Zasady organizowania nauki zdalnej, które zostały uregulowane w art. 125a, dodanym do ustawy z dnia 14.12.2016 r. – Prawo oświatowe, ustawą nowelizującą, która weszła w życie w dniu 1.09 br. oraz w rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 2.09.2022 r. w sprawie organizowania i prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość – znajdują zastosowanie w przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego (tzw. punktach przedszkolnych i zespołach wychowania przedszkolnego), szkołach i innych placówkach kształcenia – zarówno tych publicznych, jak i niepublicznych.
Obowiązek zorganizowania nauki zdalnej w przypadku zawieszenia zajęć w trybie stacjonarnym
Począwszy od bieżącego roku szkolnego, w sytuacji zawieszania w przedszkolu, szkole lub innej placówce kształcenia, zajęć odbywających się w trybie stacjonarnym, na okres przekraczający dwa dni – dyrektor placówki, ma obowiązek zorganizowania dla dzieci zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Zajęcia te, muszą przy tym rozpocząć się nie później niż trzeciego dnia, od dnia zawieszenia zajęć stacjonarnych.
W jakich przypadkach może dojść do zawieszenia zajęć stacjonarnych w przedszkolach, szkołach i innych placówkach kształcenia? W sytuacji wystąpienia na danym terenie:
1) zagrożenia bezpieczeństwa uczniów w związku z organizacją i przebiegiem imprez ogólnopolskich lub międzynarodowych – czyli wystąpienia zagrożenia związanego z utrudnieniem w dotarciu dziecka lub ucznia do przedszkola, szkoły lub innej placówki kształcenia lub jego powrotu do domu,
2) temperatury zewnętrznej lub w pomieszczeniach, w których są prowadzone zajęcia, zagrażającej zdrowiu dzieci lub uczniów, przy czym – za temperaturę zagrażającą zdrowiu dzieci lub uczniów uznaje się:
- temperaturę -15°C lub niższą, na zewnątrz, mierzoną o godz. 21 w dwóch kolejnych dniach poprzedzających zawieszenie zajęć, a także
- w przypadku szkół – poniżej 18°C w pomieszczeniach,
- w przypadku przedszkoli – poniżej 20°C w pomieszczeniach,
3) zagrożenia związanego z sytuacją epidemiologiczną,
4) innego nadzwyczajnego zdarzenia zagrażającego bezpieczeństwu lub zdrowiu uczniów.
Przeczytaj także: Czy zbliża się epidemia wyrównawcza grypy?
Sposoby organizacji nauki zdalnej
Nauka zdalna, może zostać zorganizowana przez przedszkole, szkołę lub inną placówkę kształcenia, na różne sposoby:
1) z wykorzystaniem dedykowanego narzędzia informatycznego – tj. dedykowanej platformy edukacyjnej do nauczania zdalnego, która jest publiczna i bezpłatna dla wszystkich placówek, dzieci, uczniów, rodziców i nauczycieli i która była już powszechnie wykorzystywana w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania szkół i przedszkoli z powodu pandemii covid-19; metoda ta znajdzie zastosowanie zwłaszcza w przypadku starszych dzieci i uczniów, posiadających już umiejętności korzystania z tego rodzaju narzędzi,
2) z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej zapewniających wymianę informacji między nauczycielem, uczniem i rodzicem – np. za pomocą poczty elektronicznej, mediów społecznościowych czy funkcjonującego w szkole dziennika elektronicznego,
3) poprzez podejmowanie przez ucznia aktywności określonych przez nauczyciela, potwierdzających zapoznanie się przez niego ze wskazanym materiałem lub wykonanie określonych działań – np. przez wykonanie prezentacji, plakatu, nagranie filmiku, sporządzenie notatki, lub
4) w inny sposób, umożliwiający kontynuowanie procesu kształcenia i wychowania – który znajdzie zastosowanie zwłaszcza w przypadku młodszych dzieci, wymagających większego zaangażowania rodziców, z uwagi na konieczność sprawowania nad nimi opieki, a największa aktywność, powinna być realizowana w formie zabawy np. gier dydaktycznych, prac plastycznych czy ćwiczeń manualnych.
Szczegółowe zasady organizacji nauczania zdalnego, w tym wykorzystywane w tym zakresie technologie, sposoby przekazywania uczniom materiałów edukacyjnych oraz warunki bezpiecznego uczestnictwa w zajęciach, powinny zostać określone w statucie każdego przedszkola, szkoły lub innej placówki kształcenia.
Zasady organizacji nauczania zdalnego
Nauczanie zdalne może więc – zwłaszcza w zależności od wieku dziecka lub ucznia – przybierać różną formę. Jednak w każdym przypadku, powinno ono być organizowane z uwzględnieniem:
1) równomiernego obciążenia uczniów zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia,
2) zróżnicowania zajęć w danym dniu,
3) możliwości psychofizycznych uczniów w podejmowaniu intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia,
4) łączenia przemiennego kształcenia z użyciem monitorów ekranowych i bez ich użycia,
5) ograniczeń wynikających ze specyfiki zajęć,
6) konieczności zapewnienia bezpieczeństwa wynikającego ze specyfiki danych zajęć.
Pojedyncze zajęcia, prowadzone z wykorzystaniem metod technik porozumiewania się na odległość – co do zasady – powinny trwać (analogicznie jak w przypadku zajęć prowadzonych w trybie stacjonarnym) – 45 minut.
Konsultacje z nauczycielami dla uczniów i rodziców
Jeżeli okres trwania nauki zdalnej przekracza 30 dni – szkoła ma ponadto obowiązek zapewnienia uczniom i ich rodzicom, w miarę ich potrzeb i możliwości organizacyjnych szkoły – możliwość konsultacji z nauczycielami prowadzącymi zajęcia. Konsultacje powinny przy tym, w miarę możliwości, odbywać się w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem.
Zajęcia zdalne dla uczniów z niepełnosprawnościami
Dla dzieci lub uczniów, którzy ze względu na swoją niepełnosprawność, nie mogą realizować zajęć w formie nauczania zdalnego w miejscu zamieszkania – na wniosek rodziców, uwzględniając indywidualne potrzeby danego ucznia i jego możliwości psychofizyczne – przedszkole, lub odpowiednio szkoła, ma obowiązek zorganizować zajęcia na terenie danej placówki, w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem lub w formie zdalnej, jeżeli jest możliwe zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki.
Zajęcia zdalne dla uczniów w trudnej sytuacji rodzinnej
Rozporządzenie przewiduje również obowiązek zorganizowania zajęć na terenie przedszkola/szkoły, dla dziecka lub ucznia będącego w trudnej sytuacji rodzinnej, z powodu której nie może ono realizować w miejscu zamieszkania zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. W tym przypadku również konieczny jest wniosek rodziców, a zajęcia na terenie placówki, odbywać się będą w formie zdalnej.
Wycieczki przedszkolne i szkolne podczas nauczania zdalnego
Prowadzenie przez przedszkole lub szkołę, w danym okresie, zajęć w formie zdalnej, nie wyklucza możliwości organizowania, w tym czasie, wycieczek dla przedszkolaków i uczniów, jeżeli nie zagraża to ich bezpieczeństwu i zdrowiu.
Jak wynika z uzasadnienia projektu omawianego rozporządzenia – turystyka i krajoznawstwo wpływa pozytywnie na zdrowie psychiczne uczniów, zatem w sytuacji ograniczenia nauki w budynku przedszkola lub szkoły, korzystne jest zorganizowanie kształcenia, np. w formie wycieczki przedmiotowej1.
Może zainteresować Cię również: Zmiany w szkołach w roku szkolnym 2022/2023
1 Uzasadnienie projektu rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie organizowania i prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (nr projektu w wykazie RCL: 136)
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 14.12.2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2021 r,. poz. 1082)
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 2.09.2022 r. w sprawie organizowania i prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (Dz.U. z 2022 r., poz. 1903)
Ustawa z dnia 14.12.2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2021 r,. poz. 1082)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31.12.2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1604)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28.08.2017 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1520)