To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Na co pomagają inhalacje?
Nebulizacja polega na zamianie roztworu w delikatną mgiełkę, czyli mikroskopijne cząstki płynu zawieszone w powietrzu, które wdychane trafiają bezpośrednio w miejsce objęte chorobą. Im są mniejsze, tym są w stanie dotrzeć dalej w głąb dróg oddechowych. Do wytwarzania mgiełki potrzebne jest specjalne urządzenie, czyli inhalator z nebulizatorem.
W aptekach znajdziesz wiele preparatów do inhalacji, które pomagają łagodzić dolegliwości wywołane przez ostre i przewlekłe schorzenia dróg oddechowych. Są często wykorzystywane przy powszechnych infekcjach sezonowych, np. przeziębieniu, grypie czy zapaleniu zatok. Wspomagająco stosuje się je także w terapii m.in. astmy, mukowiscydozy czy alergii. Inhalacje są wykorzystywane do łagodzenia następujących objawów:
- kaszlu suchego,
- kaszlu mokrego,
- podrażnienia dróg oddechowych,
- bólu gardła,
- blokady nosa,
- zatkanych zatok,
- kataru alergicznego.
Jak dobrać odpowiednie ampułki do inhalacji?
Preparaty do inhalacji bazują na roztworze soli, czyli chlorku sodu o różnych stężeniach. Dobór właściwych ampułek do aktualnie występujących objawów pozwala uzyskać najlepsze efekty zabiegu.
Inhalacje z soli fizjologicznej
Podstawowym płynem do inhalacji jest sól fizjologiczna, czyli roztwór chlorku sodu (NaCl) o stężeniu 0,9%. Takie samo stężenie ma zawartość komórek ludzkiego organizmu, dzięki czemu sól fizjologiczna jest dla nich obojętna. Nebulizacje z jej wykorzystaniem działają głównie na powierzchni nabłonka dróg oddechowych, nawilżając go i oczyszczając. Z tego względu 0,9% NaCl wspomaga leczenie:
- suchego kaszlu – często powoduje on podrażnienie śluzówki oskrzeli czy gardła, które może być złagodzone dzięki inhalacjom,
- błony śluzowej wysuszonej przez np. ogrzewanie czy klimatyzację,
- objawów alergii – inhalacje oczyszczają błonę śluzową z osadzonych na niej szkodliwych czynników zewnętrznych, np. alergenów,
- mokrego kaszlu – działanie nawilżające może przyczynić się do upłynnienia wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych.
Polecane do inhalacji
Inhalacje z soli hipertonicznej
Jeśli w drogach oddechowych pojawia się nadmiar wydzieliny, inhalacje z soli fizjologicznej mogą okazać się niewystarczające. W takiej sytuacji znacznie lepiej sprawdzi się hipertoniczny roztwór chlorku sodu. Jego stężenie jest wyższe, niż stężenie płynów w tkankach organizmu, a ta różnica powoduje wypływ wody z wnętrza komórek. Dzięki temu nebulizacje nie tylko upłynniają wydzielinę w drogach oddechowych, ale też zmniejszają ich obrzęk.
Inhalacje z hipertonicznego roztworu chlorku sodu są zalecane przede wszystkim wtedy, gdy w drogach oddechowych zalega gęsta, kleista wydzielina. Często pojawia się ona po kilku dniach infekcji, w wyniku rozwijającego się stanu zapalnego. Organizm może mieć trudność z usunięciem tego śluzu, ponieważ szczelnie oblepia on nabłonek dróg oddechowych i upośledza naturalne mechanizmy ich oczyszczania. Inhalacje z soli hipertonicznej mogą pomóc w przypadku:
- obrzęku i blokady nosa,
- zatkanych zatok,
- chrypki,
- mokrego kaszlu.
Najczęściej spotykane stężenie hipertonicznego roztworu soli wynosi 3%. Takie ampułki mogą być stosowane bez ograniczeń wiekowych, także u niemowląt. Jeśli jednak inhalacje z ich wykorzystaniem wywołują dyskomfort, możesz zamiast nich skorzystać z nieco słabszego roztworu o stężeniu 1,5%. To dobre rozwiązanie przy objawach o niewielkim nasileniu.
Dodatkowe składniki w preparatach do inhalacji
Ampułki do inhalacji bazują na roztworach soli o różnych stężeniach, jednak dodatkowo mogą zawierać składniki wzmacniające ich działanie. Najczęściej spotykane są:
- kwas hialuronowy – wykazuje silne właściwości nawilżające, które pomagają zarówno upłynniać zalegającą wydzielinę, jak i łagodzić suchą, podrażnioną śluzówkę dróg oddechowych,
- ektoina– działa nawilżająco, przeciwalergicznie i przeciwzapalnie. Jej dodatek wspomaga walkę z infekcją, a także przyczynia się do redukcji objawów alergii,
- N-acetylocysteina – to składnik o właściwościach mukolitycznych, który działa bezpośrednio na śluz w drogach oddechowych. Rozcina obecne w nim wiązania siarczkowe, które odpowiadają za kleistą konsystencję wydzieliny i tym samym ułatwia jej odkrztuszanie. Najczęściej jest dodawany do hipertonicznych roztworów soli.
Inhalacje u dzieci – najważniejsze wskazówki
Większość dostępnych w aptekach ampułek do nebulizacji jest bezpieczna dla maluchów już od 1. dnia życia. Mimo to przed zastosowaniem nowego preparatu zawsze sprawdź zalecenia producenta. Niektóre zawarte w nich substancje mogą mieć ograniczenia wiekowe, np. N-acetylocysteina jest przeznaczona dla dzieci powyżej 2. roku życia.
Bardzo ważną kwestią jest sposób oddychania podczas inhalacji. W przypadku objawów dotykających krtań, tchawicę czy oskrzela wskazane jest oddychanie przez usta. Wtedy substancje aktywne trafią wprost do miejsca objętego chorobą. Z kolei, jeśli problem dotyczy górnych dróg oddechowych, np. zatok, najlepiej jest oddychać przez nos.
A jak często przeprowadzać inhalacje? Zazwyczaj wykonuje się je 2-3 razy dziennie, jednak wiele zależy od wykorzystanego preparatu oraz stopnia nasilenia objawów. Najlepiej stosuj się do zaleceń lekarza lub producenta. Pamiętaj też, żeby nie inhalować dziecka bezpośrednio przed snem, ponieważ nebulizacje pobudzają nieco drogi oddechowe.
Podsumowując, praktycznie wszystkie dostępne w aptekach roztwory do inhalacji mogą być stosowane u dzieci. Dlatego przede wszystkim zwróć uwagę na dobór odpowiednich ampułek do aktualnie występujących dolegliwości. W razie wątpliwości warto poprosić o poradę lekarza lub farmaceutę, którzy chętnie pomogą Ci wybrać właściwy preparat.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Źródła:
- Kozikowska, K., & Sybilski, A. J. (2023). Nebulizacja u pacjentów z chorobami układu oddechowego w okresie infekcyjnym. Alergoprofil, 19(2): 8-12.
- Emeryk, A., Emeryk-Maksymiuk, J., Janeczek, K., & Jędrzejewski, A. (2021). Hipertoniczne roztwory soli w nebulizacji. Alergoprofil, 17(3): 34-38.
- Tran, B. H., Dao, V. A., Bilstein, A., Unfried, K., Shah-Hosseini, K., & Mösges, R. (2019). Ectoine-containing inhalation solution versus saline inhalation solution in the treatment of acute bronchitis and acute respiratory infections: a prospective, controlled, observational study. BioMed research international, 2019.
- Mrówka-Kata, K., Kata, D., Namysłowski, G., Banert, K., Mrówka-Kata, P. N., & Namysłowski, P. (2010). Miejsce leków mukolitycznych w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych. Forum Medycyny Rodzinnej, 4(1): 59-64.