To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Kleszcze – czym właściwie są?
Kleszcze to pasożyty zewnętrzne należące do grupy pajęczaków. W Polsce występuje blisko 20 gatunków kleszcza, wśród których dla człowieka najbardziej niebezpieczny jest kleszcz pospolity oraz łąkowy. Młode osobniki są niewielkie i praktycznie niezauważalne gołym okiem. Większe w formie nimfy mogą już osiągać średnicę około 1,5 mm. Największe są osobniki dorosłe. Głodny kleszcz wyglądem przypomina niewielkiego pajączka, natomiast najedzony robi się okrągły i zdecydowanie większy.
Kleszcze można obecnie spotkać we wszystkich regionach kraju w okresie od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Czyhają na swojego żywiciela w lasach, parkach, na łąkach, w trawie oraz w zaroślach. Co istotne, coraz częściej pojawiają się także na zielonych skwerach w miastach, dlatego warto i tutaj uważać na najmłodszych.
Czy ukąszenie przez kleszcza jest groźne dla dziecka?
Aby kleszcz mógł przetrwać, potrzebuje krwi żywiciela, którym może być człowiek lub zwierzę. Podczas ukąszenia pajęczak wydziela substancje znieczulające i rozrzedzające krew, dlatego jest ono praktycznie nieodczuwalne i trudne do zauważenia. W miejscu ukąszenia może pojawić się jednak zaczerwienienie, które samo w sobie nie jest niebezpieczne. Problem pojawia się, kiedy kleszcz przenosi patogeny mogące wywoływać wiele poważnych chorób, w tym boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu.
Kleszcz u dziecka – co robić?
Po każdym spacerze na obszarach zagrożonych wystąpieniem kleszczy należy dokładnie obejrzeć skórę dziecka. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na:
- pachy,
- pachwiny,
- zgięcia pod kolanami,
- uszy,
- szyję.
Są to okolice, w których skóra jest cienka, miękka i wilgotna, a warunki te szczególnie sprzyjają pasożytom. Kleszcz w początkowej fazie pasożytowania może mieć niewielki rozmiar, dlatego, aby go móc dostrzec, dziecko należy obejrzeć dokładnie i bez pośpiechu.
Jeśli zauważysz kleszcza, jak najszybciej go usuń. To zmniejsza ryzyko wystąpienia zakażenia. Najlepiej, aby pajęczak został usunięty maksymalnie w ciągu doby. Jest to szczególnie istotne, jeśli kleszcz stanowi rezerwuar boreliozy, ponieważ krętki boreliozy uwalniane są do organizmu człowieka dopiero po około 24 godzinach od ukąszenia.
Kleszcza u dziecka można usunąć samodzielnie za pomocą pęsety lub specjalnych haczyków do tego celu, które umożliwiają bezpieczne „wykręcenie” pajęczaka. Następnie skóra w miejscu ukąszenia powinna być dokładnie zdezynfekowana. Zabieg jest bezbolesny dla malucha, jednak należy uważać, aby podczas wyciągania pajęczaka go nie zmiażdżyć. Wbrew obowiązującym opiniom nie jest także zalecane smarowanie kleszcza masłem ani alkoholem.
Jeśli natomiast obawiasz się samodzielnie podjąć wyjmowania kleszcza, zgłoś się do pobliskiej placówki medycznej.
Rumień po kleszczu – sygnał, aby bezzwłocznie udać się do lekarza
Jeśli kleszcz zostanie usunięty w sposób prawidłowy, a miejsce ukąszenia nie czerwieni się, nie ma potrzeby wybierać się z maluchem do lekarza. Wizyta jest natomiast konieczna, kiedy:
- nie potrafisz samodzielnie usunąć kleszcza,
- fragment kleszcza pozostanie pod skórą dziecka,
- w miejscu ukąszenia pojawi się tzw. rumień wędrujący,
- dziecko skarży się na ból głowy, bóle stawów, ma gorączkę lub inne objawy o nieznanej przyczynie.
Co istotne, niepokojące objawy mogą pojawić się nawet miesiąc po wyciągnięciu kleszcza, dlatego należy bacznie obserwować dziecko.
Rumień po kleszczu – jak wygląda?
Niewielkie zaczerwienienie w miejscu wkłucia się kleszcza jest całkowicie naturalne, ale powinno zniknąć samoistnie po kilkunastu godzinach od usunięcia pajęczaka. Jeśli natomiast skóra nadal się czerwieni, a zmiana się powiększa, istnieje ryzyko, że to właśnie rumień wędrujący – charakterystyczny objaw pierwszej fazy boreliozy.
Jak wygląda rumień u dziecka? Jest to czerwona plama z jaśniejszym środkiem, która bardzo szybko się powiększa, a po kilku dniach może osiągać średnicę nawet 5-6 cm.
Dodatkowo rumieniowi mogą towarzyszyć także inne objawy jak zmęczenie, ból głowy, ból stawów oraz gorączka. Żadnego symptomu nie należy lekceważyć, ponieważ rumień wędrujący zazwyczaj znika bez pomocy lekarskiej, co nie oznacza, że zagrożenie minęło. Jest wręcz przeciwnie – borelioza może wtedy wchodzić w następne stadium choroby. Szybka konsultacja lekarska umożliwia przeprowadzenie badań kontrolnych oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia, którym w tym przypadku jest antybiotyk.
W jaki sposób uchronić dziecko przed kleszczem?
Wśród najważniejszych metod pozwalających uchronić dziecko przed kleszczami znajdują się:
- odpowiednia odzież – nakrycie głowy i ubrania szczelnie okrywające jak największą część ciała – najlepiej w jasnych kolorach, które ułatwiają szybkie zauważenie pajęczaka,
- preparaty ochronne na kleszcze – środki dla dzieci powinny mieć naturalny skład bazujący na olejkach eterycznych, zwłaszcza goździkowym, eukaliptusowym, różanym, tymiankowym, lawendowym oraz z drzewa herbacianego,
- moskitiera zakładana na wózek,
- unikanie spacerów w czasie największej aktywności pasożytów – najlepiej spacerować w okolicach południa.
Pamiętaj, że nawet mały i suchy kleszcz może stanowić duże zagrożenie dla dziecka, dlatego warto zadbać o podstawową profilaktykę.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.S. A. Pancewicz, A. M. Garlicki, A. Moniuszko-Malinowska, J. Zajkowska, M. Kondrusik, S. Grygorczuk, J. Duna, Diagnostyka i leczenie chorób przenoszonych przez kleszcze. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Przegląd Epidemiologiczny, 2015, 69(2): 421 – 428