To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Co to jest fizjoterapia uroginekologiczna?
Fizjoterapia uroginekologiczna to interdyscyplinarna dziedzina medycyny, która obejmuje diagnostykę, leczenie i profilaktykę zaburzeń w obrębie jamy brzusznej i układu moczowo-płciowego, ze szczególnym naciskiem na mięśnie dna miednicy. Celem jest zapobieganie lub leczenie schorzeń z zakresu ginekologii, urologii, proktologii i seksuologii.
Dlaczego to takie ważne? Wiele kobiet na co dzień zmaga się z problemami, które bardzo mocno obniżają jakość ich życia, zmuszają do wycofywania się z niektórych aktywności (np. uprawiania ulubionego sportu czy nawet spotkań towarzyskich), a także negatywnie wpływają na samopoczucie psychiczne – prowadzą do stanów depresyjnych, przewlekłego uczucia stresu czy lęku.
Fizjoterapia uroginekologiczna jest dość młodą dziedziną medycyny, ale rozwija się w bardzo szybkim tempie. Pacjentki mogą liczyć na specjalistyczną pomocą terapeutów, którzy są w stanie dobrać odpowiednią metodę leczenia, a dzięki temu znacząco poprawić jakość ich życia.
Niestety problemy z zakresu uroginekologii często uznawane są za temat tabu, a przez to ignorowane. Kobiety boją się mówić o swoich dolegliwościach, a tym bardziej korzystać z pomocy. Warto jednak mieć świadomość, że objawy takie, jak nietrzymanie moczu podczas kichania, ból podczas stosunku seksualnego czy nietrzymanie gazów nie są powodem do wstydu, a przede wszystkim – że warto nad nimi pracować pod okiem specjalisty, bo nie są „naturą” kobiet, jak to często błędnie się zakłada.
Na czym polega fizjoterapia uroginekologiczna?
Na czym dokładnie polega ta forma leczenia? Fizjoterapia uroginekologiczna obejmuje różne metody i techniki, które dobierane są w zależności od problemu, z jakim zgłasza się pacjentka, a także jej stanu fizjologicznego. Nieco inaczej może wyglądać terapia w przypadku kobiet w ciąży, które ze względu na swój wyjątkowy stan wymagają ostrożnego podejścia.
Najczęściej stosowane techniki to:
Terapia manualna
Terapia manualna w uroginekologii obejmuje takie metody jak mobilizacja stawów, masaż tkanek miękkich czy rozluźnianie mięśniowo-powięziowe. Celem jest poprawa funkcjonowania mięśni (np. dna miednicy) oraz tkanek otaczających poprzez poprawę ruchomości, normalizowanie napięcia oraz poprawę krążenia. W ramach terapii manualnej mięśni dna miednicy wykorzystuje się techniki zewnętrzne oraz wewnętrzne (per vaginam).
Praca z oddechem
Prawidłowy oddech ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania nie tylko mięśni dna miednicy, ale też innych mięśni, narządów i układów (np. nerwowego i krwionośnego). Ponadto warto wiedzieć, że przepona, czyli najważniejszy mięsień oddechowy, działa w ścisłej współpracy z mięśniami dna miednicy, wpływa na postawę ciała (poprzez stabilizację tułowia), a także „masuje” narządy wewnętrzne, dzięki czemu wspomaga pracę układu trawiennego.
Techniki pracy z oddechem obejmują m.in. ćwiczenia oddechowe, koordynację oddechu z ruchem (co przydaje się np. w trakcie porodu) oraz ćwiczenia relaksacyjne, które mają ogromne znaczenie w przypadku kobiet, u których występuje nadmierne napięcie mięśni dna miednicy.
Ćwiczenia wzmacniające i rozluźniające
Słabe i nadmiernie napięte mięśnie mogą prowadzić do wielu dysfunkcji w aparacie ruchu, a także do bólu, dyskomfortu i problemów takich jak niekontrolowany wyciek moczu, bolesne miesiączki czy też zaparcia. Dlatego trening składający się z ćwiczeń wzmacniających i rozluźniających jest bardzo ważnym elementem fizjoterapii uroginekologicznej.
Ćwiczenia dobierane są na podstawie problemów i dysfunkcji pacjentki. To bardzo ważne, ponieważ wiele kobiet regularnie wzmacnia mięśnie dna miednicy, tymczasem problemem jest u nich na przykład nadmierne napięcie. Przez to trening nasila problem i prowadzi do jeszcze większych dysfunkcji. Kluczowe znaczenie ma więc diagnoza przeprowadzona przez specjalistę.
Kinesiotaping
Kinesiotaping to technika polegająca na oklejaniu skóry specjalnymi taśmami, które mają wspomagać funkcje mięśni i stawów, a dzięki temu redukować ból lub wspierać rekonwalescencję np. w przypadku stanów zapalnych czy przeciążeń.
Oprócz tego fizjoterapeuci uroginekologiczni stosują elektrostymulację mięśni dna miednicy, techniki wisceralne (praca na narządach i tkankach jamy brzusznej) czy też USG Sonofeedback – metody przy użyciu USG, pozwalające ocenić pracę mięśni. Bardzo ważnym elementem jest też edukacja pacjentki w formie m.in. nauczania prawidłowych nawyków w życiu codziennym, np. przy mikcji, defekacji, podnoszeniu ciężkich przedmiotów.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Kiedy warto umówić się na wizytę u fizjoterapeuty uroginekologicznego?
Z terapii uroginekologicznej może skorzystać każda kobieta, niezależnie od wieku czy stanu fizjologicznego – o ewentualnych przeciwwskazaniach do konkretnych metod i technik poinformuje fizjoterapeuta po przeprowadzeniu wywiadu czy badania.
Problemy, z którymi warto udać się do fizjoterapeuty uroginekologicznego to:
- nietrzymanie moczu (np. podczas kichania, śmiania się, aktywności fizycznej),
- parcie na pęcherz i częste oddawanie moczu w małych ilościach,
- nietrzymanie gazów i stolca,
- zaparcia,
- ból w trakcie współżycia,
- brak satysfakcji seksualnej,
- dolegliwości bólowe narządów płciowych,
- bolesne miesiączki,
- mimowolne skurcze pochwy (utrudniające m.in. wykonanie badania ginekologicznego),
- rozejście spojenia łonowego,
- rozejście mięśnia prostego brzucha.
Ponadto z fizjoterapii uroginekologicznej warto korzystać w ciąży, a także po porodzie. Odpowiednie metody i techniki pozwalają przygotować ciało do porodu, a po ciąży przywrócić sprawność, znormalizować napięcie i zredukować objawy takie jak nietrzymanie moczu, rozejście mięśnia prostego brzucha, czy też odpowiednio zadbać o bliznę po cesarskim cięciu.
Konsultacja z fizjoterapeutą uroginekologicznym jest też wskazana przed rozpoczęciem aktywności fizycznej po połogu. Jeśli niedawno urodziłaś dziecko, warto sprawdzić, czy mięśnie dna miednicy i brzucha działają prawidłowo.
Warto też wspomnieć, że fizjoterapia uroginekologiczna nie jest jedynie formą leczenia, ale też ważnym elementem profilaktyki zdrowotnej. Na wizytę śmiało możesz udać się, nawet jeśli nie odczuwasz i nie obserwujesz u siebie niepokojących objawów.
Fizjoterapia uroginekologiczna – wizyta profilaktyczna
Konsultacja ze specjalistą może pomóc we wczesnym wykryciu potencjalnych problemów i zapobiec ich rozwinięciu. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak dbać o mięśnie dna miednicy, aby Twoje ciało funkcjonowało prawidłowo i pozwalało Ci czerpać przyjemność z ulubionych aktywności, wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego to zdecydowanie dobry pomysł!
Bibliografia:
Szymanowski, P., et al. Kompleksowe leczenie schorzeń uroginekologicznych. Rehabilitacja w ginekologii, 2014, 3: 15-18.
Mazur-Biały AI, Kołomańska-Bogucka D, Nowakowski C, Tim S. Urinary Incontinence in Women: Modern Methods of Physiotherapy as a Support for Surgical Treatment or Independent Therapy. J Clin Med. 2020 Apr 23;9(4):1211. doi: 10.3390/jcm9041211. PMID: 32340194; PMCID: PMC7230757.