Przyczyny poronień
Pierwsze poronienie nie jest zazwyczaj powodem do pogłębienia diagnostyki, która pozwoliłaby odpowiedzieć na pytanie, dlaczego do niego doszło. Straty ciąż zdarzają się bardzo często. Uważa się, że ich zdecydowana większość roni się w pierwszych tygodniach od zapłodnienia. Po drugim poronieniu wskazane jest, aby znaleźć przyczynę, dlaczego kobieta nie może utrzymać ciąży. Jeśli materiał z poprzednich poronień (czyli zarodek, resztki łożyska, krew, błona śluzowa macicy) został oddany do badań, zdarza się, że odpowiedź znajduje się w wyniku.
Matka może mieć trudności z donoszeniem ciąży np. ze względu na nieprawidłowości anatomiczne w układzie rozrodczym, niedomogi hormonalne, z powodów immunologicznych, w przebiegu zakażeń, jako powikłanie chorób metabolicznych lub przez czynniki środowiskowe (ciężka praca fizyczna, trudne warunki socjalne, uzależnienia).
Gdy do straty ciąży dochodzi z powodów zależnych od płodu, najczęściej odpowiedzialne za to są wady wrodzone lub choroby genetyczne. Czasem nieprawidłowa budowa łożyska czy występujący konflikt serologiczny może spowodować obumarcie zarodka w pierwszym trymestrze ciąży.
Planowanie ciąży po stracie – od czego zacząć?
Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca odczekanie trzech miesięcy, a WHO sześciu, od momentu poronienia do rozpoczęcia bezpiecznych starań o dziecko. Wcześniejsze zajście w ciążę jest możliwe, gdyż owulacja u kobiety może pojawić się już kilka tygodni po stracie. Jednak ten czas jest potrzeby, aby przejść proces żałoby, a ciało kobiety mogło się zregenerować.
Jeśli ustalono, co było powodem ostatniego poronienia lub poronień, w zależności od diagnozy, czasem należy wdrożyć leczenie kobiety, aby nie doszło do kolejnego obumarcia zarodka.
Warto na trzy miesiące przed planowanym poczęciem rozpocząć suplementację kwasem foliowym w dawce 400 mcg/dobę. Czasem niektóre kobiety wymagają zwiększenia tej dawki w okresie przedkoncepcyjnym, stąd również warto skonsultować się z lekarzem w tej kwestii. To szczególnie ważne, gdy ciąże ronią się z powodu wad płodu, gdy dzieci z wcześniejszych ciąż urodziły się obciążone wadami cewy nerwowej lub w rodzinie występowały przypadki dzieci niepełnosprawnych.
Jak zwiększyć szanse na ciążę po poronieniu?
Gdy wiadomo, dlaczego wcześniejsze ciąże nie były utrzymane, warto spróbować wyeliminować czynnik, który doprowadził do straty.
Zdarza się, że zaraz po zapłodnieniu ciałko żółte jest niewydolne. Ciałko żółte tworzy się po owulacji z pękniętego pęcherzyka dominującego w jajniku i produkuje progesteron, który ma za zadanie stworzyć jak najlepsze warunki do poczęcia i zagnieżdżenia się zarodka w macicy. Gdy progesteronu jest niewystarczająco, nawet jeśli dojdzie do połączenia komórki jajowej i plemnika, zapłodniona komórka może nie zagnieździć się w macicy, lub zagnieździć, ale wkrótce obumrzeć. W takim przypadku lekarz może rozważyć zalecenie zażywania preparatów z progesteronem lub jego pochodnymi.
Jeśli organizm kobiety odrzuca ciążę i traktuje zarodek jak intruza, którego trzeba zwalczyć, konieczna jest współpraca z ginekologiem i specjalistą w zakresie immunologii. Aktualna wiedza medyczna pozwala w pewnym stopniu wyciszyć mechanizmy obronne organizmu, aby donoszenie ciąży było możliwe. Nie jest to nigdy postępowanie pewne, ale daje nadzieję, że ciąża jest możliwa. Czynnik immunologiczny warto wziąć pod uwagę, gdy kobieta roni ciąże nawykowo (3 i więcej).
Zmiana stylu życia a planowanie ciąży po poronieniu
Promieniowanie, ciężka praca fizyczna, narażenie na chemikalia, pyły, wymuszona pozycja w pracy – to tylko kilka czynników negatywnie wpływających na organizm i mogących przyczynić się do poronienia.
Jeśli kobieta po stracie chce ponownie zajść w ciążę, powinna robić wszystko, aby zapewnić sobie jak najlepsze warunki, by jej ciało było zdrowe i wydolne. Ograniczenie stresu, racjonalne odżywianie i regularny wysiłek fizyczny to podstawa. Dzięki temu zwiększa się płodność nie tylko kobiet, ale i mężczyzn. Lepsza jakość nasienia i komórki jajowej są ważne przy staraniach o ciążę.
Warto pamiętać o tym, że ogromna część kobiet w społeczeństwie ma za sobą poronienie. Poronienie jednak nie wyklucza zajścia w ciążę, ale stanowi trudny przystanek w drodze do bycia mamą. Przy staraniach o dziecko po stracie warto korzystać z pomocy specjalistów oraz samodzielnie zmienić coś w swoim życiu, by mieć jak największe szanse na zajście w ciążę oraz szczęśliwe rozwiązanie.
Bibliografia:
- Tessema G., Haberg S., Pereira G. i in.: Interpregnancy interval and adverse pregnancy outcomes amnog pregnancies following miscarriages or induces abortions in Norway (2008-2016): A cohort study. PlosMedicine 19(11).
- Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie wybranych patologii wczesnej ciąży oraz postępowanie w ciąży po zapłodnieniu in vitro. Przegląd Menopauzalny, 2004, 6, 8-12.
- Omeljaniuk W.: Poronienie samoistne – jako problem populacyjny w Polsce. Wybrane choroby cywilizacyjne XXI wieku, T. II. Wydawnictwo Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, 2016, 338-346.