Czym jest siad w literę W i dlaczego dzieci go wybierają?
Siad W to pozycja, w której dziecko siedzi z nogami ustawionymi w charakterystycznym kształcie przypominającym literę „W” – kolana zgięte, stawy biodrowe zrotowane do wewnątrz, a stopy skierowane na zewnątrz. Jest to sposób siedzenia, który szczególnie często obserwuje się u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
Dlaczego dzieci wybierają właśnie tę pozycję, kiedy bawią się zabawkami na podłodze lub oglądają bajkę? Dla osób dorosłych taki sposób siedzenia wydaje się nie tylko nieintuicyjny, ale też bolesny czy nawet niemożliwy do wykonania. Jednak u dzieci jest inaczej, a wynika to z kilku powodów:
- U wielu maluchów w wieku od 3 do 6 lat fizjologicznie występuje przodopochylenie bliższej części kości udowej, a także większa ruchomość stawów. To sprawia, że siad W jest dla nich bardzo wygodny, wygodniejszy nawet od siadu skrzyżnego (po turecku) [1].
- Ze względu na większą płaszczyznę podparcia siad w literę W zapewnia lepszą stabilność i pozwala bez wysiłku utrzymywać równowagę.
- W tej pozycji dziecko może swobodnie manipulować zabawkami, rysować czy wykonywać inne czynności bez konieczności angażowania mięśni odpowiedzialnych za utrzymanie równowagi.
Stopień przodopochylenia kości udowej ulega zmniejszeniu wraz z wiekiem. Wiele dzieci „wyrasta” z siadu W po ukończeniu 8. roku życia [2].
Czy siad w literę W jest szkodliwy dla dziecka?
Na to pytanie nie da się odpowiedzieć jednoznacznie. Wielu fizjoterapeutów, ortopedów i innych specjalistów od zdrowia dzieci ostrzega przed długotrwałym siedzeniem w tej pozycji, twierdząc, że może prowadzić do różnych problemów ortopedycznych i zaburzeń motorycznych. Wśród potencjalnych zagrożeń wymienia się:
- osłabienie mięśni tułowia i bioder,
- problemy z koordynacją i równowagą,
- przeciążenie stawów biodrowych i kolanowych,
- wpływ na sposób chodzenia (koślawość stóp i kolan).
Brakuje jednak rzetelnych dowodów na to, że siad w literę W rzeczywiście jest szkodliwy dla prawidłowo rozwijających się dzieci. W artykule dla serwisu Western Kids Health [2] fizjoterapeutka pediatryczna Nicole Pates podkreśla, że zgodnie z dowodami naukowymi siedzenie w pozycji W nie wpływa na kształt kości biodrowej ani go nie zmienia, nie powoduje rozwojowej dysplazji stawu biodrowego, zwyrodnienia stawów czy zapalenia. Dodaje też, że jeśli chodzi o związek pozycji W z opóźnieniami w rozwoju motoryki dużej czy osłabieniem mięśni core, nie dysponujemy wysokiej jakości badaniami.
W takim razie czy fizjoterapeuci ostrzegający rodziców przed siadem W są w błędzie? Nie do końca. Przede wszystkim badania, o których wspomina autorka artykułu, dotyczą dzieci, które rozwijają się w sposób prawidłowy. W takim przypadku, jeśli dziecko od czasu do czasu przyjmie pozycję w kształcie litery W, nic się nie stanie. Problem pojawia się, gdy maluch:
- spędza czas tylko w siadzie W;
- niechętnie przyjmuje inne pozycje;
- koślawi kolana i stopy, a także „wypina” brzuszek podczas stania i chodzenia;
- ma opóźnienia w rozwoju motorycznym, np. później niż rówieśnicy nauczył się chodzić, biegać czy skakać;
- ma trudności z utrzymaniem równowagi i często przewraca się podczas chodzenia lub biegania;
- skarży się na bóle kolan, bioder lub dolnej części pleców.
Wówczas warto skonsultować się ze specjalistą, a także pracować z dzieckiem nad zmianą sposobu siadania.
Wspomaga prawidłowy pasaż jelitowy, dzięki zawartości składnika pochodzenia roślinnego – manny z jes...
Wspomaga prawidłowy pasaż jelitowy, dzięki zawartości składnika pochodzenia roślinnego – manny z jes...
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera pamięć i koncentrację, usprawnia procesy uczenia się.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Pierwszy preparat z fukoidanem, który wspomaga pracę zatok.
Spray usuwający złogi woskowiny usznej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Woda morska z ektoiną. Ochrona przed wnikaniem wirusów.
Co zrobić, kiedy dziecko siada w pozycji W
Jeśli Twoje dziecko od czasu do czasu siada w kształcie litery W, ale nie ma innych problemów ortopedycznych ani neurologicznych, nie ma powodów do nadmiernych obaw. Ważne jest jednak zapewnienie maluchowi odpowiednich warunków do rozwoju. Szczególne znaczenie ma aktywność fizyczna. Ruch nie tylko wzmacnia mięśnie, ale także poprawia koordynację, równowagę i świadomość ciała w przestrzeni. Ponadto regularna aktywność wspiera prawidłową postawę i rozwój stawów, co jest szczególnie ważne u dzieci, które w okresie wzrostu są bardziej podatne na nieprawidłowe wzorce ruchowe [3, 4].
Jak często dziecko powinno się ruszać?
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym powinny spędzać co najmniej 3 godziny dziennie na aktywności fizycznej o różnej intensywności, z czego przynajmniej godzina powinna obejmować ruch o większym wysiłku, np. bieganie, skakanie, wspinanie się. Warto pamiętać, że aktywność fizyczna nie oznacza tylko zorganizowanych zajęć sportowych.
Najlepszym sposobem na naturalny rozwój ruchowy dziecka jest swobodna, spontaniczna zabawa, podczas której dziecko samodzielnie eksploruje swoje ciało i przestrzeń. To właśnie podczas takich zabaw dzieci uczą się prawidłowej koordynacji, rozwijają siłę mięśni i nabywają kontroli nad własnym ciałem.
Jak korygować siad W u dziecka?
Co możesz zrobić poza zapewnieniem dziecku regularnej aktywności fizycznej? Warto wprowadzić kilka działań, które pomogą korygować ten nawyk i wspierać prawidłowy rozwój ruchowy.
- Zachęcaj dziecko do siadania w innych pozycjach
Warto zachęcać dziecko do przyjmowania innych pozycji i przypominać mu o tym w trakcie zabawy. Jeśli siedzisz z dzieckiem na podłodze, przyjmuj różne „prawidłowe” pozycje, tak aby dziecko mogło brać z Ciebie przykład. Co zamiast siadu W? Na przykład:
- siad skrzyżny (po turecku),
- siad prosty (nogi wyciągnięte przed siebie),
- siad na piętach (nie z pośladkami pomiędzy stopami)
- siad boczny (nogi zgięte w kolanach, skierowane w tę samą stronę).
W przypadku siadu bocznego należy zadbać o to, aby dziecko zmieniało ustawienie nóg (nie układało ich tylko w jedną stronę).
- Zaproponuj siedzenie na poduszce, pufie lub stołku
Alternatywą dla siadu na podłodze może być użycie poduszek czy puf, które zmieniają ułożenie ciała i pomagają utrzymać stabilność bez konieczności opierania się na nogach w charakterystycznej dla siadu W pozycji. Siedzenie na stołku lub poduszce może pomóc dziecku w wyrobieniu nawyku prawidłowej postawy i wspierać rozwój mięśni tułowia.
- Organizuj gry i zabawy ruchowe rozwijające zdolności motoryczne
Ciekawe gry i zabawy ruchowe to świetny sposób na zachęcenie dziecka do ruchu. Taka forma aktywności nie tylko sprawia maluchom przyjemność i zaspokaja ich naturalną potrzebę zabawy, ale też rozwija zdolności motoryczne, wspiera rozwój aparatu ruchu, a także rozwój zdolności poznawczych.
- Porozmawiaj z dzieckiem
Ze starszym dzieckiem warto porozmawiać i wyjaśnić mu wpływ postawy ciała na zdrowie.
Przykładowe ćwiczenia i zabawy ruchowe
- Zabawa z woreczkami
Przygotuj woreczki gimnastyczne. Alternatywą może być mała poduszka lub zwinięta para skarpetek. Dziecko siada na podłodze, podpierając się z tyłu rękoma. Następnie próbuje podnieść leżący przed nim woreczek za pomocą palców u stóp – na przemian prawą i lewą nogą – i rzucić przed siebie, do celu (np. kosza, wiaderka, obręczy hula hop) lub siedzącego przed nim partnera. Wariantów tej zabawy jest wiele. Warto również zmieniać pozycję (siad z nogami zgiętymi w kolanach, siad prosty itp.).
- Rzucanie piłki w klęku podpartym
Do tej zabawy potrzebna będzie mała piłeczka, woreczek gimnastyczny lub inny przedmiot, który dziecko zmieści w dłoni. Dziecko i rodzic (lub rodzeństwo) ustawiają się naprzeciwko siebie w pozycji klęku podpartego (na czworakach). Odległość powinna być dostosowana do wieku i zdolności dziecka.
Zabawa polega na podawaniu piłki jednorącz do partnera. Innym wariantem może być rzucanie do celu lub rzucanie na odległość. Podobnie jak w przypadku zabawy z woreczkiem – dziecko powinno rzucać piłkę na przemian prawą i lewą ręką.
- Odbijanie balona w siadzie skrzyżnym
Dziecko i rodzic siadają naprzeciwko siebie w siadzie skrzyżnym, czyli po turecku. Zabawa polega na odbijaniu do siebie balona, bez zmiany pozycji.
- Wstawanie z siadu skrzyżnego
Dziecko siada w siadzie skrzyżnym, następnie próbuje wstać, nie pomagając sobie rękoma.
- Chód na zewnętrznych krawędziach stóp
Poproś dziecko, aby stanęło na podłodze w lekkim rozkroku. Następnie poleć, by chodziło na zewnętrznych krawędziach stóp. Zachęcaj do spacerowania w tej pozycji po całym pomieszczeniu lub wyznaczonej trasie (np. wokół stołu).
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Naturalne składniki wspomagające pracę układu odpornościowego.
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Wspomaga naturalną odporność.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Na wzmocnienie odporności. Uzupełnia codzienną dietę w starannie dobrane, naturalne składniki, takie...
Wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego
Żródła:
1. Nordon DG, Passone CGB, da Silva CAA, Grangeiro PM. W-SITTING IN CHILDHOOD: A SYSTEMATIC REVIEW. Acta Ortop Bras. 2025 Jan 10;32(6):e279277. doi: 10.1590/1413-785220243206e279277. PMID: 39802577; PMCID: PMC11723520.
2. Pates, N. (2023). W-Sitting: Why the Drama? Western Kids Health. https://westernkidshealth.com/early-intervention/w-sitting-why-the-drama/
3. Committee on Physical Activity and Physical Education in the School Environment; Food and Nutrition Board; Institute of Medicine; Kohl HW III, Cook HD, editors. Educating the Student Body: Taking Physical Activity and Physical Education to School. Washington (DC): National Academies Press (US); 2013 Oct 30. 3, Physical Activity and Physical Education: Relationship to Growth, Development, and Health.
4. Maszorek-Szymala, A. (2021). Aktywność fizyczna i jej wpływ na rozwój dzieci i młodzieży w wybranych badaniach ankietowych. Aktywność ruchowa ludzi w różnym wieku, 1.