Czym jest zapalenie oskrzelików u niemowląt?
Zapalenie oskrzelików (bronchiolitis) to częsta infekcja dolnych dróg oddechowych u niemowląt i małych dzieci, najczęściej wywoływana przez wirusy – przede wszystkim wirusa RSV (respiratory syncytial virus), ale także przez inne wirusy głównie grypy i paragrypy.
Choroba prowadzi do obrzęku i zwężenia najmniejszych części dróg oddechowych – oskrzelików, co skutkuje:
- dusznością,
- kaszlem,
- świszczącym oddechem,
- a u najmłodszych również trudnościami w karmieniu.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Na czym polegają inhalacje?
Inhalacja, a dokładniej nebulizacja polega na podaniu roztworu w postaci delikatnej mgiełki bezpośrednio do dróg oddechowych.
Najczęściej stosuje się nebulizatory tłokowe (pneumatyczne, kompresorowe) i siateczkowe – skuteczne i bezpieczne dla niemowląt.
Dzięki nebulizacjom można:
- nawilżyć błony śluzowe i zmniejszyć podrażnienia,
- rozrzedzić zalegającą wydzielinę i ułatwić jej usuwanie,
- zmniejszyć obrzęk śluzówki,
- dostarczyć leki bezpośrednio do miejsca działania (tylko z zalecenia lekarza).
Śluzówka jest naturalnym mechanizmem obronnym organizmu, dlatego warto dbać o jej odpowiednie nawilżenie. Umożliwia to skuteczne usuwania zanieczyszczeń oraz patogenów, co zapobiegając infekcjom dróg oddechowych.
Czym inhalować niemowlę i roczne dziecko?
W nebulizacjach stosuje się wyłącznie preparaty bezpieczne i sprawdzone:
🔹 Sól fizjologiczna (0,9% NaCl)
- Podstawowy i uniwersalny roztwór.
- Nawilża drogi oddechowe, rozwadnia wydzielinę, wspomaga oczyszczanie nosa i oskrzeli.
- Można stosować kilka razy dziennie, także profilaktycznie.
🔹 Sól fizjologiczna z dodatkiem ektoiny i kwasu hialuronowego (HA)
- Dodatki o działaniu nawilżającym, przeciwzapalnym i regenerującym.
- Szczególnie polecane przy podrażnieniach błon śluzowych, alergii, suchości nosa i gardła, po infekcjach.
🔹 Sól hipertoniczna (1,5–3% NaCl)
- Zmniejsza obrzęk błon śluzowych, rozrzedza gęstą wydzielinę.
- Wspiera oczyszczanie dróg oddechowych, pobudzając odruch kaszlu, który pozwala odkrztusić zalegającą w oskrzelach wydzielinę
- Ostatnią inhalację najlepiej wykonać 2–3 godziny przed snem.
- U rocznego dziecka lepiej wybrać niższe stężenie soli np. 1,5%.
🔹 Leki rozszerzające oskrzela lub sterydy wziewne
- Nie są rutynowo stosowane w wirusowym zapaleniu oskrzelików.
- Mogą być zalecone przez lekarza w szczególnych sytuacjach, np. przy astmie, obturacyjnym zapaleniu oskrzeli, zapaleniu krtani.
Jak często wykonywać inhalacje?
- Sól fizjologiczna (0,9%) – 2–3 razy dziennie, a przy nasilonych objawach nawet co 3–4 godziny.
- Sól hipertoniczna (1,5–3%) – 1–2 razy dziennie, maksymalnie około tygodnia.
- Roztwory z ektoiną lub kwasem hialuronowym – zazwyczaj 2 razy dziennie.
- Leki na receptę – tylko według zaleceń pediatry.
Każdą inhalację warto zakończyć mechanicznym oczyszczeniem nosa (aspiratorem lub chusteczką), aby wydzielina nie spływała z powrotem do dróg oddechowych.
Jak prawidłowo wykonywać inhalacje u niemowląt i małych dzieci?
- Używaj nebulizatora dostosowanego do wieku dziecka.
- Maska silikonowa powinna szczelnie przylegać do twarzy – ustnik stosuje się dopiero od ok. 3.–4. roku życia.
- Pozycja: dziecko siedzi na kolanach rodzica lub półsiedząco.
- Czas inhalacji: 5–10 minut, do zużycia całej porcji (zwykle 2,5–5 ml).
- Po zabiegu można wykonać delikatne oklepywanie pleców, by ułatwić odkrztuszanie.
- Po inhalacji należy przemyć buzię czystą wodą, zwłaszcza przy soli hipertonicznej lub lekach sterydowych.
- Najlepiej wykonywać inhalacje 30 minut po posiłku lub na czczo – unikniemy mdłości i wymiotów.
Kiedy inhalacji nie wykonywać?
Nie inhaluj dziecka, gdy:
- ma ostre duszności lub świszczący oddech – konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem,
- występuje silny kaszel napadowy,
- dziecko wymiotuje lub jest w złym stanie ogólnym,
- ma alergię lub nadwrażliwość na składnik preparatu.
Dodatkowe praktyczne wskazówki dla rodziców
- Nie dodawaj olejków eterycznych ani ziół – mogą podrażniać i wywoływać skurcz oskrzeli.
- Po inhalacji można wyjść na spacer, ale dopiero po 20–30 minutach i przy odpowiednim ubraniu.
- Aby dziecko lepiej tolerowało zabieg, można włączyć bajkę, śpiewać lub czytać książeczkę.
- Nebulizator należy dokładnie umyć i zdezynfekować po każdej inhalacji.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Konieczna jest konsultacja pediatry, jeśli:
- gorączka utrzymuje się powyżej 3 dni,
- pojawia się nasilona duszność, świszczący lub przyspieszony oddech,
- dziecko odmawia jedzenia i picia, jest apatyczne lub ospałe,
- występuje ból ucha, silny kaszel, trudności w oddychaniu przez nos,
- wydzielina z nosa jest gęsta i ropna przez kilka dni z rzędu,
- rodzice mają jakiekolwiek wątpliwości co do stanu zdrowia dziecka.
Podsumowanie
Inhalacje to skuteczna i bezpieczna metoda wspomagania leczenia infekcji dróg oddechowych u niemowląt i małych dzieci. Najczęściej stosuje się sól fizjologiczną, czasem sól hipertoniczną lub preparaty z ektoiną czy kwasem hialuronowym. W szczególnych przypadkach pediatra może zalecić leki wziewne.
Kluczem do skuteczności jest:
- regularność,
- odpowiednia technika,
- obserwacja reakcji dziecka.
W razie wątpliwości lub pogorszenia objawów zawsze należy skonsultować się z lekarzem.
Polecane do inhalacji
Zmniejsza suchy, drażniący kaszel, intensywnie nawilża drogi oddechowe.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Roztwór do inhalacji szczególnie polecany osobom wrażliwym na wyższe stężenie chlorku sodu.