Czy mówić dziecku, że Święty Mikołaj nie istnieje?

Jak zdradzić prawdę o Świętym Mikołaju?

Po pierwsze, warto zadać sobie pytania, co chcemy powiedzieć dziecku, czym jest dla nas postać Świętego Mikołaja, co dla nas znaczy obdarowywanie się prezentami, co jest w tym magicznego? Kiedy sami wiemy, co w tej tradycji jest ważne, wtedy łatwiej będzie nam rozmawiać z dzieckiem.

Święty Mikołaj to postać, której wygląd, a także sposób funkcjonowania zmieniał się przez lata. Pierwotnie był to biskup katolicki i prawosławny z Miry, który pomagał biednym i potrzebującym, rozdawał swoje mienie i wspierał osoby, które sobie nie radziły. Prawdopodobnie nie miał długiej brody, czapki z pomponem, ani czerwonego stroju, za to pastorał i mitrę (nakrycie głowy biskupa). Postać Świętego Mikołaja, jakiego znamy, została stworzona przez popkulturę i spopularyzowana przez media. Jednak jego rola jako osoby, która obdarowuje innych, pozostała.

Kiedy zastanawiamy się, czy zdradzić prawdę, że Święty Mikołaj nie istnieje, zastanówmy się i zapytajmy dzieci, czego tak naprawdę chcą się dowiedzieć. Czasami dziecko chce jedynie prostej informacji, a nie dokładnego tłumaczenia i szczegółów. Może chce skonfrontować swoje obserwacje, dlatego warto zadać pytanie „Rozumiem, że chcesz wiedzieć, czy Święty Mikołaj istnieje? A możesz mi powiedzieć, co spowodowało, że pytasz?”. Dziecko może nam opowiedzieć historię, że kolega lub koleżanka w przedszkolu mówili na ten temat. Możliwe, że dziecko zauważyło, że są różni Święci Mikołajowie i nie każdy pasuje do konkretnego wyobrażenia dziecka. Im starszy wiek, tym więcej obserwacji, wątpliwości i rozważań na temat tego, co dziecko widzi i o czym rozmawia w przedszkolu.

Wielu rodziców nie chce powiedzieć prawdy o Świętym Mikołaju, ponieważ marzą, by dać dziecku jak najbardziej magiczne, niezwykłe Święta, chwile owiane delikatną nutką tajemnicy i czegoś niepowtarzalnego. Chcą zachować niewinność dzieci i pokazać im, że dobro, obdarowywanie innych bezinteresowne dzielenie się jest ważne. Jednocześnie wiemy, że dziecko prędzej czy później pozna prawdę o Laponii, panu z białą brodą w czerwonym kubraku i pracowitych elfach. Dlatego tak ważna jest szczerość i sposób, w jaki odpowiemy na pytania dziecka.

Początkowo maluszek do trzeciego roku życia bardzo chętnie wierzy w Świętego Mikołaja, tajemnicze pojawianie się prezentów i niezwykłą otoczkę związaną ze Świętami. W tym, wieku, kiedy dziecko w żłobku lub przedszkolu powie głośno, że Mikołaja nie ma, może zostać uznane za kłamcę przez inne dzieci. Im dziecko jest starsze, pojawia się więcej pytań, wątpliwości i rozmów z rówieśnikami. Nie można zwlekać zbyt długo z wyjawieniem dziecku prawdy o Świętym Mikołaju, ponieważ później może narazić się na wyśmianie i przykre uwagi rówieśników, kiedy będą dyskutować o zbliżających się Świętach Bożego Narodzenia. Poznanie prawdy o Świętym Mikołaju jest częścią dorastania, radzenia sobie z nowymi informacjami i emocjami, jakie wywołują. Jednak to rodzice podejmują decyzję, kiedy jest najlepszy czas na szczerą rozmowę z dzieckiem, nie ma jednej sztywno określonej granicy.

Jak przygotować się na reakcję dziecka?

W sytuacji, kiedy chcemy porozmawiać z dzieckiem na temat istnienia Świętego Mikołaja, warto przygotować odpowiedni moment, zadbać o spokojną atmosferę w domu, skupić się na dziecku i jego potrzebach. Reakcja na tę wiadomość może być bardzo różna. Jedno dziecko może zareagować spokojnie, dopytywać o szczegóły, szukać potwierdzenia swoich obserwacji i cieszyć się, że jego wątpliwości okazały się słuszne. Ważne, aby rodzic miał czas odpowiadać na pytania dziecka, uważne porozmawiał o emocjach. Wyjaśnił, co symbol Świętego Mikołaja niesie najważniejszego i co nie przemija, mimo braku prawdziwości samej postaci, czyli, że liczy się wspieranie innych, obdarowywanie ich, dzielenie się prezentami z bliskimi i całkiem obcymi osobami.

Inne dziecko zareaguje płaczem, smutkiem i żalem, ponieważ opowieść o Świętym Mikołaju była dla niego częścią niezwykłego, magicznego świata, w który bardzo chce wierzyć i trudno mu się pogodzić, że on nie istnieje. Dzieci potrzebują fantazji, niezwykłości – to pomaga im zrozumieć pewne sytuacje, przyjąć pojawiające się emocje. W takiej sytuacji, warto, aby rodzic towarzysz dziecku w przeżywanych emocjach, nie pocieszał czy odwracał uwagę, ale pozwolił, aby syn lub córka wyrazili to, co czują. Warto podkreślić, że tradycja obdarowywania innych prezentami jest, wciąż ważna, że magię Świąt można zachować, dzieląc się z innymi tym, co mamy, że można sprawić komuś ogromną przyjemność małą niespodzianką i to dziecko może być dla kogoś takim niezwykłym Świętym Mikołajem.

Sposób rozmowy, komunikaty i wyjaśnienia, jakie padną, warto dostosować do wieku i etapu rozwojowego dziecka. Aby jak najlepiej wyjaśnić mu prawdę, a jednocześnie pozwolić zrozumieć, dlaczego rodzice pozwalali wierzyć dziecku w Świętego Mikołaja.

Jak zachować magię Świąt?

Magia Świąt nie musi zniknąć wraz z wyjawieniem sekretu dotyczącego Świętego Mikołaja. Jest wiele sposobów, aby sprawić, że niezwykła atmosfera zostanie z nami bez względu na wszystko. Wraz z dziećmi możecie ustalić nowe świąteczne rytuały, które będą podtrzymywać tradycję  dzielenia się, obdarowywania i wspierania innych.

Pomysły na świąteczne rytuały z dziećmi:

• własnoręczne robienie drobnych prezentów dla bliskich,
• wsparcie fundacji, stowarzyszenia, konkretnej osoby – podarunkiem, listem, wypiekami, wpłatą określonej kwoty,
• zrobienie prezentu niespodzianki dla mniej znanej osoby np. sąsiada,
• przygotowanie wspólnych wypieków np. pierniczków i obdarowanie nimi rówieśników w grupie przedszkolnej,
• przekazanie zabawek/książek np. dla potrzebujących dzieci, osób przebywających w szpitalu lub domu dziecka.

Takie działania pokażą dziecku, że to ono może być dla kogoś Świętym Mikołajem, który przynosi radość, dzieli się tym, co ma i pokazuje, że prezenty to nie tylko wielkie, kolorowe zabawki, ale też odrobina serca.