To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Stopnie oparzeń i ich objawy
Oparzenia to uszkodzenia tkanek wywołane wysoką temperaturą. Każde działanie tego czynnika na skórę powoduje jej niszczenie oraz uszkodzenie tkanek zewnętrznych, a niekiedy również głębokich. W zależności od wysokości temperatury i czasu jej działania może dochodzić do powstawania miejscowych lub ogólnoustrojowych uszkodzeń.
Aby doszło do oparzenia skóry, wystarczająca jest temperatura 42°C. W takich warunkach zewnętrzna warstwa skóry – naskórek ulega martwicy po około 6 godzinach. Natomiast przy temperaturze 55°C oparzenie powstaje już po 3 minutach, przy 70°C – po 1 sekundzie. Warto przy tym pamiętać, że temperatura graniczna, przy której dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia białka tkankowego to 55°C. Działanie wyższych temperatur doprowadza do uszkodzenia skóry i głębszych tkanek, powodując martwicę. Bardzo często są to urazy nieodwracalne.
Wyróżniamy 4 stopnie oparzenia skóry, które są uzależnione od głębokości uszkodzenia.
Przeczytaj także: Zdarte kolano – do wesela się zagoi!
Oparzenie 1 stopnia
Oparzenie 1 stopnia obejmuje jedynie naskórek, a jego objawami są najczęściej:
- zaczerwienienie skóry – tzw. rumień,
- delikatny obrzęk,
- uczucie pieczenia skóry.
Oparzenia tego typu mogą pojawić się w wyniku krótkotrwałego działania pary wodnej podczas gotowania lub prasowania, gorącej wody lub silnego działania promieni słonecznych w upalny dzień. Rumień zazwyczaj utrzymuje się na skórze przez kilka dni, jednak goi się samoistnie po etapie złuszczenia naskórka. Co istotne, 1 stopień oparzenia skóry nie powoduje powstawania blizn po zagojeniu.
Oparzenie 2 stopnia
Oparzenie 2 stopnia może przykładowo powstać w wyniku działania wrzątku, gorącego oleju, dłuższego działania pary wodnej lub chemikaliów. Co istotne, oparzenia 2 stopnia dzielimy na powierzchowne i głębokie.
Oparzenie powierzchniowe obejmuje naskórek i część skóry właściwej i objawia się:
- zaczerwienieniem skóry,
- obrzękiem,
- pęcherzami wypełnionymi płynem surowiczym o żółtym zabarwieniu.
Powstałe pęcherze to nic innego jak uszkodzony, martwy naskórek, pod którym zbiera się płyn tkankowy. W obrębie skóry dochodzi do silnych procesów zapalnych, a zmiany martwicze na granicy ze skórą właściwą mogą powodować silny ból. Gojenie oparzeń powierzchniowych 2 stopnia może trwać od 10 do 14 dni i pozostaje po nich jedynie niewielkie przebarwienie.
Natomiast oparzenie 2 stopnia głębokie obejmuje zarówno naskórek, jak i całą warstwę skóry właściwej. Jego objawy to:
- powierzchowna martwica – widoczna jako biała skóra z czerwonymi punktami,
- ból (mniejszy niż w przypadku oparzeń powierzchniowych, ponieważ dochodzi do uszkodzenia zakończeń nerwowych).
Gojenie ran głębokich po oparzeniu 2 stopnia zazwyczaj trwa około 3 tygodni. Niestety w miejscu poparzenia mogą pozostawać nieestetyczne blizny.
Oparzenie 3 stopnia
Oparzenie 3 stopnia powoduje uszkodzenie wszystkich warstw skóry, a niekiedy również tkanek głębokich, co prowadzi do powstania martwicy. Podczas procesu gojenia na skórze pojawiają się żółte lub biało-szare strupy. Dodatkowo 3 stopień oparzenia skóry jest związany z bardzo silnym bólem, a na powierzchni skóry pojawia się nadwrażliwość na dotyk. W kolejnych etapach gojenia rany dochodzi do oddzielenia części obumarłych i powstawania ziarniny, a następnie blizny.
Do oparzenia 3 stopnia może dochodzić na skutek dłuższego działania wrzątku lub gorącego oleju oraz pod wpływem ekspozycji na otwarty ogień. Problem ten bardzo często wymaga pomocy lekarskiej, a często konieczne jest leczenie operacyjne wraz z przeszczepem skóry.
Oparzenie 4 stopnia
Oparzenia 4 stopnia to skrajny przykład oparzeń, w których dochodzi do zwęglenia tkanek. Powstała martwica obejmuje wszystkie tkanki sięgające aż do kości. Ze względu na stopień zaawansowania stanowi ono poważne zagrożenie życia. Oparzenia 4 stopnia mogą powstawać na skutek długotrwałego działania ognia lub oparzeń elektrycznych.
Zarówno w oparzeniach 3, jak i 4 stopnia może dochodzić do tzw. wstrząsu hipowolemicznego. Jest on spowodowany olbrzymią utratą wody i elektrolitów w tkankach. Następnie może pojawić się choroba oparzeniowa, która powstaje na skutek silnego bólu, utraty osocza oraz zatrucia organizmu wynikającego ze wchłaniania produktów rozpadu białka tkankowego.
Co stosować na oparzenie skóry?
Niewielkie oparzenia skóry, które mogą zdarzyć się podczas wykonywania codziennych czynności, zazwyczaj nie wymagają pomocy medycznej. Warto jednak wiedzieć, co na oparzenia tego typu sprawdza się najlepiej, aby zadbać o bezpieczną i skuteczną pierwszą pomoc.
Tuż po wypadku oparzone miejsce należy trzymać pod strumieniem zimnej wody przez kilkadziesiąt sekund, co pozwala ochłodzić rozgrzane tkanki. Czym smarować oparzenie skóry? Drobne oparzenia można przemyć preparatem do oczyszczania ran, a następnie sięgnąć po preparat zawierający składniki wspierające proces gojenia ran, np. srebro jonowe, które dodatkowo chroni oparzenie przed namnażaniem szkodliwych drobnoustrojów. Następne oparzone miejsce należy delikatnie osuszyć jałową gazą i założyć czysty i suchy opatrunek. W przypadku oparzeń doskonale sprawdzają się także chłodzące opatrunki hydrożelowe, które warto mieć w swojej apteczce.
Dodatkowo warto pamiętać, że wbrew krążącym opiniom, nie należy smarować miejsca oparzenia tłustymi kremami. Tłuszcz stanowi bardzo dobry nośnik ciepła, co może dodatkowo pogłębiać problem oraz potęgować dolegliwości bólowe.
Jak zapobiec powstaniu nieestetycznych blizn po oparzeniu?
Powstające bąble na skórze jak po poparzeniu powinny całkowicie się zagoić, zanim rozpoczniemy leczenie związane z profilaktyką powstawania blizny. Co istotne, aby uniknąć powstawania blizn po oparzeniu, należy od początku procesu gojenia dbać o prawidłową aseptykę rany.
Istotne jest nie tylko regularne wymienianie opatrunków, ale także nawilżanie i natłuszczanie uszkodzonych tkanek odpowiednio dopasowanymi preparatami.
W powstawaniu blizny nie bez znaczenia pozostają stopnie oparzenia skóry. Systematyczne aplikowanie preparatów na oparzenia jest w stanie ograniczyć widoczność śladów po oparzeniach 1 i 2 stopnia. Bardziej zaawansowane rany niestety pozostawiają na skórze ślad, który jest nieunikniony. Z czasem blizna może jednak zmienić kolor z intensywnie czerwonego na zbliżony do odcienia skóry. Nawet w tym przypadku należy pamiętać o nawilżaniu zmiany skórnej, aby uniknąć nieprzyjemnego uczucia ciągnięcia, świądu oraz bólu.
Może zainteresować Cię również: Alergia na słońce u dzieci
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Kurnatowski W., Ciężkie oparzenia – charakterystyka i wskazania terapeutyczne, Zakażenia, 2/2003, s. 83-88
Hettiaratchy S., Papini R., Dziewulski P., ABC oparzeń, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, 2007
Janiszewska E., Pierwsza pomoc – oparzenia, Polskie Towarzystwo Pielęgniarstwa Ratunkowego
Pierwsza pomoc przedlekarska w nagłych wypadkach zagrażających życiu. (sspn.edu.pl)