Korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej
Jako przyszła mama nie musisz czekać w długich kolejkach do lekarza. Świadczeniodawca ma obowiązek przyjąć Cię poza kolejnością wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Wystarczy, że będziesz mieć przy sobie zaświadczenie od lekarza prowadzącego ciążę lub lekarza pierwszego kontaktu oraz dokument tożsamości. Rzecz ma się inaczej w przypadku kolejek do sklepu, kina czy autobusu – to, czy zostaniesz przepuszczona na ich początek zależy wyłącznie od wewnętrznych regulaminów danych instytucji, a także od dobrej woli i uprzejmości osób czekających w kolejce razem z Tobą.
Darmowej opieki medycznej w placówkach działających w ramach NFZ
Bez względu na to, czy posiadasz ubezpieczenie zdrowotne, czy nie, podczas ciąży przysługuje Ci prawo do bezpłatnej opieki medycznej w placówkach działających w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Świadczeniodawca ma także obowiązek przyjąć Cię maksymalnie w okresie siedmiu dni od zgłoszenia. Podobnie jak w poprzednim przypadku, by móc wyegzekwować to prawo, musisz mieć przy sobie zaświadczenie o ciąży wystawione przez lekarza.
Do finansowanej przez państwo pomocy prawnej
Ustawa o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin weszła w życie 1 stycznia 2017 roku. Postanowiono w niej, że przyszłym mamom przysługuje prawo do otrzymania darmowych porad prawnych w zakresie praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych.
Do 10 minut przerwy od pracy przed komputerem na każdą godzinę pracy
Jeżeli wykonujesz zawód polegający na spędzaniu długiego czasu przed komputerem, pamiętaj, że w ciąży przysługuje Ci prawo do 10-minutowej przerwy przypadającą na każdą godzinę pracy. Zadbaj o to, by czas ten wykorzystać na wstanie i zrobienie kilku kroków po biurze, napicie się wody i rozprostowanie kończyn.
Wykonywania związanych z ciążą badań nawet w godzinach pracy
Jeżeli Twój lekarz przyjmuje tylko w godzinach Twojej pracy i nie masz możliwości przełożenia wizyty, możesz udać się do niego w trakcie pracy, zachowując prawo do wynagrodzenia.
Wsparcia psychologicznego
Huśtawka nastrojów, burza hormonów i stres związany z wejściem w nową rolę mogą poważnie odbić się na stanie psychicznym przyszłej mamy. Jako kobieta w ciąży masz prawo do skorzystania z nieodpłatnej pomocy psychologicznej w placówkach działających w ramach NFZ w okresie nieprzekraczającym 7 dni od zgłoszenia.
Porodu i wizyt lekarskich w obecności bliskiej osoby
Podczas porodu, a także wizyt lekarskich, przysługuje Ci prawo do przebywania w obecności męża, partnera, douli lub jakiejkolwiek innej wskazanej przez Ciebie bliskiej osoby. Prawo to nie obowiązuje jednak w sytuacji zagrożenia epidemiologicznego.
Dodatkowo Twój pracodawca nie ma możliwości rozwiązania umowy o pracę w okresie ciąży ani urlopu macierzyńskiego, a także nie może zaproponować Ci pracy w godzinach nocnych, w godzinach nadliczbowych ani w niebezpiecznych warunkach.
Przyszłym mamom, w związku z ich stanem, przysługuje całkiem sporo praw. Warto je znać i domagać się egzekwowania ich. Ciąża to bardzo trudny i wymagający czas. Pamiętaj, by w tym okresie zadbać przede wszystkim o swoje zdrowie – nie przemęczaj się i na tyle, na ile to możliwe, staraj się unikać stresujących sytuacji.