To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Dlaczego nosek malucha się zatyka?
Drogi oddechowe noworodków nie są w pełni rozwinięte. Ich błona śluzowa jest cienka i wrażliwa, a gruczoły nie funkcjonują tak sprawnie, jak u osób dorosłych. Dlatego wystarczy nawet niewielka ilość śluzu czy drobne zanieczyszczenia, żeby doszło do zatkania noska. To częste zjawisko zwłaszcza w pierwszych dniach życia, kiedy maluch dopiero uczy się funkcjonować w nowym środowisku.
A jakie czynniki mogą wywołać katar u niemowląt? Przede wszystkim odpowiadają za niego infekcje wirusowe. W ich wyniku dochodzi do rozwoju stanu zapalnego w drogach oddechowych i nadprodukcji wydzieliny, która z czasem gęstnieje i zatyka nos. Dodatkowo może się do tego przyczynić nadmierna suchość śluzówki spowodowana zbyt niską wilgotnością powietrza w pomieszczeniach.
Inną potencjalną przyczyną zatkanego noska jest teżalergia wziewna. Choć u niemowląt nie jest to bardzo częste zjawisko, warto wziąć je pod uwagę, zwłaszcza jeśli katar często wraca. Narażenie na kontakt z alergenami, np. kurzem, pleśnią czy pyłkami roślin, może wywołać obrzęk błony śluzowej nosa i nadmierną produkcję śluzu.
Jak rozpoznać zatkany nosek u noworodka?
Niemowlęta nie mają jak zasygnalizować nam problemów zdrowotnych. Dlatego ważna jest czujność rodzica i baczne przyglądanie się wszelkim odstępstwom od normalnego zachowania malucha. Objawy wskazujące na zatkany nos to np.:
- kichanie i wyciek z nosa,
- głośne oddychanie, np. chrapliwe lub świszczące,
- sapanie podczas snu i karmienia,
- większa drażliwość i płaczliwość,
- utrudnione karmienie piersią – krótsze, przerywane,
- częstsze nocne wybudzenia, wiercenie się podczas snu,
- bladość lub delikatne zasinienie skóry wokół nosa i ust.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak odetkać nos niemowlaka?
Oczyszczanie nosa noworodka polega na odciągnięciu wydzieliny przy pomocy specjalnego aspiratora. Występują one w kilku rodzajach:
- gruszka – to miękka, gumowa bańka z wydłużoną, wąską końcówką. Bańkę należy ścisnąć, a końcówkę wprowadzić do noska. Następnie trzeba powoli zwalniać uścisk, co zassie śluz do wnętrza gruszki,
- aspirator ustny – to długi, elastyczny wężyk, którego jeden koniec rodzic umieszcza w nosku dziecka, a drugi w swoich ustach. Następnie trzeba delikatnie zassać powietrze, co spowoduje wyciągnięcie śluzu. Aspirator zawiera specjalne filtry, które nie pozwalają wydzielinie dostać się do ust rodzica,
- aspirator podłączany do odkurzacza – zasada działania jest taka sama, jak w przypadku tych ustnych, jednak tutaj za siłę ssącą odpowiada odkurzacz. Aspirator wyposażony jest w specjalną końcówkę, która redukuje siłę ssącą, dzięki czemu urządzenie jest bezpieczne dla dzieci.
Przed oczyszczaniem noska warto zakroplić do środka sól fizjologiczną lub wodę morską. Dzięki temu śluz będzie nieco rozrzedzony, a przez to łatwiejszy do odsysania. Dodatkowo intensywne oczyszczenie śluzówki może sprawić, że zacznie ona produkować więcej wydzieliny, żeby przywrócić równowagę. Dlategorównież po oczyszczeniu nosa wskazana jest aplikacja soli fizjologicznej, która nawilży błonę śluzową i zatrzyma ten proces.
Zadbaj też o właściwą wilgotność powietrza w pomieszczeniach – ok. 40-60%. Jeśli jest ono zbyt suche, może podrażnić śluzówkę i sprzyjać zwiększonej produkcji kataru. A żeby ulżyć dziecku w nocy, ułóż je w pozycji półleżącej. Główka powinna znajdować się nieco wyżej niż tułów, dzięki czemu łatwiej będzie mu oddychać.
Leczenie kataru i zatkanego nosa u noworodków
Większość leków na katar, które stosowane są u osób dorosłych, nie może być podana tak małym dzieciom. Dlatego leczenie kataru skupia się przede wszystkim na inhalacjach przy użyciu nebulizatora, które mogą być wykonywane już od 1. dnia życia.
Do inhalacji wykorzystuje się ampułki bazujące na hipertonicznym roztworze chlorku sodu (NaCl). Jego stężenie wynosi ok. 1,5-3%, dzięki czemu jest nieco wyższe niż stężenie płynów w tkankach. Ta różnica „wyciąga” wodę z komórek śluzówki na zewnątrz, przez co nie tylko upłynnia zalegającą w nosie wydzielinę, ale też zmniejsza obrzęk.
Dodatkowo ampułki do inhalacji mogą być wzbogacone w dodatkowe składniki:
- kwas hialuronowy – jego cząstki wiążą wodę w dużych ilościach, przez co wykazuje silne działanie nawilżające śluzówkę dróg oddechowych,
- ektoinę– to substancja o właściwościach przeciwzapalnych, stabilizujących komórki błony śluzowej oraz silnie nawilżających. Dzięki temu może wspomóc leczenie nie tylko infekcji, ale także alergii.
Powyżej 3. miesiąca życia możesz też zastosować krople do nosa na bazie ksylometazoliny lub oksymetazoliny. To substancje obkurczające naczynia w śluzówce nosa, przez co zmniejszają jej obrzęk i ułatwiają oddychanie. Jednak podczas ich stosowania trzeba zachować ostrożność, ponieważ mocno przesuszają błonę śluzową. Dlatego u maluchów nie można podawać ich dłużej niż 5 dni.
Kiedy katar u niemowlaka wymaga konsultacji z lekarzem?
Jeśli mimo kataru i zatkanego noska dziecko czuje się dobrze, warto spróbować wyleczyć je samodzielnie. Jeżeli jednak zauważysz u swojej pociechy dodatkowe objawy, np. gorączkę, kaszel czy świszczący oddech, wybierz się z nią do lekarza. Po ok. 5-7. dniach domowego leczenia katar zazwyczaj ustępuje. Dłużej utrzymujące się dolegliwości również powinny być skonsultowane ze specjalistą.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Źródła:
- Casale, M., Moffa, A., Carbone, S., Fraccaroli, F., Costantino, A., Sabatino, L., … & Rinaldi, V. (2019). Topical Ectoine: a promising molecule in the upper airways inflammation – a systematic review. BioMed Research International, 2019.
- Karney, A. (2007). Ostry nieżyt błony śluzowej nosa u niemowląt i małych dzieci. Nowa Pediatria, 2/2007: 46-49.
- Tuszyński P. K. (red.), Pediatria okiem farmaceuty. Tom II, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2021.