Kiedy można zostawić dziecko same w domu?
Przepisy w Polsce dotyczące pozostawiania dzieci bez opieki nie są jednoznaczne i istnieją, aż trzy różne przepisy, które ustalają granicę wieku, w jakim dziecko może zostać samo w domu – jest to odpowiednio ukończony 7., 8. lub 13. rok życia dziecka. Dodatkowo nie ma jasnej informacji w prawie, kiedy dziecko może zostać samo w domu na noc.
Art. 106 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeksu wykroczeń brzmi: „kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać, lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany.’’
Warto zwrócić uwagę, że przepisy mówią o rozpoznaniu, czy dane okoliczności, w jakich przebywa dziecko, będą dla niego bezpieczne. Każdą sytuację ocenia się indywidualnie, a wydarzenie, w którym syn lub córka doznaje uszczerbku na zdrowiu lub jest zagrożone niebezpieczeństwem, określa się, jako zaniedbanie ze strony rodzica. A niestety, rodzic, który wychodzi, zostawiając dziecko bez opieki, nigdy w 100% nie będzie wiedział, czy w domu nie stanie się coś groźnego np. nie wybuchnie pożar, nie dojdzie do włamania czy zabawy niebezpiecznymi przedmiotami.
Według przepisów, dziecko nie może zostać samo poniżej 7. roku życia, powyżej 13. roku – życia z całą pewnością prawo dopuszcza pozostawienie potomka samego w domu.
Rozważając decyzję o pozostawieniu dziecka bez opieki osoby dorosłej, warto wziąć pod uwagę nie tylko przepisy prawa, ale przede wszystkim dojrzałość dziecka. Przeanalizować, jak się zachowuje w różnych sytuacjach, co myśli o pozostaniu w domu bez opieki rodzica, czy ma wiedzę i umiejętności zaalarmowania odpowiednich służb w przypadku, kiedy stanie się coś niebezpiecznego. Rozważenie tych kwestii pomoże podjąć najlepszą decyzję.
Przeczytaj także: Hulajnogi elektryczne dla małych i dużych – jak korzystać z nich bezpiecznie i zgodnie z prawem?
Kiedy nie zostawiać dziecka w domu?
- Nigdy nie zostawiaj niemowląt i małych dzieci do lat 7 w domu, nawet kiedy śpią, nawet na kilka minut.
- Nie zostawiaj dziecka na noc. W przypadku młodzieży powyżej 16. roku życia – przygotuj dziecko do samodzielnego przebywania w domu, daj instrukcje, jak skontaktować się ze służbami ratunkowymi, zostaw numer telefonu i adres, pod jakim przebywasz.
- Nie zostawiaj w domu chorego dziecka.
- Starsze rodzeństwo nie powinno zajmować się młodszym pod Twoją nieobecność, to zbyt duża odpowiedzialność dla dziecka.
- Zanim zostawisz dziecko w domu, upewnij się, że mu to nie przeszkadza, wie jak sobie poradzić w nagłej sytuacji, jak się z Tobą skontaktować.
Jak przygotować dziecko do zostawania samemu w domu?
Zanim podejmiemy decyzję, czy nasze dziecko zostanie w domu, warto pomyśleć o bezpieczeństwie i komforcie dziecka. Według Organizacji National Society for the Prevention of Cruelty to Children (brytyjskie Krajowe Towarzystwo Zapobiegania Przemocy wobec Dzieci) osoby, które nie ukończą 13. roku życia, nie powinny zostawać same na noc, a w nocy młodzież poniżej 16. roku życia, zawsze powinna mieć opiekę dorosłych osób.
Ważną kwestią jest dojrzałość dziecka, to jak zachowuje się w różnych sytuacjach, jego temperament oraz zaufanie rodziców, co do zastosowania ustalonych zasad przez dziecko. W tej sytuacji najważniejsza jest znajomość swojego dziecka, rozsądek i zawsze hołdowanie zasadzie: bezpieczeństwo i dobrostan dziecka ponad wszystko (pracę, rozrywkę, spotkanie).
Nawet z pozoru dojrzały chłopiec czy dziewczynka mogą obawiać się zostać samodzielnie w domu, dlatego zawsze trzeba zapytać dziecko, co o tym myśli, porozmawiać o różnych scenariuszach zachowania np. w przypadku kiedy ktoś puka do drzwi (dziecko ich nie otwiera, udaje, że nikogo nie ma w domu), nadciągającej burzy (okna powinny być wcześniej zamknięte) zapach dymu (wezwanie straży pożarnej, zaalarmowanie sąsiadów).
Zanim zdecydujesz się na wyjście, pochowaj wszystkie potencjalnie niebezpieczne rzeczy – noże, środki chemiczne, nawozy do kwiatów, ostre przedmioty. Przygotuj przekąski, posiłki, które nie wymagają odgrzewania (zakaz używania kuchenki gazowej). Zostaw telefony alarmowe oraz telefony do dziadków, przyjaciół, sąsiadów w widocznym miejscu i poinformuj, że może z nich korzystać, jeśli jest zaniepokojone. Podaj dziecku swój numer telefonu, zapisz go na kartce razem z adresem, pod którym będziesz przebywać.
Ustalcie zasady, których powinny przestrzegać dzieci w czasie Twojej nieobecności:
- nieotwieranie drzwi, kiedy ktoś puka, dzwoni domofonem, udawanie, że nikogo nie ma w domu,
- niewychodzenie z domu, nawet przed blok, do sklepu,
- spiszcie rzeczy, które dziecko będzie robiło, kiedy Ciebie nie będzie (np. odrabianie lekcji, czytanie książki, granie w grę komputerową, malowanie, układanie puzzli, ulubiona zabawa),
- ustal, że dziecko ma mieć w pobliżu telefon i że powinno odbierać od Ciebie każde połączenie, poinformuj, że będziesz dzwonić, co jakiś czas, aby sprawdzić, jak się czuje i co się dzieje,
- ustal i poinformuj dziecko, kiedy wrócisz i zaznacz, że masz swoje klucze i sama otworzysz drzwi,
Zanim zostawisz dziecko na dłuższy czas w domu, możesz zrobić próbę, czyli ustalić, że syn lub córka na 15-30 minut zostaje w domu, kiedy Ty wyjdziesz do sklepu. Wtedy sprawdzisz, jak pod krótką nieobecność czuło się dziecko, co robiło i czy zastosowało się do ustalonych zasad.
Może zainteresować Cię również: 6 pytań do dietetyka – zdrowe lunchboxy do szkoły
