Kształtuj postawy i wpajaj wartości od najmłodszych lat
Dzieci wynoszą wartości z domu. Od rodziców uczą się nawyków, zachowań, a nawet postaw w stosunku do konkretnych tematów czy osób. Środowisko społeczne jest więc bezpośrednim czynnikiem rozwoju osobowości dziecka. Jeśli mama i tata negatywnie wypowiadają się na temat konkretnej osoby z rodziny, to najprawdopodobniej pociecha przyjmie dokładnie taką samą postawę.
To naturalne zjawisko jest supermocą rodziców, jednak nieodpowiednio wykorzystane może stać się przyczyną poważnych problemów. Zgodnie ze statystykami udostępnionymi przez Instytut Matki i Dziecka, aż 70% dzieci, których rodzice są otyli, również ma nieprawidłową masę ciała.
Jeśli chcesz zmotywować swoją latorośl do sportu, Twój przekaz musi być autentyczny. Rozkazy typu „idź pograj w piłkę”, „wyjdź na zewnątrz pobiegać” nie będą skuteczne, jeśli rodzic, wypowiadając je włącza kolejny odcinek serialu i otwiera paczkę chipsów.
Co możesz zrobić?
- Pokaż, jak ważną rolę sport odgrywa w Twoim życiu – bądź wzorem do naśladowania.
- Szukaj okazji do ruchu. Aktywność fizyczna nie musi oznaczać zaplanowanego treningu. Spacer, poruszanie się rowerem zamiast samochodem, praca w ogrodzie, zabawa z psem – zachęcanie dziecka do takich czynności to ważna część kształtowania jego nawyków i postaw wobec sportu.
- Zbuduj nawyk porannej gimnastyki, spacerowania po obiedzie czy rozciągania przed pójściem do łóżka. Nie chodzi tu o sam fakt wykonywania tych czynności, ale o dyskretne wpajanie tego, że aktywność powinna na stałe zagościć w planie dnia.
- Organizuj wspólne wyjścia na mecze lub inne wydarzenia sportowe.
Przeczytaj także: Gra na pianinie, język chiński czy karate – na jakie zajęcia dodatkowe warto postawić?
Doceniaj starania, nie osiągnięcia
Większość dzieci uwielbia aktywność fizyczną, a radość sprawia im sam trening, a nie wygrany mecz czy konkretny wynik sportowy. Poza tym warto zadać sobie pytanie, dlaczego właściwie motywuję i zachęcam dziecko do sportu. Czy powodem jest troska o zdrowie i budowanie nawyków na przyszłość, czy może raczej realizowanie własnych, niespełnionych marzeń?
W przypadku pierwszej opcji docenianie i nagradzanie wyłącznie osiągnięć może okazać się nieskuteczne. O zdrowie i dobre samopoczucie walczymy każdego dnia, a nie na zawodach, prawda? Jeśli chcesz, aby Twoja pociecha nie zniechęciła się do sportu, doceniaj jej starania i zaangażowanie. Nagradzanie pozytywnych zachowań wzmacnia motywację dziecka do ich powtarzania.
Co możesz zrobić?
- Stosuj pochwały słowne. Nagrodą niekoniecznie musi być rzecz materialna.
- Zamiast nadmiernego wychwalania dziecka (np. „Jesteś najlepszym sportowcem na świecie”), skup się na jego wysiłku i zaangażowaniu (np. „Zauważyłam, że dzisiaj włożyłaś sporo siły w trening” albo „Widziałam, jak bardzo się dziś starałeś na treningu”).
- Nagradzaj dziecko wspólnie spędzonym czasem np. weekendową wycieczką, wizytą w ulubionych miejscach.
- Nagradzaj spontanicznie po wykonaniu zadania. Nie obiecuj niczego przed i nie traktuj nagród jak karty przetargowej.
- Przytulenie i całus też mogą być nagrodą. Jednak w tym przypadku trzeba zachować dużą ostrożność. Warto okazywać swoją miłość w ten sposób nie tylko, gdy maluch zrobi coś dobrze.
Czego nie robić?
- Nie buduj w dziecku poczucia, że Twoja miłość uzależniona jest od jego zaangażowania w trening, a tym bardziej wyników sportowych.
- Nie stosuj nagród materialnych zbyt często. Kupowanie dziecku lizaka czy zabawki po każdym treningu może wykształcić w nim roszczeniową postawę.
- Nie porównuj malucha do innych np. „Byłeś lepszy od Marcina”. Przez takie komunikaty dziecko zacznie doszukiwać się porażek u innych, tylko po to, aby zyskać aprobatę rodzica.
Zadbaj, aby sport był dobrą zabawą
Gdy pokażesz swojej latorośli, że sport to przede wszystkim dobra zabawa, motywacja nie będzie potrzebna. Spróbuj zbudować pozytywne skojarzenia z aktywnością fizyczną. Im wcześniej zaczniesz, tym większą masz szansę na powodzenie.
Co możesz zrobić?
- Odkrywaj razem z dzieckiem nowe dyscypliny. Jazda na rolkach, skakanie na trampolinie czy szermierka nie są gorsze od piłki nożnej czy pływania. Być może Twoja pociecha pokocha nietypową i mało popularną aktywność?
- Organizuj gry i zabawy. Dzieci uwielbiają berka, ciuciubabkę, zbijaka, tory przeszkód i wyścigi. Wszystko to możesz zorganizować bez specjalnego sprzętu.
- Daj maluchowi w prezencie sprzęt sportowy, który zachęci go do aktywności. Nowy kask, piłka czy koszulka z nazwiskiem znanego piłkarza mogą okazać się dużą motywacją sportu.
Pozwól dziecku rozwijać swoją pasję
Zastanawiasz się, jak zachęcić dziecko do gry w piłkę, bo jego rówieśnicy to właśnie robią? Twoja misja może zakończyć się niepowodzeniem. Jeśli maluch nie wykazuje zainteresowania piłką nożną czy innym popularnym wśród rówieśników sportem, na pewno ma ku temu jakiś powód.
Jako dorośli sami mamy preferencje dotyczące aktywności. Niektórzy wolą trening cardio, inni nie wyobrażają sobie życia bez podnoszenia ciężarów. U dzieci wygląda to tak samo. Maluch z pewnością będzie miał większą motywację wewnętrzną, jeśli pozwolisz mu robić to, co naprawdę lubi i co sprawia mu radość.
Jak pomóc dziecku wybrać sport?
- Pozwól maluchowi spróbować wielu dyscyplin.
- Porozmawiaj o ulubionych zajęciach. Być może uda Ci wyciągnąć cenne informacje.
- Zwróć uwagę na zdolności motoryczne i predyspozycje dziecka. Niektórzy rodzą się z naturalnym talentem do pewnych czynności. Jeśli zauważysz je u swojego dziecka, spróbuj delikatnie pokierować go w stronę odpowiedniej dyscypliny. Jednak nie rób nic na siłę.
Zbuduj świadomość i znajdź inspirację
Nudne wykłady o tym, jak ważny jest sport w życiu człowieka z pewnością nie sprawdzą się u kilkulatków, jednak to nie oznacza, że nie warto rozmawiać z dzieckiem na temat aktywności fizycznej. Budowanie świadomości w tym obszarze może mocno wpłynąć na jego wybory i decyzje.
Warto znaleźć inspirację i autorytet, które będą dla malucha źródłem motywacji. Iga Świątek czy Robert Lewandowski z pewnością zainspirowali i zachęcili do sportu wielu maluszków.
Co możesz zrobić?
- Wtrącaj ciekawostki na temat sportu przy okazji zwykłej rozmowy czy wspólnego wykonywania codziennych czynności np. „Czy wiesz, że godzina treningu może wydłużyć życie nawet o 5 godzin?”.
- Zaproponuj wspólne oglądanie filmu edukacyjnego lub filmu na temat ciekawego sportowca.
- Zabierz dziecko na wydarzenie dotyczące sportu np. warsztaty edukacyjne czy zorganizowane zajęcia fizyczne.
Co zrobić, gdy dziecko rezygnuje z treningów?
Dyscyplina wybrana, zajęcia opłacone, sprzęt kupiony, ale chęci brak. Jak zmotywować dziecko do treningu w takim przypadku? Przede wszystkim warto spróbować znaleźć przyczynę braku motywacji. Jeśli Twoja córka od zawsze wykazywała zamiłowanie do gimnastyki akrobacyjnej, a po zapisaniu na zajęcia nagle nie ma na nią ochoty, warto przeprowadzić szczerą rozmowę i zapytać, w czym leży problem. Być może trener za dużo wymaga, prowadzi nieatrakcyjne zajęcia lub jest po prostu nieprzyjemny. Pamiętaj, że jego postawa ma ogromny wpływ na to, jak dziecko będzie postrzegało sport w przyszłości. Warto się temu przyjrzeć.
Inne potencjalne przyczyny niechęci do zajęć to:
- zbyt duża presja (ze strony trenera i rodziców),
- słabe wyniki sportowe (dziecko czuje, że nie jest dobre w tym, co robi),
- problemy z rówieśnikami (wyśmiewanie, upokarzanie),
- utrata zainteresowania daną dyscypliną.
Co możesz zrobić?
- Porozmawiaj z dzieckiem i spróbuj ustalić przyczynę problemu.
- Okaż wsparcie i zrozumienie. Nie lekceważ dziecka.
- W miarę możliwości postaraj się rozwiązać problem (np. zmienić trenera, grupę).
- W razie konieczności pozwól dziecku zrezygnować z zajęć.
Może zainteresować Cię również: Jak nauczyć dziecko zdrowego odżywiania?
0,9% roztwór soli fizjologicznej o szerokim zastosowaniu. Objawowo łagodzi katar
Suchy spray na rany i blizny.
Silikonowy żel na rany i blizny
Wspomaga gojenie się ran i procesy regeneracji.
Krem na przebarwienia skóry powstałe po operacji.
Gejdoš, M. Rodzice jako pierwsi i główni wychowawcy dziecka. Pedagogika i zarządzanie, 95.
Janda, Barbara. „Nagradzać czy karać?…” (2007).
Nałęcz, H., Mazur, J., & Fijałkowska, A. (2021). Aktywność fizyczna dzieci i młodzieży. Interwencje z zakresu zdrowia publicznego, wspierające aktywność fizyczną.; Ruszkowska Joanna Agnieszka, Kwaśniewska Magdalena; Adres publikacji w Repozytorium URL/Publication address in Repository.
R. Forehand, N. Long, „Jak wychowywać uparte dziecko”