To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Sól hipertoniczna – co to jest?
Hipertoniczny roztwór chlorku sodu często nazywany jest solą hipertoniczną. Jest to wodny roztwór, którego stężenie jest wyższe niż 0,9% W medycynie używane są wodne roztwory o stężeniu 1,5%, aż po nawet 10%. Stężenie zależy od celów terapeutycznych, do których sól ma być użyta. Najczęściej stosowana jest sól hipertoniczna do inhalacji o stężeniu 3%. Sole o stężeniu wyższym (5%., czy 10%) wykorzystuje się zwykle do inhalacji pacjentów z mukowiscydozą.
Sól hipertoniczna występuje w różnych postaciach:
- jednorazowych ampułek do nebulizacji;
- sprayów do nosa z dodatkiem ektoiny.
Sól hipertoniczna – właściwości
Roztwór chlorku sodu o stężeniu wyższym niż 0,9% to sól hipertoniczna. Może być sprzedawana w czystej postaci lub zawierać dodatek ektoiny lub kwasu hialuronowego. Jej działanie i właściwości będą wówczas nieco inne. Dodatek ektoiny działa ochronnie na komórki, łagodzi podrażnienia i stany zapalne oraz nawilża i wspomaga regenerację. Z kolei kwas hialuronowy intensywnie nawilża śluzówkę. Sól hipertoniczna do inhalacji rozbija wiązania jonowe wydzieliny śluzowej, przez co zmniejsza się jej lepkość i elastyczność. Obrazowo można powiedzieć, że sól hipertoniczna do inhalacji sprawia, że w miejscu, do którego została zaaplikowana (np. do zatok przynosowych), dochodzi do “ściągania” wody z okolicznych komórek. W efekcie zalegająca w tym miejscu wydzielina zostaje upłynniona, dzięki czemu łatwiej ją usunąć z organizmu – odkrztusić lub wydmuchać. Sól hipertoniczna do inhalacji najczęściej stosowana jest po to, aby:
- upłynnić i rozrzedzić wydzieliną, która zalega w drogach oddechowych,
- udrożnić zatkany nos i zatoki,
- obkurczyć błonę śluzową nosa.
Sól hipertoniczna – zastosowanie
Sól hipertoniczna do inhalacji sprawdza się w przypadku przeziębienia, alergicznego nieżytu nosa (ANN), nieżytu błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, mukowiscydozy i rozstrzeniach oskrzeli zarówno w przypadku dzieci, jak i dorosłych pacjentów. Niektóre rekomendacje, w tym American Academy of Pediatrics oraz polskie rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego, wskazują na korzyści z zastosowania HRS (hipertonicznego roztworu soli) w nebulizacji w zapaleniu oskrzelików.
Sól hipertoniczna może być stosowana w następujących preparatach:
- spraye do nosa – produkty, w których użyta została sól hipertoniczna mają nieco inne działanie niż te, w których składnikiem jest sól fizjologiczna Cenione są za to, że skutecznie i szybko zmniejszają obrzęk błony śluzowej. Sprawnie usuwają także zalegającą w nosie wydzielinę,
- ampułki do nebulizacji – przy ich użyciu można łatwo i bezpiecznie przeprowadzić inhalację w domu. Sól hipertoniczna do inhalacji oczyszcza drogi oddechowe i rozrzedza zalegającą wydzielinę.
Hipertonicznego roztworu NaCl zwykle używa się w stężeniu 1,5 % lub 3%.
Sól hipertoniczna stosowana jest także przez lekarzy w przypadku zmniejszania obrzęków mózgu, do obniżania ciśnienia śródgałkowego u pacjentów borykających się z jaskrą, w przypadku wstrząsu krwotocznego (hipowolomicznego), ale tylko pod nadzorem specjalisty.
Usprawnia rozrzedzenie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny – poprawia klirens śluzowo-rzęskowy. Sól hipertoniczna wspomaga usuwanie rozrzedzonego śluzu z dróg oddechowych. Szczególnie dobre rezultaty daje u pacjentów z mukowiscydozą, dyskinezą rzęsek oraz innymi przewlekłymi chorobami układu oddechowego.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Sól hipertoniczna do inhalacji – działanie
Sól hipertoniczna do inhalacji wykazuje działanie osmotyczne. Jako roztwór hipertoniczny ma większe stężenie niż roztwór, który jest oddzielony od niego błoną komórkową. Dzięki zjawisku osmozy, czyli przenikaniu wody od stężenia mniejszego do większego w celu ich wyrównania, sól hipertoniczna ściąga do siebie wodę z okolicznych komórek. W ten sposób rozrzedza zalegającą wydzielinę, którą następnie łatwiej odkrztusić lub wydmuchać.
Hipertoniczny roztwór do inhalacji wspomaga proces samooczyszczania się górnych i dolnych dróg oddechowych. Dzięki hipertonicznemu stężeniu NaCl preparat ma działanie obkurczające. Co istotne, preparat do inhalacji wzbogacony o ektoinę lub kwas hialuronowy dodatkowo będzie nawilżać błonę śluzową.
Sól hipertoniczna do inhalacji rozbija wiązania jonowe wydzieliny śluzowej, przez co zmniejsza lepkość i elastyczność wydzieliny. Wydzielina rozbita w ten sposób jest po zabiegu łatwiejsza do odkrztuszenia.
Sól hipertoniczna do inhalacji – jak stosować?
Trzeba pamiętać, że sól hipertoniczna do inhalacji może być stosowana do nebulizacji w nebulizatorach pneumatycznych (tłokowych), siateczkowych oraz ultradźwiękowych.
Jak stosować sól hipertoniczną do inhalacji? Wystarczy otworzyć jałową ampułkę, wlać zawartość do inhalatora i działać zgodnie z zaleceniami producenta nebulizatora, zawartymi w instrukcji użytkowania. Sól hipertoniczna do nebulizatorów sprzedawana jest w jednorazowych ampułkach, których objętość wystarcza na jeden zabieg (5 ml).
Inhalacja powinna trwać około dziesięciu minut. W takim czasie można uzyskać optymalny efekt terapeutyczny. Inhalacje z soli hipertonicznej (o ile lekarz nie zaleci inaczej) powinno się przeprowadzać 2-4 razy dziennie. Sól hipertoniczna do inhalacji działa wykrztuśnie, dlatego nebulizacja nie powinna być wykonywana bezpośrednio przed snem. Najczęściej zaleca się przynajmniej godzinny odstęp między ostatnią inhalacją a udaniem się na spoczynek. W przypadku małych dzieci warto zachować też godzinny odstęp między inhalacją a posiłkiem.
Osoby, które mają skłonność do duszności, przed inhalacją solą hipertoniczną powinny skonsultować się z lekarzem.
Sól hipertoniczna do inhalacji – skutki uboczne
Inhalacje z soli hipertonicznej uważane są za bezpieczne, przy czym ich stosowanie może powodować podrażnienie dróg oddechowych z nasileniem kaszlu, skurcz oskrzeli czy hipernatremię (wzrost stężenia sodu) u noworodków. Aby uniknąć podrażnienia dróg oddechowych, warto sięgnąć po sól hipertoniczną do inhalacji z dodatkiem kwasu hialuronowego lub ektoiny.
Sól hipertoniczna do inhalacji – dlaczego warto mieć ją w domu
Sól hipertoniczna do inhalacji ułatwia odkrztuszanie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Jest łatwa w użyciu, niedroga i nie wymaga specjalnych warunków przechowywania. Można stosować ją zarówno u dorosłych, jak i u dzieci.
O to, by sól hipertoniczna do inhalacji była zawsze w domowej apteczce, powinny zwłaszcza zadbać osoby, które borykają się z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP) oraz mukowiscydozą. Warto, by pod ręką mieli ją także ci, którzy często zapadają na zapalenie oskrzelików lub ostre zapalenie oskrzeli.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Bibliografia:
- Barczyński M., Bogusz J.: Medyczny słownik encyklopedyczny;
- Bruhl W., Brzozowski R.: Vademécum lekarza ogólnego;
- Emeryk A, Pirożyński M. Nebulizacja: czym, jak, dla kogo, kiedy? Polski Konsensus Nebulizacyjny;
- Jaczewska A., Sól do inhalacji dla dzieci – stosować zwykłą NaCl 0,9% czy tę 3%;
- Karolewicz B., Pluta J., Haznar D.: Nebulizacja jako metoda podawania leków;
- Mazurek H., Jak wykonać płukanie nosa roztworem soli w domu? Czy do płukania lepiej stosować roztwór izotoniczny, czy hipertoniczny? Jak uzyskać 3% roztwór NaCl?;
- Ralston SL, Lieberthal AS, Meissner HC et al. Clinical practice guideline: the diagnosis, management, and prevention of bronchiolitis;
- Ulotka informacyjna preparatu Nebu-Dose;