Jakie są objawy infekcji intymnej podczas ciąży?
Najbardziej oczywistym i często niepokojącym objawem infekcji intymnej jest silny, niepokojący rybi zapach z pochwy, ale niektóre kobiety doświadczają także zmiany w kolorze i konsystencji śluzu – staje się zielony, szarawy czy grudkowaty. Pieczenie podczas oddawania moczu, swędzenie okolicy sromu i pochwy oraz ból podczas seksu to jeszcze inne objawy infekcji intymnej.
Możliwe objawy infekcji intymnej w ciąży:
- świąd,
- pieczenie,
- zaczerwienienie,
- przykry zapach,
- zmiana konsystencji śluzu,
- dyskomfort podczas oddawania moczu,
- ból podczas stosunku.
Jak diagnozuje się infekcję pochwy?
Najłatwiej zdiagnozować tę przypadłość za pomocą:
- badania wydzieliny z pochwy (test szkiełka mikroskopowego),
- testu pH (infekcja zwykle sprawia, że kwaśne środowisko pochwy nabiera pH 4,5 lub wyższe),
- szkiełka KOH lub test zapachu (silna, nieprzyjemna woń jest znakiem rozpoznawczym zajęcia przez bakterie lub grzyby).
Kobiety cierpiące na infekcję intymne mają obniżony poziom amylazy pochwowej, enzymu, który rozkłada duże węglowodany na mniejsze cząstki zwane glikogenem, które są absorbowane przez zdrowe bakterie. Bez tego preferowanego źródła pożywienia przyjazne pałeczki kwasu mlekowego nie mogą rosnąć i rozmnażać się. Śluz zajęty przez chorobotwórcze patogeny ma również obniżony poziom peptydów przeciwdrobnoustrojowych (AMP), które zwalczają inwazyjne bakterie. W zdrowej pochwie komórki błony śluzowej pochwy normalnie wytwarzają AMP, gdy jednak dochodzi do infekcji, proces może być zaburzony.
Warto pamiętać, że ryzyko infekcji intymnej wzrasta, jeśli:
- mamy nowego partnera seksualnego;
- posiadamy wielu partnerów seksualnych;
- stosujemy irygację pochwy;
- przez cały okres ciąży;
- używaliśmy wkładki wewnątrzmacicznej.
Czy infekcja intymna w ciąży jest groźna?
Jeśli mamy infekcję w czasie ciąży, zwiększa się ryzyko przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej dziecka. Porodem przedwczesnym określa się każdy poród przed 37. tygodniem ciąży. Niska waga urodzeniowa oznacza, że, noworodek waży mniej niż 2,5 kilograma. Zbyt wczesny poród lub niska masa urodzeniowa mogą spowodować problemy zdrowotne u dziecka. Infekcje pochwy rzadko jednak prowadzą do aż tak poważnych powikłań. Infekcja w ciąży może również powodować zapalenie narządów miednicy mniejszej, która zwiększa ryzyko niepłodności.
W Polsce raczej nie wykonuje się badań przesiewowych kobiet w ciąży, które nie mają objawów infekcji, co oznacza, że w czasie wizyt prenatalnych nie będzie rutynowego test pod kątem różnego rodzaju infekcji pochwy. Ważne jest, aby omówić z lekarzem wszelkie wątpliwości, jeśli doświadczamy objawów wskazujących na tę przypadłość.
Jak leczyć infekcje intymne w ciąży? Co na pieczenie pochwy?
Antybiotyki, takie jak metronidazol, klindamycyna i tinidazol, w postaci globulek dopochwowych, są powszechnie stosowane do zabijania niektórych bakterii powodujących objawy zapalenia pochwy. Wiadomo jednak, że antybiotyki zabijają pożyteczne bakterie wraz z mikrobami wywołującymi infekcje, co ma potencjalnie negatywny, długotrwały wpływ na zdrowie pochwy.
Ponieważ zdrowie pochwy wiąże się z obecnością pożytecznych bakterii, antybiotyki należy stosować tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne. Zabijanie zarówno dobrych i złych bakterii może prowadzić do zaburzeń równowagi biomu pochwy i nawrotów infekcji. Istnieją przesłanki naukowe, pozwalające sądzić, że u ponad 50% kobiet leczonych z powodu infekcji pochwy w ciąży nastąpi nawrót choroby w ciągu 12 miesięcy. Większość infekcji w końcu powraca po leczeniu antybiotykami. Z drugiej strony wiadomo, że antybiotykoterapia zmniejsza ryzyko przedwczesnego pęknięcia błon płodowych i niskiej masy urodzeniowej u kobiet z historią porodu przedwczesnego i infekcji pochwy.
Biorąc pod uwagę to, że nie ma łatwych odpowiedzi, jeśli chodzi o leczenie infekcji intymnych, najlepszym sposobem działania jest wielokierunkowe przywrócenie odpowiedniego środowiska pochwy. Opcje do wypróbowania po lub zamiast antybiotyków mogą obejmować probiotyki dopochwowe, które zawierają odpowiednie dawki mikroelementów (takich jak żelazo, cynk i mangan) potrzebnych do zdrowego ekosystemu pochwy.
Jak zapobiegać infekcji pochwy w ciąży?
Zdrowy biom to najlepszy sposób na zapobieganie infekcji intymnej, więc cokolwiek zrobimy, aby stymulować wzrost pałeczek kwasu mlekowego, będzie pozytywnym krokiem. Po pierwsze, nie powinno być się okolic pochwy (a tym bardziej jej wnętrza) za pomocą silnych detergentów, jak mydło czy żel pod prysznic. Takie mycie usuwa wszystkie dobre bakterie wraz ze złymi, a wiele produktów do irygacji zawiera dodatkowo silne środki bakteriobójcze.
Szukając produktów do pielęgnacji pochwy, które zwalczają nieprzyjemny zapach, utrzymują pH lub nawilżają, sięgnijmy po produkty, które nie zawierają gliceryny, olejków ani parabenów. Ważne jest również, aby wybrać produkt, który jest izotoniczny dla komórek, co oznacza, że stężenie soli/jonów w produkcie jest takie samo jak w tkance pochwy. Wiele lubrykantów i żeli odświeżających ma czterokrotnie większe stężenie soli niż występuje w wydzielinie pochwowej. Wysoki poziom soli wyciąga wodę i trwale uszkadza komórki błony śluzowej pochwy oraz bakterie kwasu mlekowego.
Nigdy nie należy używać do higieny intymnej olejów spożywczych, takich jak olej kokosowy. Olej kokosowy może zawierać toksyczne nadtlenki oraz lekkie i zapalne związki stające się płynne w temperaturze pokojowej, a także oblepia wnętrze pochwy, utrudniając jej czyszczenie.
I na koniec – pamiętajmy, że zdrowe pH pochwy jest kwaśne, poniżej 4,5. Wybierając produkt do higieny intymnej, zwróćmy uwagę na taki o pH nie mniejszym niż 4 i nie większym niż około 5,5.
