ramach naturalnych metod planowania rodziny (np. mierzy codziennie temperaturę ciała) z pewnością zauważy, że jest ona podwyższona i oscyluje w granicy 37°C. Taka temperatura, utrzymująca się po owulacji przez minimum 3 tygodnie, jest oznaką ciąży. Za ten objaw odpowiada progesteron, wydzielany przez ciałko żółte, zmieniające się w ciałko ciążowe.
Zmiana wyglądu narządów rodnych kobiety
Progesteron powoduje również szereg zmian w narządach rodnych, które można zobaczyć nie tylko w czasie badania ginekologicznego.
Zasinienie przedsionka pochwy (przedsionek to pierwszy odcinek pochwy, który można dostrzec w czasie oglądania sromu) to objaw, który kobieta lub jej partner może samodzielnie zauważyć. Ściany pochwy, uwidocznione w trakcie badania ginekologicznego we wzierniku również są widocznie zasinione, mocno przekrwione. Dodatkowo zmienia się „konsystencja” pochwy – w dotyku określa się jej ściany jako rozpulchnione. W czasie badania wyczuwa się, że pochwa jest bardziej elastyczna i rozciągliwa. Współżyjące pary zauważają to w trakcie zbliżenia.
Komórki nabłonka pochwy produkują większe ilości śluzu, szyjka macicy zostaje zamknięta przez utworzony czop śluzowy. Czop chroni płód w macicy przed drobnoustrojami, które mogą mu zagrozić. Fizjologicznie odchodzi dopiero w trakcie porodu.
Obecność beta-hCG w moczu i krwi
Ginekolog nie musi stwierdzić ciąży na podstawie braku miesiączki w czasie, kiedy prawidłowo wypada krwawienie. Zdarza się również, że testy ciążowe dostępne w aptece dają wyniki fałszywie dodatnie. Badania laboratoryjne, które potwierdzają ciążę to badania stężenia podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej (jest to hormon wytwarzany przez zarodek w bardzo wczesnym stadium rozwoju) w moczu i surowicy krwi. Jeśli beta-hCG pojawia się w krwi i moczu, a następnie rośnie wraz z upływem kolejnych dni – jest to obiektywny objaw ciąży.
Subiektywne objawy, czyli co może poczuć kobieta we wczesnej ciąży
Progesteron to główny hormon odpowiedzialny za utrzymanie i donoszenie ciąży do momentu porodu. W czasie owulacji z pęcherzyka dominującego uwalnia się komórka jajowa, a pozostałość pęcherzyka przekształca się w ciałko żółte. Ciałko żółte wydziela progesteron, a jeśli dochodzi do zapłodnienia, ciałko żółte zmienia się w ciałko ciążowe, które zanika pod koniec I trymestru ciąży.
Jakie objawy ciążowe pojawiają się za sprawą progesteronu?
Parcie na mocz i częste oddawanie moczu
Układ moczowy, będąc pod wpływem progesteronu i estrogenu, staje się mocniej przekrwiony. Kobiety czują częstą potrzebę oddania moczu nawet wtedy, kiedy pęcherz nie jest przepełniony. W późniejszych tygodniach powiększająca się macica sprawia, że pęcherz moczowy jest uciśnięty i to również powoduje, że kobieta ciężarna odczuwa częste parcie na mocz.
Zaparcia
Progesteron działa nie tylko na mięsień macicy, ale również na mięśniówkę jelit. To sprawia, że jelita pracują wolniej i zdarzają się zaparcia. Można temu próbować przeciwdziałać poprzez odpowiednią dietę, nawodnienie i aktywność fizyczną.
Inne objawy ciąży: poranne mdłości
Kobiety we wczesnej ciąży często cierpią z powodu nudności, wymiotują, czują zgagę czy odczuwają dyskomfort z powodu ślinotoku. Dużym utrudnieniem w życiu codziennym bywa zwiększona wrażliwość na niektóre zapachy, niechęć do spożywania wcześniej lubianych potraw, zmiana nawyków żywieniowych. Ciężarne w pierwszym trymestrze często mają ciążowe zachcianki.
Inne objawy ciąży: zmęczenie, senność, drażliwość
Początek ciąży to czas rewolucji hormonalnej w organizmie. Kobiety, adaptując się do nowego stanu, mogą być senne i czuć się zmęczone. Często są bardzo drażliwe, emocjonalne, trudno im odnaleźć się w nowej sytuacji.
Może zainteresować Cię również: Objawy i dolegliwości w pierwszym trymestrze ciąży
Pisarski T.: „Położnictwo i ginekologia”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2002, 275-277.
Troszyński M.: „Położnictwo. Ćwiczenia”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2009, 103.
Bręborowicz G.: „Położnictwo i ginekologia. Repetytorium”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2010, 5-7.