To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Czym są emolienty?
Emolientami określane są specjalistyczne preparaty należące do grupy dermokosmetyków, stanowiące mieszaninę substancji hydrofilowych i hydrofobowych, tworzących emulsje: olej w wodzie (O/W) lub woda w oleju (W/O). Ich nazwa pochodzi od łacińskiego słowa emoliere – zmiękczać, co wiąże się z działaniem tych preparatów.
Mając na myśli emolienty, pierwszym skojarzeniem jest miękka skóra. Dzięki obecności zróżnicowanych pod względem działania składników, emolienty zmiękczają skórę i zwiększają jej elastyczność poprzez działanie nawilżające, natłuszczające oraz regeneracyjne. Ponadto w zależności od zastosowanych składników mogą wykazywać również właściwości przeciwzapalne, przeciwświądowe czy przeciwstarzeniowe.
Składniki emolientów
Aby emolienty mogły spełniać przypisaną im funkcję, w swoim składzie muszą zawierać substancje, które w zależności od działania dzieli się na:
- humektanty,
- związki o działaniu okluzyjnym,
- związki uzupełniające barierę lipidową skóry.
Humektanty (substancje hydrofilowe) dzięki obecności w swojej budowie grup hydroksylowych (-OH) posiadają zdolność silnego wiązania cząsteczek wody z otoczenia, które następnie transportują do naskórka, a dokładnie do warstwy rogowej, zwiększając jej nawilżenie. Do humektantów zalicza się substancje takie jak: gliceryna, mocznik, kwas hialuronowy, mleczany, glikole i aminokwasy.
Związki o działaniu okluzyjnym, do których należą m.in.: wazelina, parafina, oleje mineralne, lanolina, woski, sterole, masło shea, nie wchłaniają się przez skórę i są substancjami hydrofobowymi. Na powierzchni naskórka wytwarzają specjalną powłokę, która chroni przed parowaniem i utratą wody.
Cholesterol, woski, nienasycone kwasy tłuszcze (NNKT), ceramidy, fosfolipidy, sterole czy skwaleny są związkami hydrofobowymi, których zadaniem jest uzupełnianie naruszonej bariery lipidowej skóry oraz hamowanie przeznaskórkowej utraty wody (TEWL).
Obok trzech głównych grup substancji w skład emolientów mogą wchodzić również inne związki, nadające im dodatkowe właściwości np.:
- flawonoidy (rutozyd, kwercetyna) – działające przeciwzapalnie, immunomodulująco, przeciwalergicznie;
- saponiny – działają przeciwzapalnie, przeciwdrobnoustrojowo;
- hydroksykwasy, retinol, kolagen – działają przeciwstarzeniowo;
- mentol, kamfora – działają przeciwświądowo;
- beta-glukany – działają przeciwzmarszczkowo, immunostymulująco, przeciwstarzeniowo, zwiększają nawilżenie i elastyczność skóry, wspomagają procesy gojenia ran.
Jak działają emolienty?
Celem stosowania emolientów jest zmiękczenie, uelastycznienie oraz utrzymanie odpowiedniego nawodnienia skóry, poprzez obniżanie przeznaskórkowej utraty wody (TEWL).
Najważniejszą funkcją skóry jest oddzielenie elementów wewnętrznych organizmu od otaczającego ją środowiska zewnętrznego oraz ochrona przed różnymi chorobotwórczymi czynnikami. Aby mogła prawidłowo pełnić swoje zadanie, ważne jest dbanie o jej odpowiedni stan.
Obecne w emolientach humektanty wiążą wodę pochodzącą z otoczenia i przenoszą ją do warstwy rogowej naskórka, zapewniając odpowiednie nawilżenie. Jednak ze względu na ich zdolność ściągania wody z głębszych warstw skóry do warstw powierzchniowych (przez co dochodzi do zwiększania TEWL), ważne jest aby były one łączone z substancjami okluzyjnymi. Substancje te na powierzchni naskórka tworzą warstwę, która zapobiega odparowywaniu wody, dzięki czemu zostaje zatrzymana w komórkach – korneocytach. Dochodzi do zwiększenia ich objętości oraz napięcia ściany komórkowej w wyniku czego przestrzenie występujące między komórkami zostają zmniejszone, a skóra uszczelniona. Związki lipidowe mają na celu dostarczenie i uzupełnienie lipidów w warstwie lipidowej naskórka, która chroni przed uszkodzeniami i utratą wody.
Kiedy stosować emolienty?
Stosowanie emolientów zalecane jest dla osób mających problemy z wrażliwą i suchą skórą na całej powierzchni ciała lub tylko na niektórych obszarach, jak również dla osób borykających się z chorobami dermatologicznymi np.: atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, trądzik i rybia łuska.
Często występujące problemy z suchością skóry oraz wiążące się z tym zapotrzebowanie na środki emolientowe skłoniło producentów do rozszerzenia gamy tych produktów, dzięki czemu obecnie dostępne są one w postaci kremów do ciała i twarzy, balsamów, płynów do kąpieli, żeli myjących, emulsji, maści oraz szamponów. Dodatkowo mogą być one stosowane u dorosłych i dzieci, a niektóre nawet dedykowane są dla noworodków już od pierwszego dnia życia.
Może zainteresować Cię również: Ektoina w kosmetykach – nawilża, regeneruje i chroni skórę
Kalina Welz-Kubiak, Adam Reich – The role of emolients in the daily skin care, Forum Dermatologicum, 2016, nr 1, tom 2
Red. Anna Kołodziejczyk – Kosmetologia. Tom 1, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2019
Agnieszka Bańka-Wrona, Ewa Ring – Zastosowanie emolientów w schorzeniach dermatologicznych, Aesthetica, 2018, nr 25, str. 5-10
Ewa Kamińska – Rola Emolientów w Atopowym Zapaleniu Skóry u Dzieci, Dev Period Med., 2018, 22(4), str. 396-403