To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Na czym polegają nebulizacje?
Nebulizacje to inhalacje wykonywane za pomocą specjalnego urządzenia – inhalatora. Częścią inhalatora jest nebulizator, który zamienia płynny preparat w delikatną mgiełkę za pomocą ultradźwięków lub sprężonego powietrza. Dzięki temu te drobne cząsteczki składników aktywnych mogą dotrzeć głęboko do układu oddechowego – od nosa i zatok po oskrzela i płuca.
Kiedy warto się inhalować?
Inhalacje są stosowane w leczeniu ostrych i przewlekłych schorzeń dróg oddechowych. Różnorodność preparatów dostępnych bez recepty pozwala złagodzić większość najczęściej występujących objawów, takich jak katar, kaszel, zatkane zatoki czy ból gardła. Choroby, w jakich wykorzystuje się nebulizacje, to m.in.:
- przeziębienie, grypa i inne infekcje sezonowe,
- katar i zapalenie zatok,
- zapalenie krtani, tchawicy, oskrzeli czy płuc,
- alergie,
- astma,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc,
- mukowiscydoza.
Rodzaje inhalatorów – który jest najlepszy?
Na rynku dostępne są trzy główne rodzaje inhalatorów, z których pomocą możesz przeprowadzić nebulizację:
- kompresorowy (inaczej pneumatyczno-tłokowy) – wytwarza sprężone powietrze, które rozprasza płyn w drobny aerozol. Jest najbardziej popularny ze względu na stosunkowo niską cenę i uniwersalność. Można nim inhalować nawet roztwory zawierające większe cząstki, takie jak kwas hialuronowy. Minusem może być głośna praca i większy rozmiar,
- siateczkowy (membranowy) – posiada drgającą membranę o drobnych oczkach, która rozbija przechodzący przez nią roztwór do postaci mgiełki. Jest cichy i nieduży, dzięki czemu dobrze sprawdza się np. w podróży. Ma jednak wyższą cenę niż inhalatory kompresorowe, nie jest też tak uniwersalny,
- ultradźwiękowy – mgiełka jest generowana przez drgania ultradźwiękowe. Urządzenie to również jest ciche, ale podobnie jak w przypadku inhalatorów siateczkowych, nie nadaje się do nebulizacji niektórych preparatów dostępnych w aptekach.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak prawidłowo przeprowadzić inhalację?
Obsługa inhalatorów jest prosta, jednak warto przestrzegać kilku podstawowych zasad, które pozwolą uniknąć błędów podczas nebulizacji. Prawidłowo przeprowadzona inhalacja pozwala maksymalnie wykorzystać właściwości stosowanych preparatów i minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.
Nebulizacje – instrukcja krok po kroku
- Przygotuj urządzenie. Ustaw je na płaskiej powierzchni i upewnij się, że wszystkie elementy inhalatora są czyste i nieuszkodzone. Następnie połącz je ze sobą zgodnie z instrukcją producenta i podłącz urządzenie do prądu.
- Do pojemnika na lek (nebulizatora) wlej roztwór do inhalacji w odpowiedniej dawce. Zamknij wieczko i przymocuj do niego wybrany element do oddychania – ustnik, maskę lub końcówkę donosową.
- Usiądź w wygodnej pozycji z wyprostowanymi plecami i lekko odchyloną do tyłu głową.
- Włącz inhalator i upewnij się, że wytwarza mgiełkę. Następnie umieść końcówkę do inhalacji na twarzy lub w ustach/nosie i zacznij spokojnie i głęboko oddychać.
- Czas inhalacji nie powinien być dłuższy niż 15 minut – zazwyczaj tyle zajmuje nebulizacja całej ampułki.
- Po zakończeniu zabiegu wyłącz inhalator i rozmontuj go, a następnie dokładnie umyj wszystkie wskazane przez producenta elementy.
Czego nie robić podczas nebulizacji?
Poniżej znajdziesz najczęstsze błędy, jakie można popełnić, wykonując inhalacje:
- Stosowanie nieodpowiednich substancji – do inhalatorów można wykorzystywać wyłącznie gotowe ampułki do nebulizacji oraz przeznaczone do tego leki na receptę. Nie dodawaj do urządzenia olejków eterycznych, ponieważ mogłyby je uszkodzić.
- Zaniedbanie higieny urządzenia – brak regularnego mycia i dezynfekcji akcesoriów może prowadzić do rozwoju bakterii i pleśni, które zwiększają ryzyko infekcji.
- Nieprawidłowa technika oddychania – zbyt szybkie i płytkie oddechy zmniejszają efektywność nebulizacji.
- Inhalacje bezpośrednio przed snem – zabieg ten lekko pobudza drogi oddechowe, dlatego zaleca się wykonywanie go najpóźniej ok. 3-4 godziny przed pójściem spać.
- Używanie uszkodzonego sprzętu – nieszczelne przewody lub pęknięcia maseczki powodują straty mgiełki, przez co zmniejszają skuteczność inhalacji.
Co mogą zawierać ampułki do inhalacji?
Wybór odpowiedniego preparatu do nebulizacji ma kluczowe znaczenie dla skuteczności leczenia. Bez recepty dostępne są ampułki bazujące na roztworach chlorku sodu (NaCl) o różnych stężeniach:
- izotoniczne – to tzw. sól fizjologiczna, czyli 0,9% NaCl, która oczyszcza i nawilża drogi oddechowe, a także łagodzi ich podrażnienia,
- hipertoniczne – chlorek sodu występuje tu w wyższych stężeniach – 1,5-3% NaCl, dzięki czemu wspomaga upłynnianie gęstej wydzieliny w zatokach lub oskrzelach, a także zmniejsza obrzęk śluzówki nosa i ułatwia oddychanie.
Ponadto w ampułkach do inhalacji wykorzystuje się różne substancje dodatkowe, które potęgują ich działanie, np.:
- kwas hialuronowy – potrafi wiązać duże ilości wody, przez co intensywnie nawilża błony śluzowe dróg oddechowych,
- ektoinę– działa przeciwzapalnie i nawilżająco, więc znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu zarówno infekcji, jak i schorzeń przewlekłych, np. alergii,
- N-acetylocysteinę – to mukolityk, czyli substancja rozrzedzająca wydzielinę. Rozcina wiązania siarczkowe odpowiedzialne za jej gęstą konsystencję, przez co ułatwia oczyszczenie zatok i oskrzeli.
Nebulizacje są bezpieczne i łatwe do przeprowadzenia, dzięki czemu mogą być stosowane u osób w każdym wieku – zarówno niemowląt, jak i seniorów. Dlatego stały się popularną, powszechnie stosowaną metodą łagodzenia objawów schorzeń dróg oddechowych. To także świetnie rozwiązanie profilaktyczne – inhalacje pozwalają oczyścić nos czy oskrzela z alergenów i innych zanieczyszczeń. Ponadto nawilżają przesuszoną śluzówkę i łagodzą jej podrażnienia, przez co wzmacniają barierę ochronną organizmu przed patogenami.
Polecane do inhalacji
Źródła:
- Kozikowska, K., & Sybilski, A. J. (2023). Nebulizacja u pacjentów z chorobami układu oddechowego w okresie infekcyjnym. Alergoprofil, 19(2): 8-12.
- Emeryk, A., Emeryk-Maksymiuk, J., Janeczek, K., & Jędrzejewski, A. (2021). Hipertoniczne roztwory soli w nebulizacji. Alergoprofil, 17(3): 34-38.