To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak rozpoznać mokry kaszel u dziecka w nocy?
Atak kaszlu u dziecka w nocy przerywa sen i pełny wypoczynek. Do tego stresuje rodziców, którzy zastanawiają się na, ile to poważny objaw. Można wyróżnić kilka rodzajów kaszlu, spośród których nie każdy wskazuje na infekcję czy poważniejszą chorobę. Na przykład suchy kaszel może wynikać z podrażnienia błony śluzowej dróg oddechowych przez suche powietrze (do czego przyczynia się m.in. centralne ogrzewanie). Mokry natomiast najczęściej jest objawem odkrztuszania, czyli usuwania z drzewa oddechowego zalegającej flegmy.
Warto zwrócić uwagę na rodzaj wydzieliny i opisać ją lekarzowi przy ewentualnej wizycie. Z pewnością ułatwi to rozpoznanie choroby.
Szczególnym przypadkiem jest silny kaszel u dziecka w nocy. Co może być jego przyczyną?
Dlaczego kaszel u dziecka nasila się w nocy?
Mokry kaszel może nasilać się w nocy z powodu pozycji leżącej. Kiedy dziecko śpi, wydzieliny z górnych dróg oddechowych, nosa czy zatok spływają po tylnej ściance gardła i drażnią receptory nerwowe.
Ponadto pozycja leżąca sprzyja cofaniu się treści żołądkowych. Dlatego dzieci z problemem refluksu przełyku mogą budzić się w nocy z powodu mokrego kaszlu.
Dzieci, szczególnie przedszkolne i wczesnoszkolne, bardzo często zapadają na łagodne infekcje objawiające się nieżytem nosa. To właśnie katar w większości przypadków jest przyczyną mokrego kaszlu, który przerywa spokojny sen. W takiej sytuacji rodzic powinien przywiązać większą uwagę do higieny nosa, aby usunąć przyczynę mokrego kaszlu.
Mokry kaszel u dziecka – ile trwa?
Kaszel jako objaw infekcji klasyfikuje się na podstawie różnych, mniej lub bardziej szczegółowych kryteriów. Najpopularniejszym i najczęściej używanym zarówno przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), jak i rodziców jest podział ze względu na czas trwania kaszlu. W niektórych przypadkach mokry kaszel u dziecka może trwać kilka dni, ale zdarza się tak, że objaw ten występuje tygodniami, skutecznie utrudniając dziecku codzienne funkcjonowanie.
Ze względu na czas trwania kaszlu możemy podzielić go na:
- kaszel ostry – to kaszel, który utrzymuje się przez jakiś czas, ale krócej, niż trzy tygodnie,
- kaszel podostry – to kaszel, który może występować od trzech do nawet ośmiu tygodni,
- kaszel przewlekły – ten rodzaj kaszlu utrzymuje się powyżej ośmiu tygodni i często jest konsekwencją przejścia przez dziecko poważnej choroby, jak np. krztusiec.
Mokry kaszel u dziecka może trwać zarówno kilka dni jak i kilka tygodni, wszystko zależy od tego, co go powoduje.
Duszący kaszel u dziecka podczas snu
Duszący kaszel u dziecka podczas snu zapewne nie od razu będzie kaszlem mokrym. Pierwszym dniom infekcji towarzyszy zazwyczaj nieproduktywny kaszel suchy, który skutecznie pogarsza jakość nocnego wypoczynku dziecka. Może być spowodowany zapaleniem krtani, ale również astmą czy refluksem żołądkowo-przełykowym. Duszący kaszel u dziecka w nocy może być wyzwalany przez czynniki drażniące, takie jak dym papierosowy czy suche powietrze.
Duszący mokry kaszel u dziecka w nocy jest powodowany przez spływającą po tylnej ścianie gardła wydzielinę z nosa, może być też wynikiem infekcji. Flegma, spływając podrażnia drogi oddechowe i prowokuje dziecko do odkrztuszania jej nadmiaru.
Co podać na kaszel u dziecka w nocy?
Kaszel mokry u dziecka może wymagać zastosowania odpowiednich preparatów. Ze względu na sposób działania wyróżnia się trzy grupy preparatów odpowiednich do walki z mokrym kaszlem u dzieci, czyli leki mukoaktywne. Są nimi:
- leki sekretolityczne, inaczej wykrztuśne, które sprawiają, że wydzielina staje się mniej lepka, a bardziej nawodniona. W tej grupie leków znajdują się hipertoniczne roztwory soli do inhalacji.
- leki mukolityczne, które zmniejszają lepkość wydzieliny poprzez rozbijanie mostków dwusiarczkowych w mucynach, czyli białkach, które występują w śluzie dróg oddechowych i odpowiadają za ich lepkość. W tej grupie znajdują się erdosteina i n-acetylocysteina.
- leki mukokinetyczne, które wspomagają usuwanie nadmiaru wydzieliny z dróg oddechowych poprzez rozszerzanie oskrzeli, wspomaganie ruchu rzęsek, które ją transportują, a także poprzez nasilone wydzielanie wody, która pomaga w jej rozrzedzaniu.
Dobrym sposobem na radzenie sobie z gęstą wydzieliną, zalegającą w drogach oddechowych dziecka jest stosowanie inhalacji hipertonicznym roztworem chlorku sodu (3% NaCl). Można inhalować dziecko zarówno samym roztworem hipertonicznym, jak i tym z dodatkiem kwasu hialuronowego, który również wykazuje silne działanie nawilżające na komórki nabłonka dróg oddechowych, a także zmniejsza ich obrzęk.
Hipertoniczny roztwór chlorku sodu ma wyższe stężenie (1,5% lub 3%) niż to panujące w komórkach ludzkiego ciała (0,9%). To sprawia, że po jego zastosowaniu zwiększa się przepływ wody z komórek w miejsce podania soli hipertonicznej. Dzięki mechanizmowi osmozy hipertoniczny roztwór chlorku sodu upłynnia zalegającą w drogach oddechowych wydzielinę i ułatwia jej odkrztuszanie. Inhalacje hipertonicznym roztworem chlorku sodu o stężeniu 3% NaCl można stosować u dzieci w każdym wieku – także u tych najmłodszych.
Jeśli mokry kaszel w nocy dotyczy starszego dziecka – po osiągnięciu 12. roku życia – można podać mu preparat z erdosteiną, jednak nie później, niż do gdziny 17-18.W aptekach dostępne są one w tabletkach, co jest wygodną formą podania, jednak możliwą tylko u tych starszych dzieci. Erdosteina wspomaga leczenie ostrego i przewlekłego stanu zapalnego dróg oddechowych. Ułatwia wydalanie z dróg oddechowych nadmiaru śluzowej wydzieliny.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Co oznacza kaszel u dziecka w nocy?
Wiele chorób dróg oddechowych u dzieci zaczyna się łagodnie i wskazuje na lekkie przeziębienie. Rodzice przyjmują zatem postawę wyczekującą. Jeśli po 2–3 dniach zazwyczaj dochodzą niepokojące objawy takie jak gorączka, ból mięśni czy właśnie kaszel w nocy, trzeba podejrzewać poważniejszą infekcję, jak:
- zapalenie oskrzeli – kaszel w nocy występuje po 3–4 dniach i jest produktywny. Dziecko wykrztusza gęstą, ropną wydzielinę, a przy oddychaniu słychać charakterystyczne charczenie;
- zapalenie krtani – kaszel w nocy lub nad ranem początkowo jest suchy (szczekający), a po kilku dniach mokry, czasem towarzyszy mu krtaniowy świst oraz chrypka;
- krztusiec (koklusz) – suchy kaszel w nocy jest objawem pierwszego okresu rozwoju choroby. Może występować wraz z objawami grypopodobnymi.
Oprócz chorób dolnych dróg oddechowych wywołanych wirusami i bakteriami mokry kaszel w nocy u dziecka jest także objawem refluksu przełykowego. Wówczas treść żołądka cofa się do przełyku i gardła, a następnie trafia do dolnych dróg oddechowych, co wywołuje charakterystyczne napady nocnego kaszlu. Dotyczy to zarówno dzieci starszych, jak i niemowląt.
W przypadku kaszlu przewlekłego można podejrzewać:
- alergie – szczególnie wywołujące alergiczny nieżyt nosa lub współwystępujące z zapaleniem górnych dróg oddechowych;
- astmę oskrzelową – wówczas niezbędna jest dalsza diagnostyka i wykonanie m.in. spirometrii.
Jak leczyć mokry kaszel w nocy?
Mokry kaszel u dziecka w nocy czy za dnia jest odruchem korzystnym. Ma na celu oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny. Nie należy go zatem hamować lekami przeciwkaszlowymi. Lekarz może zdecydować na ich podanie w przypadku krótkotrwałego, ale męczącego suchego kaszlu lub przy zdiagnozowanym refluksie.
Leczenie mokrego kaszlu u dziecka opiera się przede wszystkim na walce z ogniskiem choroby. Jeśli jej przyczyną są bakterie, potrzebna może być antybiotykoterapia. Przy infekcjach wirusowych stosuje się tylko leczenie objawowe. Na mokry kaszel zalecane są leki mukoaktywne, czyli ułatwiające usuwanie wydzieliny przez:
- zwiększenie jej nawodnienia i objętości,
- normalizację wydzielania śluzu,
- zmniejszenie lepkości wydzieliny,
- pobudzające transport wydzieliny na zewnątrz.
Większość leków na kaszel mokry dostępnych bez recepty wykazuje jednocześnie kilka mechanizmów działania.
Leków na mokry kaszel nie należy podawać dziecku po godzinie 17.00. W przeciwnym razie nasilą ataki mokrego kaszlu w nocy.
Mokry kaszel w nocy u dziecka – domowe sposoby
Leki wykrztuśne mają niestety to do siebie, że nie można stosować ich wieczorem ani w trakcie nocy. Jak zatem można ulżyć dziecku, które męczy atak silnego kaszlu mokrego w nocy?
Przygotowując dziecku łóżko do spania, warto zadbać o dodatkową poduszkę. Ułożenie malucha wyżej zapobiegnie spływaniu nadmiaru wydzieliny z górnych do dolnych dróg oddechowych, dzięki czemu nie będą one podrażniane podczas snu. W pokoju dziecka warto również umieścić nawilżacz powietrza, a sam pokój dokładnie wywietrzyć przed rozpoczęciem wieczornych rytuałów.
Podczas choroby, także tej przebiegającej z kaszlem, ważne jest odpowiednie nawodnienie. Dziecko powinno pić więcej wody, niż pije na co dzień. Możesz podać mu zwykłą wodę w temperaturze pokojowej, ale także słabą herbatkę czy wodę z sokiem malinowym. Przyjmowanie płynów może pomóc zahamować odruch kaszlowy, wynikający z drapania w gardle. Można podać dziecku także wodę z miodem lub łyżeczkę miodu przed snem. Miód łagodzi napady kaszlu i zmniejsza ich częstotliwość. Uwaga! Miód można podawać tylko dzieciom, które ukończyły już pierwszy rok życia!
Kiedy niezbędna jest wizyta u lekarza?
Kiedy kaszel w nocy u dziecka doprowadza do duszności lub krwioplucia, niezbędna jest jak najszybsza wizyta u lekarza. Także przy przedłużającym się kaszlu lub pojawieniu się wysokiej gorączki należy skonsultować się z pediatrą.
Mokry kaszel u dziecka w nocy może mieć różne przyczyny od łagodnego przeziębienia, przez alergie, na poważnych chorobach układu oddechowego kończąc. Warto zwrócić uwagę na okoliczności wystąpienia napadów i charakter wykrztuszanego śluzu, aby ułatwić diagnozę dziecka. W przypadku niepokojących objawów towarzyszących lub przedłużającego się kaszlu należy jak najszybciej zasięgnąć porady lekarza.
Polecane do inhalacji
Zmniejsza suchy, drażniący kaszel, intensywnie nawilża drogi oddechowe.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Roztwór do inhalacji szczególnie polecany osobom wrażliwym na wyższe stężenie chlorku sodu.
Bibliografia:
Domowe leczenie nocnego kaszlu u dzieci, Medycyna Praktyczna, [dostęp online] https://www.mp.pl/artykuly/39405,domowe-leczenie-nocnego-kaszlu-u-dzieci, opracowanie na podstawie: I.M. Paul, J. Beiler, A. McMonagle, M.L. Shaffer, L. Duda, C.M. Berlin, Effect of honey, dextromethorphan, and no treatment on nocturnal cough and sleep quality for coughing children and their parent, “Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine”, nr 161/2007; s. 1140–1146
Form S., Miejsce acetylocysteiny w leczeniu kaszlu u dzieci i dorosłych, „Lekarz POZ”, 1/2017, s. 55–59.
Krenke K., Doniec Z., Mastalerz-Migas A., Mazurek H., Bieńkowski P., Jackowska T., Kulus M., Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci – aktualizacja, „Lekarz POZ”, 3/2020, s. 173–192
Sałacki, A.J., Kaszel, „Medycyna po dyplomie”, 07-08/2017, [dostęp online] https://podyplomie.pl/medycyna/27865,kaszel
Wawrzuta D., Kuchar E., Kaszel produktywny u dzieci, Lekarz POZ 1/2021.