Marsze, defilady i koncerty
Największe uroczystości związane z Dniem Niepodległości odbywają się w Warszawie. Na szczęście patriotyczne imprezy są także poza stolicą. Może i mniej huczne, ale często także bezpieczniejsze. Organizowane w dużych miastach marsze przyciągają tłumy ludzi. Niestety, jak pokazują doświadczenia ostatnich lat, skupiają także ludzi, którzy szukają okazji do zadymy. Jeżeli wybieramy się na patriotyczną imprezę z małymi dziećmi, lepiej zdecydować się na bardziej kameralne wydarzenie. Śpiewanie pieśni patriotycznych czy okolicznościowe akademie (często przygotowane przez uczniów) odbywają się praktycznie w każdej większej i mniejszej miejscowości w Polsce.
W wielu miastach Polski 11 listopada organizowane są koncerty, w których uczestniczą mniej i bardziej znani artyści. Przyjście na takie wydarzenie (lub jego fragment) z małym dzieckiem może być dobrym pomysłem. Zwykle już sama oprawa wizualna takiej imprezy robi wrażenie na młodszych Polakach. Będąc uczestnikiem zdarzenia, w którym uczestniczy wiele osób, maluch czuje się członkiem wspólnoty, a radosny charakter koncertu pokazuje, że o rzeczach ważnych można komunikować w przyjazny, lekko rozrywkowy sposób.
Na dziecięcą wyobraźnię wpływają obrazy. Właśnie dlatego warto pokazać maluchom rekonstrukcje historyczne. W wielu miastach Polski 11 listopada grupy rekonstrukcyjne przypominają o wydarzeniach sprzed ponad wieku lub chociaż zakładają stroje z epoki i tak ubrane uświetniają uroczystości.
Biegi niepodległościowe
Coraz więcej miast w Polsce 11 listopada organizuje Biegi Niepodległościowe. Mają różny dystans (nie brakuje maratonów), wśród których przygotowane są często odcinki dla dzieci. Nawet jeśli maluch nie jest usportowionym dzieckiem, warto zaproponować mu udział w takim wydarzeniu. Łopoczące flagi, wspólne śpiewanie hymnu i białe oraz czerwone koszulki biegaczy, tworzące wielką, żywą flagę mogą dać lepiej pokazać, czym jest narodowa wspólnota niż przydługa i dostosowana do wieku prelekcja historyczna.
Biegi niepodległościowe to sposób na świętowanie bez zbędnego patosu, w atmosferze jedności i pasji. Wszyscy są równie ważni i zaangażowani. Nie ma tam miejsca na agresywne zachowania czy polityczne demonstracje. Jest tylko zdrowa rywalizacja i zasady fair play.
Śpiewanie pieśni patriotycznych
Nawet jeżeli nie chcecie wybrać się z dzieckiem na zorganizowane śpiewanie pieśni patriotycznych, warto wspólnie posłuchać ich w domu. Jeszcze lepiej, jeżeli spróbujemy zaśpiewać wybraną pieśń razem z dzieckiem. W internecie nie brakuje darmowych wersji karaoke znanych utworów patriotycznych.
Rodzinne wykonanie „Roty”, „O mój rozmarynie”, „Przybyli ułani pod okienko”, „My pierwsza brygada” czy „Ułani, ułani” może dać wiele wzruszeń. Jest także źródłem pozytywnych przeżyć i buduje wspólnotę. Śpiewanie pieśni patriotycznych przez lata zaborów było formą podtrzymywania ducha w narodzie. Jak widać skuteczną. Podtrzymujmy więc tę piękną tradycję.
Historia dostosowana do wieku
Między 8 a 10 rokiem życia dziecka uruchamia się myślenie abstrakcyjne. A takim właśnie abstrakcyjnym pojęciem jest „ojczyzna” czy „niepodległość”. Czy to oznacza, że z młodszymi pociechami nie warto poruszać tematyki święta 11 listopada? Absolutnie nie. Trzeba jednak pamiętać, by zrobić to w sposób dostosowany do jego wieku.
Warto rozmawiać z dzieckiem, zapytać je, jak pewne pojęcia rozumie. Próbować szukać analogii między rodziną a ojczyzną, etc. Ten wywiad z maluchem można dyskretnie nagrać (żeby nie peszyć dziecka). Za kilka lat będzie uroczą rodzinną pamiątką (dziecięce sposoby wyjaśniania świata często budzą uśmiech i zaskoczenie u dorosłych).
Nie każdy rodzic czuje się na siłach, by historię kraju opowiedzieć tak, by była zrozumiała dla przedszkolaka czy dziecka w wieku wczesnoszkolnym. Na szczęście na wydawniczym rynku znaleźć można wiele publikacji, które autorzy stworzyli z myślą o młodszych Polkach i Polakach. Różne wydawnictwa mają w swojej ofercie zarówno książki, które w przystępny sposób opowiadają o historii, jak i książki kreatywne (z naklejkami, rebusami itp.) czy krzyżówki. Treści, które łączą naukę z zabawą, angażują malucha i sprawiają, że zapamiętuje znacznie więcej.
Edukacyjne wideo
Zachęcanie dzieci do spędzania czasu przed ekranem nie jest tym, co warto propagować, ale… Jeżeli chcemy ułatwić pociesze wyobrażenie sobie, kim były i co zrobiły postaci związane z Dniem Niepodległości, czasem warto posłużyć się materiałami audiowizualnymi.
W sieci aż roi się od slideshowów łączących archiwalne zdjęcia z patriotyczną muzyką czy fotografii przedstawiających bohaterów narodowych zaangażowanych w walkę o odzyskanie niepodległości. Znaleźć można również nagrania dźwiękowe Józefa Piłsudskiego.
Można sięgnąć również po krótkie (kilkuminutowe) filmy animowane dostosowane do wieku dziecka. W serwisie YouTube jest ich naprawdę wiele. Przedszkolakom powinny spodobać się pomoce dydaktyczne przygotowane przez Edu Kredkę Kamlotki czy Bajki Polskie.
Starszym dzieciom do gustu może przypaść produkcje Instytutu Pamięci Narodowej.
Patriotyczne dekoracje, które możesz zrobić z dzieckiem
By rozbudzić patriotycznego ducha w dziecku, można zaangażować je do wieszania flagi i przy okazji wytłumaczyć, czy taki kawałek materiału różni się od innych. Jeżeli nie mamy flagi, spróbujmy wykonać z maluchem okolicznościowe dekoracje. Możliwości jest naprawdę wiele. Do zrobienia prostych ozdób wystarczy w zasadzie biały oraz czerwony karton, nożyczki i klej.
Tak naprawdę patriotyczne barwy możemy nadać wszystkim kształtom. W przedszkolach dzieci często wycinają czerwone kwiaty, w które wklejają białe środki, białe i czerwone serca, które sklejają razem czy ptaki z białego i czerwonego papieru. Popularne jest również odrysowywanie dłoni (jednej na czerwonym, a drugiej na białym) brystolu, a następnie wycinanie ich i naklejanie na patyczek. Tak wykonane dekoracje dziecko może zabrać z sobą na koncert czy inne okolicznościowe wydarzenie.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak zrobić kokardę narodową z dzieckiem?
Nieco bardziej skomplikowaną dekoracją, którą można przygotować z dzieckiem na 11 listopada, jest kokarda narodowa. Ten element dekoracyjny często błędnie nazywany jest kotylionem. Choć wygląda podobnie, jak przypinki z zabaw tanecznych, ma zupełnie inne zadanie. Nie służy zdobyciu tanecznej pary, a pokazaniu dumy z kraju.
Do zrobienia kokardy narodowej potrzebne są materiałowe wstążki w białym i czerwonym kolorze. Obydwie przycinamy na tę samą długość (by kotylion nie był zbyt mały, powinny mieć przynajmniej kilkanaście cm długości) i układamy na blacie, jedna nad drugą. Na górze musi znajdować się biała wstążka (jak w barwach flagi narodowej). Kolejnym krokiem jest złapanie obydwu końców wstążek z każdej strony i skrzyżowanie ich. Po przekrzyżowaniu wstążek, na górze powinna utworzyć się pętla. W miejscu przecięcia wstążek dyskretnie je zszywamy. Tak powstałą kokardę najlepiej zamocować przy pomocy niewielkiej agrafki.
Narodowy kotylion z papieru. Jak przygotować go z dzieckiem?
Nieco trudniejszą do wykonania odmianą kokardy narodowej jest papierowy „kotylion”, tworzący formę rozety. Do jego stworzenia, trzeba zaopatrzyć się w biały i czerwony brystol (ewentualnie bibułę w tych barwach), klej i agrafka, którą zamocujemy dekorację. Opcjonalnie można dodać także wąskie materiałowe wstążki w narodowych barwach.
Zabierając się za wykonywanie kotyliona, musimy pamiętać, że zgodnie ze sztuką, biała część kotyliona znajduje się wewnątrz kotyliona, a czerwona na zewnątrz. Z czerwonego i białego papieru wycinamy paski – długie na 10 cm i szerokie na 1 cm. Dodatkowo z białego brystolu wycinamy dwa kółka o średnicy 5 cm. Końce każdego paska sklejamy ze sobą tak, by utworzyły „oczko”.
Czerwone pętelki układamy tak, by tworzyły okrąg, a następnie przyklejamy je do wyciętego koła. Białe pętelki układamy wewnątrz czerwonych. Miejsce łączenia zaklejamy drugim kołem. Dekorację można wzbogacić jeszcze o materiałowe wstążki (ewentualnie można wyciąć je także z papieru). Przyklejamy je wówczas między wyciętymi z papieru kołami.
Kokardę narodową najlepiej wpiąć w klapę na piersi. W przypadku dzieci śmiało można przypiąć ją (ostrożnie) do kurtki czy płaszcza mniej więcej na wysokości lewej piersi.
Dlaczego warto odwiedzić miejsca pamięci z dzieckiem
Listopad to miesiąc, który od samego początku składa do zadumy i rozmowy o przodkach. Pewnie większość dzieci 1 listopada odwiedzała wraz z rodzicami groby bliskich. Być może przy tej okazji rozmawiała o krewnych, którzy już odeszli.
Podobnym pretekstem do opowieści o historii, tym razem państwa, może być spacer do miejsca upamiętniającego postaci związane z odzyskaniem niepodległości. W wielu miejscowościach znajdują się pomniki Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Józefa Hallera, Wincentego Witosa czy monumenty upamiętniające Legiony Polskie. Wszystkie te miejsca z okazji Dnia Niepodległości udekorowane są flagami i wieńcami.
Takie otoczenie działa na wyobraźnię dziecka. Można, pod kontrolą dorosłych, zaproponować maluchowi zapalenie znicza i przy okazji w prosty sposób wyjaśnić, dlaczego tutaj przyszliśmy i kim były upamiętnione tu osoby. Takie wyjście łączy w sobie element aktywności (spacer), edukacyjny (rozmowę) oraz rozrywkę (możliwość złożenia kwiatów lub zapalenia znicza). Dzięki tym elementom zostaje w pamięci pociechy na dłużej.
Ludzie potrzebują poczucia przynależności do grupy, społeczeństwa. Świadomość przeżycia podobnych doświadczeń historycznych pomaga w budowaniu wspólnoty. Takie odczucia warto pielęgnować nawet u młodszych dzieci.
