Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe w diecie dziecka – dlaczego są ważne i gdzie je znaleźć?

Rodzaje kwasów tłuszczowych

Kwasy tłuszczowe zbudowane są z węgla, wodoru i tlenu, a ich rodzaj zależy od długości łańcucha węglowego, dzieląc je tym samym na:

• krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (do 6 atomów węgla w cząsteczce),
• średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (8-10 atomów węgla),
• długołańcuchowe (12 lub więcej atomów węgla w cząsteczce).

Dodatkowo łańcuchy te mogą być nasycone lub nienasycone, dzieląc między innymi kwasy tłuszczowe na jednonienasycone lub wielonienasycone.

Do NNKT należą dwie rodziny kwasów: 

• n-6 (omega 6) czyli m.in. kwas linolowy, arachidonowy i dokozapentaenowy,
• n-3 (omega 3) czyli kwas eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA).

OMEGANERV

Szukaj stacjonarnie

Szukaj online

wspiera pamięć i koncentrację u dzieci, usprawnia procesy uczenia się

unikalne proporcje kwasów tłuszczowych omega-3

nie zawiera cukru, barwników ani sztucznych aromatów

bogaty w kwasy tłuszczowe EPA, DHA i GLA, które mają kluczowe znaczenie dla mózgu, pamięci i koncentracji

Dowiedz się więcej

Suplement diety

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

reklama

Rola niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych

NNKT dzięki temu, że zwiększają przepływ krwi przez naczynia krwionośne, zapobiegają miażdżycy, udarom i zawałom. Są także niezbędne do prawidłowego wzrostu dzieci i młodzieży oraz pozwalają utrzymać zdrowie w starszym wieku. Będąc składnikiem tkanek, budują błony biologiczne. 

Niezmiernie ważny jest stosunek kwasów omega 6 do omega 3. Ich optymalna proporcja wynosi 15:1. Zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ) należy dostarczać dziennie łącznie 250 mgEPA (kwas eikozapentaenowy) i DHA (kwas dokozaheksaenowy). Powinno się także dostarczać odpowiednie ilości kwasu ALA (kwas alfa-linolenowy), a jego ilość powinna wynosić 0,5% energetyczności diety.

• Omega 3: zmniejszają stężenie triglicerydów, hamują powstawania zakrzepów w mózgu i naczyniach wieńcowych, obniżają ciśnienie krwi i zapobiegają arytmii serca.
• Omega 6: zmniejszają stężenie cholesterolu całkowitego i frakcji LDL (w małych ilościach działają korzystnie).

Z racji tego, iż niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe są potrzebne do prawidłowej pracy mózgu i układu krążenia, należy zadbać o to, żeby znalazły się od początku w rozszerzanej diecie dziecka. 

NNKT znajdują się także w mleku matki, a ich niedobór może zahamować rozwój psychoruchowy dziecka. Stosowanie tych kwasów pozytywnie wpływa na rozwój siatkówki oka i proces widzenia, łagodzi stany zapalne i wzmacnia odporność.

Główne źródła wielonienasyconych kwasów tłuszczowych 

W zależności od rodziny NNKT można je znaleźć w różnych produktach spożywczych.

• Omega 6: olej z pestek winogron, olej słonecznikowy, olej sezamowy, olej rzepakowy, oliwa z oliwek, olej z wiesiołka.
• Kwas alfa-linolenowy (omega 3): olej rzepakowy, olej z orzechów włoskich, siemię lniane, nasiona chia.
• Kwas eikozapentaenowy (omega 3): makrela, łosoś, śledź, sardynka.
• Kwas dokozaheksaenowy (omega 3): łosoś, makrela, pstrąg tęczowy, śledź, tuńczyk, sardynka.

Zawartość NNKT w wybranych produktach (g/100g produktu):

• oliwa z oliwek 10.6 g,
• masło 1.2 g,
• olej rzepakowy 25.8-30.3 g,
• olej z zarodków pszennych 59.6 g,
• orzechy, nasiona, pestki 0.6-41.2 g,
• łosoś świeży 13.6 g,
• makrela wędzona 15.5 g,
• jajko kurze/ białko 0.8 g/ 2.1 g,
• zielone oliwki 1.4 g,
• kiełki soi 3.8 g,
• awokado 1.3g.

Konsekwencje niedostatecznego spożycia tłuszczu

Pomimo różnorodności tłuszczów ich nadmierne spożycie nie jest wskazane (zwłaszcza tłuszczów zwierzęcych). Dieta bogata w tłuszcze może skutkować nadmiernym przyrostem masy ciała, rozwojem nadwagi i otyłości, a to z kolei może stać się przyczyną cukrzycy typu 2, chorób układu krążenia, raka okrężnicy, raka trzustki, raka piersi, raka jajnika czy raka gruczołu krokowego.

Niewskazane jest także niedostateczne spożycie tłuszczu. Dieta może mieć wtedy zbyt małą wartość energetyczna (należy pamiętać, że 1 g tłuszczu dostarcza 9 kcal). Niskie spożycie tłuszczu może skutkować także niedoborami witamin, które rozpuszczają się wyłącznie w tłuszczach (witaminy: A, D, E, K).

Mała podaż kwasów omega 3 i omega 6 może prowadzić do:

• spowolnienia wzrostu dzieci i zmniejszenie przyrostu ich masy ciała,
• zaburzenia w funkcjonowaniu skóry: gorsze gojenie się ran, zapalenia skóry, zwiększenie utraty wody przez skórę,
• osłabienia kurczliwości mięśnia sercowego
• zaburzenia funkcji nerek: zmniejszenie wydalania sodu z moczem, nadciśnienie nerkowe,
• zwiększenia podatności na infekcje,
• zwiększenie kruchości naczyń włosowatych,
• zaburzenia w transporcie cholesterolu (składnik otoczki mielinowej w tkance nerwowej, prekursor wielu biologicznie aktywnych składników).