To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Mokry kaszel, czyli jaki?
Kaszel jest wynikiem podrażnienia receptorów kaszlowych, których najwięcej znajduje się na tylnej ścianie tchawicy, gardła, w rozgałęzieniach dużych oskrzeli, opłucnej, nosie, zatokach, przewodzie słuchowym zewnętrznym oraz na błonie bębenkowej. Dodatkowo, receptory kaszlowe zlokalizowane są również poza układem oddechowym – w przełyku, żołądku, osierdziu i na przeponie. W związku z tym kaszel powodują nie tylko infekcje górnych dróg oddechowych, lecz także m.in. refluks żołądkowo-przełykowy, zaleganie ciała obcego czy astma.
Wyróżnia się dwa rodzaje kaszlu:
- kaszel suchy (nieproduktywny),
- kaszel mokry (produktywny).
Mokry kaszel nazywany jest produktywnym, ponieważ w wyniku odruchu kaszlowego dochodzi do odkrztuszenia wydzieliny. Towarzyszy mu charakterystyczny dźwięk przypominający bulgotanie. Zazwyczaj dziecko musi zakaszleć kilka razy, żeby pozbyć się zalegającej flegmy. Zdarza się również, że w wyniku intensywnego kaszlu dochodzi do wymiotów.
Poranny mokry kaszel u dziecka może być szczególnie nasilony – dużo mocniejszy niż w ciągu dnia. Dzieje się tak, ponieważ w nocy, w pozycji leżącej, wydzielina przez cały czas gromadzi się w drogach oddechowych, a rano organizm próbuje ją szybko i skutecznie usunąć.
Mokry kaszel u dziecka a infekcja
Mokry kaszel zazwyczaj jest jednym z objawów infekcji górnych lub dolnych dróg oddechowych. Jeśli towarzyszą mu katar, ból głowy, brak apetytu, ból gardła, podwyższona temperatura ciała itp., prawdopodobnie mamy do czynienia z zakażeniem wirusowym lub bakteryjnym.
Do łagodzenia kaszlu wywołanego infekcją stosuje się syropy oraz inhalacje rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające oczyszczanie dróg oddechowych.
Zmniejsza suchy, drażniący kaszel, intensywnie nawilża drogi oddechowe.
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Redukuje stany zapalne dróg oddechowych, chroni i nawilża błonę śluzową dróg oddechowych.
Ampułki do inhalacji rozrzedzające zalegającą wydzielinę.
Roztwór do inhalacji szczególnie polecany osobom wrażliwym na wyższe stężenie chlorku sodu.
Jak długo może się utrzymywać mokry kaszel?
Jak długo dziecko może mieć mokry kaszel po przebytej infekcji? Zakłada się, że kaszel poinfekcyjny powinien ustąpić w ciągu 3 tygodni, chociaż czasami trwa to dłużej – nawet do 6 tygodni. Jeśli kaszel utrzymuje się przez 8 tygodni lub więcej, uznaje się go za kaszel przewlekły.
Uwaga – czasami infekcje nakładają się na siebie. Zanim ustąpi kaszel poinfekcyjny będący wynikiem jednego zakażenia, organizm znowu zaczyna walczyć z patogenami i objawy ponownie się nasilają. Wówczas nie mamy do czynienia z kaszlem przewlekłym.
Dlaczego to rozróżnienie jest ważne? Ponieważ kaszel przewlekły zarówno ten występujący głównie rano, jak i ten utrzymujący się przez całą dobę, wymaga diagnostyki. Może bowiem świadczyć o różnych chorobach.
Przewlekły stan zapalny górnych dróg oddechowych
Produktywny kaszel u dziecka nasilający się po zaśnięciu, wstaniu z łóżka i w trakcie wysiłku często wywołuje przewlekły stan zapalny – głównie zapalenie zatok obocznych nosa. Zdarza się również, że jest to wynik przerostu migdałka gardłowego, przewlekłego bakteryjnego zapalenia oskrzeli lub alergicznego i niealergicznego nieżytu nosa.
Żeby wykluczyć poszczególne przyczyny wskazana jest konsultacja pediatryczna. Lekarz w zależności od tego co podejrzewa, zleca wizytę u laryngologa lub alergologa, a ci decydują o ewentualnych badaniach i leczeniu.
Zespół PNDS
Poranny mokry kaszel może powodować również zespół PNDS (ang. Post Nasal Drip Syndrome), czyli zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła. U dzieci, które mają PNDS, obserwuje się długotrwały kaszel nasilający się w nocy i rano, ból gardła zwłaszcza w godzinach porannych, ciągłą chrypkę i konieczność pochrząkiwania. Czasami gromadzący się śluz wywołuje nudności, a nawet wymioty.
PNDS mogą powodować m.in.:
- alergiczny nieżyt nosa,
- przewlekłe bakteryjne zakażenia dróg oddechowych i zatok przynosowych,
- wady anatomiczne zatok,
- zaburzenia funkcji rzęsek,
- czynniki drażniące śluzówkę górnych dróg oddechowych.
Leczeniem zespołu PNDS zajmują się laryngolodzy, którzy na podstawie badań obrazowych i krwi weryfikują, co powoduje nadmierne wytwarzanie wydzieliny.
Mokry kaszel w astmie
Zdarza się również, że kaszel pojawiający się szczególnie nad ranem, po wysiłku i zmianie temperatury może być spowodowany rozwojem astmy oskrzelowej. Kaszel astmatyczny przeważnie jest suchy, ale czasami u pacjentów dochodzi do odkrztuszania wydzieliny.
Co ważne, kaszel będący objawem astmy ma charakter napadowy. Towarzyszą mu również inne symptomy takie jak epizody duszności, świszczącego oddechu czy ucisku w klatce piersiowej.
Żeby potwierdzić lub wykluczyć diagnozę wykonuje się spirometryczną próbę rozkurczową. Dziecko najpierw dmucha w specjalną rurkę w określonym momencie i w konkretny sposób. Później podaje mu się lek rozkurczający oskrzela, odczekuje kilkanaście minut, a następnie ponownie przeprowadza test.
Wynik pozwala rozpoznać astmę i zróżnicować ją z innymi chorobami oskrzeli. Jeśli u dziecka zostanie stwierdzona astma, powinno pozostawać pod stałą kontrolą pulmonologa lub alergologa.
Refluks żołądkowo-przełykowy a kaszel
Jak wspomniano na początku, receptory kaszlowe znajdują się również w przełyku. Jeśli dziecko choruje na refluks – treść żołądkowa zarzucana jest do przełyku – może mieć mokry kaszel pojawiający się szczególnie rano, po przyjęciu pozycji leżącej oraz po zjedzeniu posiłku.
Kaszel czasami współwystępuje m.in. z odbijaniem, chrypką, uczuciem pieczenia w gardle i nieprzyjemnym zapachem z ust, ale zdarza się również, że to jedyny objaw refluksu żołądkowo-przełykowego.
Do leczenia refluksu wykorzystuje się inhibitory pompy protonowej (IPP). Zaleca się również odpowiednio skomponowaną dietę.
Inne przyczyny mokrego kaszlu
Na tym potencjalnie przyczyny porannego mokrego kaszlu u dziecka się nie kończą. Produktywny kaszel może sugerować również:
- mukowiscydozę lub zespół nieruchomych rzęsek – wtedy, gdy początek kaszlu obserwuje się już w okresie noworodkowym,
- aspirację ciała obcego – jeśli kaszel ma nagły początek, wiąże się z odkrztuszaniem plwociny a czasami również z krwiopluciem,
- narażenie na czynniki drażniące, np. dym tytoniowy czy smog – gdy kaszel nasila się po kontakcie z zanieczyszczonym powietrzem.
Kiedy z mokrym kaszlem do lekarza?
W związku z tym, że przyczyny porannego mokrego kaszlu u dziecka mogą być różne, nie powinno się zwlekać zbyt długo z wizytą u lekarza. Każdorazowo wskazaniem do konsultacji lekarskiej jest:
- nieustępowanie objawów lub ich nasilanie się mimo leczenia,
- pojawienie się nowych objawów np. gorączki, duszności, problemów z połykaniem,
- wystąpienie wymiotów ze śluzem,
- odkrztuszanie wydzieliny z krwią,
- kaszel produktywny utrzymujący się ponad 3 tygodnie,
- mokry kaszel występujący u dziecka do 3. miesiąca życia.
Na podstawie przeprowadzonego wywiadu i badania lekarz będzie w stanie stwierdzić, czy dzieje się coś niepokojącego i w razie potrzeby skieruje pacjenta na badania albo bezpośrednio do odpowiedniego specjalisty.
Podsumowując, mokry kaszel występujący zwłaszcza w godzinach porannych, może być wywołany zarówno infekcją wirusową lub bakteryjną, jak i przewlekłymi stanami zapalnymi górnych dróg oddechowych, zespołem przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła, astmą oskrzelową, refluksem żołądkowo-przełykowym, aspiracją ciała obcego, mukowiscydozą, a także czynnikami drażniącymi. Jeśli kaszel nie ma podłoża infekcyjnego, konieczne jest wykonanie diagnostyki, żeby wykluczyć choroby przewlekłe. Wtedy, gdy objawy się nasilają, pojawiają się problemy z połykaniem, w odkrztuszanej wydzielinie widać krew albo kaszel utrzymuje się ponad 3 tygodnie, zawsze należy się zgłosić do lekarza.
Upłynnia gęstą i zalegającą wydzielinę. Udrożnia nos i zatoki.
Hipertoniczny spray do nosa z ektoiną.
Spray wspomagający leczenie stanów zapalnych gardła, spowodowanych przez infekcje bakteryjne i wirus...
3% roztwór soli przeznaczony do nebulizacji, w celu poprawienia komfortu oddychania.
Pastylki na gardło z ektoiną przeznaczone do stosowania podczas objawów przeziębienia.
Pastylki do ssania na chrypkę, pieczenie błony śluzowej jamy ustnej.
W okresie przejściowego osłabienia, do regeneracji po infekcjach.
Pierwszy oryginalny syrop z porostu islandzkiego. Skutecznie łagodzi suchy kaszel.
Bibliografia
1. Bielecka T., Feleszko W., Ziółkowski J., Przewlekły kaszel u dzieci – kiedy do specjalisty?, „Pediatria po dyplomie”, 2012, 16(6), s. 46–52.
2. Zawadzka-Krajewska A., Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła, „Alergia”, 2001, 2, s. 39–41 .
3. Wajda B., Algorytmy postępowania w kaszlu u dzieci, „Pediatria po Dyplomie”, 2018.
4. Sybilski A.J., Częste infekcje układu oddechowego u małych dzieci – czy jest się czym martwić?, „Terapia. W gabinecie lekarza rodzinnego.”, 2011, 3(253), s. 6–13.