To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak często kąpać noworodka?
Nie ma potrzeby kąpać noworodka codziennie – w zupełności wystarczy robić to 1-2 razy w tygodniu. Zbyt częste mycie może przesuszyć delikatną skórę malucha. Codziennie trzeba za to oczyścić buzię malucha, szczególnie zwracając uwagę na oczy, nosek i uszy – poniżej znajdziesz więcej informacji na ten temat.
Pamiętaj, że nie zaleca się zanurzania dziecka w wodzie, dopóki nie odpadnie mu kikut pępowiny. W tym okresie przemywaj skórę gąbką lub miękką ściereczką. Zwróć też uwagę na wybór prawidłowego momentu na kąpiel. Maluch nie powinien być wtedy zmęczony, głodny czy bezpośrednio po karmieniu, ponieważ może wtedy gorzej znieść mycie.
Podczas kąpieli umyj też głowę dziecka. Zastosuj w tym celu łagodny środek myjący, który nie szczypie w oczy. Trzymając malucha w zgięciu ramienia, delikatnie wyszoruj głowę i spłucz ją wodą, a następnie osusz ręcznikiem. Możesz przy okazji wykonać masaż skóry głowy przy pomocy miękkiej szczotki dla niemowląt.
Higiena oczu noworodka
Jak często przemywać oczy noworodka? To zależy od ilości wydzieliny. Jeśli widzisz taką potrzebę, możesz to robić nawet kilka razy dziennie. Użyj do tego jałowych gazików, które są do kupienia w aptece. Jeden gazik wykorzystaj tylko do jednego oka – w ten sposób unikniesz przenoszenia ewentualnych bakterii. Ponieważ najwięcej śluzu gromadzi się w wewnętrznym kąciku oka, przecieraj je w kierunku od skroni do nosa. Jeśli widzisz, że powieki nie są całkowicie oczyszczone, możesz powtórzyć zabieg.
Najlepiej oczy przemywać solą fizjologiczną, która jest roztworem jałowym. Możesz użyć też przegotowanej wody wystudzonej do temperatury pokojowej. Jeśli korzystasz z soli fizjologicznej, zużyj ampułkę od razu. Ponieważ nie zawiera ona żadnych konserwantów, nie nadaje się do przechowywania po otwarciu.
Czego nie robić przy przemywaniu oczu noworodka?
- Nie używaj żadnych środków myjących, nawet jeśli są przeznaczone dla dzieci. Mogą podrażnić delikatną skórę wokół oczu i wywołać obrzęk oraz zaczerwienienie.
- Nie korzystaj na co dzień z naparów ziołowych. Chociaż świetlik i rumianek są uznawane za bezpieczne dla niemowląt, mogą wywołać reakcje uczuleniowe.
- Nigdy nie usuwaj zaschniętego śluzu palcem ani paznokciem. Możesz w ten sposób uszkodzić naskórek, a także przenieść bakterie w okolice oka.
Higiena uszu noworodka
Uszy malucha nie wymagają skomplikowanych zabiegów higienicznych. Wystarczy przetrzeć je delikatnie z zewnątrz przy pomocy gazika lub wacika zamoczonego w przegotowanej wodzie. Odciśnij go dokładnie, żeby nadmiar płynu nie dostał się do ucha. Zabieg powtarzaj 2-3 razy w tygodniu, nie ma potrzeby myć uszu dziecka codziennie.
W kanale słuchowym noworodka możesz zauważyć obecność wydzieliny. To tzw. woszczek, który pełni bardzo ważną funkcję – chroni głębsze partie ucha przed zanieczyszczeniami. Nie usuwaj go na siłę! Oczyść tylko to, co samodzielnie przesunie się na zewnątrz.
Czego nie robić przy przemywaniu uszu noworodka?
- Nie używaj preparatów do czyszczenia uszu. U tak małego dziecka nie są jeszcze potrzebne.
- Nie używaj patyczków higienicznych, możesz w ten sposób uszkodzić błonę bębenkową.
- Nie czyść ucha zbyt głęboko, żeby niechcący nie wepchnąć woszczku głębiej i nie zablokować kanału słuchowego.
- Nie zakraplaj do ucha wody ani soli fizjologicznej.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Higiena nosa noworodka
Oczyszczanie nosa zdrowego dziecka polega na przemywaniu jego okolic gazikiem lub wacikiem namoczonym w przegotowanej wodzie lub soli fizjologicznej. Tyle wystarczy, żeby utrzymać właściwą higienę. Przemywaj nosek codziennie przy okazji mycia buzi.
Jeśli jednak u malucha pojawi się katar, musisz regularnie dbać o drożność jego noska. To bardzo ważne dla niemowlaka, ponieważ przez pierwsze miesiące życia oddycha wyłącznie przez nos. Ponadto maluch nie potrafi jeszcze samodzielnie pozbyć się wydzieliny, więc trzeba mu w tym pomóc.
Katar u niemowlaka rozpoznasz przede wszystkim po wyciekającej z nosa lub zaschniętej pod nim wydzielinie. Twoja pociecha będzie też głośniej oddychać i pociągać nosem, może też częściej płakać i być rozdrażniona. Wydzielinę możesz odciągnąć przy pomocy gruszki lub aspiratora.
Przed oczyszczaniem nosa zwilż jego śluzówkę przy pomocy soli fizjologicznej lub wody morskiej w aerozolu. Dzięki temu lekko rozrzedzisz też wydzielinę, więc będzie łatwiej ją odciągnąć. Po zabiegu błona śluzowa w nosie jest wysuszona, co może nasilić produkcję wydzieliny. Dlatego nie zapomnij nawilżyć jej także po odciągnięciu kataru.
Jakiej wody morskiej użyć do higieny nosa noworodka? Możesz wybrać pomiędzy roztworem:
- izotonicznym, który nawilży i oczyści śluzówkę,
- hipertonicznym, który pomoże upłynnić zalegającą, gęstą wydzielinę i zmniejszy obrzęk, co ułatwi dziecku oddychanie.
Możesz skorzystać też z wody morskiej z dodatkiem ektoiny. To substancja naturalnego pochodzenia, która stabilizuje komórki śluzówki nosa i wzmacnia ich barierę ochronną. Działa też przeciwzapalnie i nawilżająco, więc przyspiesza powrót do zdrowia. Wodę morską zarówno samą, jak i z dodatkiem ektoiny, można stosować już od 1. miesiąca życia.
Jak pielęgnować dziąsła noworodka?
Warto zadbać o higienę jamy ustnej dziecka już od pierwszych dni życia. Wykorzystaj do tego zwykłe gaziki nasączone przegotowaną i przestudzoną wodą lub słabym naparem z rumianku. Zawiń w nie swój palec (wskazujący albo środkowy) i delikatnie przecieraj dziąsła oraz błonę śluzową – wnętrze policzków, podniebienie itp. Twoim celem jest nie tylko utrzymanie czystości jamy ustnej, ale też przyzwyczajenie dziecka do takich zabiegów.
Od 5. miesiąca życia rozpoczyna się zwykle wyrzynanie zębów mlecznych. Możesz wtedy przy okazji higieny jamy ustnej wykonywać delikatny masaż dziąseł, np. za pomocą szczoteczki silikonowej. Poprawi on ukrwienie jamy ustnej i wspomoże jej oczyszczenie z resztek pokarmu.
Jak pielęgnować dłonie i stopy noworodka?
W przypadku dłoni i stóp malucha zwróć uwagę na paznokcie. Warto regularnie je przycinać, żeby zapobiec zadrapaniom. Nie zaleca się jednak zbyt wczesnego rozpoczynania takiej pielęgnacji – paznokcie noworodka są bardzo delikatne i łatwo o uszkodzenie skóry lub ich wrastanie. Ponadto czasem ulegają one złuszczeniu i stają się twardsze dopiero po pierwszym miesiącu życia.
Do obcinania wykorzystaj przeznaczone dla dzieci obcinaczki lub nożyczki z zaokrąglonymi końcami. Zadbaj, żeby paznokcie nie miały szorstkich krawędzi – w razie potrzeby delikatnie spiłuj je pilnikiem. Najłatwiej zadbać o nie po kąpieli, kiedy są zmiękczone.
Jak pielęgnować pępek noworodka?
Po odcięciu pępowiny maluchowi zostaje tzw. kikut, zwykle o długości ok. 2-3 cm. W pierwszych dniach obkurcza się i wysycha, przyjmuje wtedy czarnobrązowy kolor, a po ok. 2. tygodniach całkowicie odpada. Przez ten czas trzeba odpowiednio pielęgnować ten obszar, żeby nie rozwinął się stan zapalny.
Kikut pępowiny powinien być czysty, suchy i mieć jak największy dostęp powietrza. Codziennie przemywaj go delikatnie wodą z mydłem, możesz wykorzystać gaziki lub patyczki higieniczne, żeby dotrzeć w trudno dostępne miejsca. Osusz okolice pępka delikatnie, nie pocieraj go zbyt mocno, żeby kikut nie odpadł za wcześnie. Następnie pozostaw go nieosłoniętego do całkowitego wyschnięcia.
Nie zaleca się stosowania żadnym maści, kremów ani środków odkażających, zwłaszcza na bazie alkoholu. Przy prawidłowej pielęgnacji w zupełności wystarczy woda z mydłem. Jeśli istnieje podejrzenie zakażenia kikuta pępowiny, do odkażania wykorzystaj preparat zawierający oktenidynę.
Jak pielęgnować pupę noworodka?
Skóra noworodków jest bardzo delikatna i skłonna do podrażnień. Okolica pieluszki jest na nie szczególnie narażona, ze względu na kontakt z moczem i kałem, a także wilgotne środowisko i brak dopływu powietrza. Dlatego tak ważna jest zmiana pieluchy zaraz po jej zabrudzeniu, tak często, jak jest to konieczne. To najprostszy sposób, żeby zapobiec odparzeniom.
Pupę należy dokładnie umyć przy każdej zmianie pieluszki. Odmocz ewentualne przyschnięte zabrudzenia, nie pocieraj skóry na siłę. Możesz skorzystać ze specjalnych, dedykowanych niemowlętom chusteczek nasączanych lub wody i miękkiej ściereczki. Pamiętaj też o nawilżeniu i natłuszczeniu skóry maścią o działaniu łagodzącym, np. z alantoiną czy lanoliną.
Prawidłowa pielęgnacja dziecka – przewijanie
Kiedy zachodzi potrzeba przewinięcia dziecka, przygotuj sobie pod ręką wszystkie niezbędne akcesoria:
- ręcznik lub podkład higieniczny rozłożony na płaskiej powierzchni, np. na podłodze,
- chusteczki nasączane lub miskę z ciepłą wodą i ręcznik,
- reklamówkę na brudną pieluchę i zużyte środki higieniczne,
- krem ochronny,
- czystą pieluszkę,
- ewentualne ubranko na zmianę.
Niezależnie od tego, czy maluch się zmoczył, czy zrobił kupę, trzeba dokładnie umyć okolicę pieluszkową. Oczyść skórę z zabrudzeń przy pomocy chusteczek lub zmoczonego ręcznika. Dokładnie przetrzyj wszystkie fałdy skóry i okolice intymne. Ważny jest kierunek mycia – od przodu do tyłu, żeby nie przenieść bakterii kałowych na genitalia. Jeśli jest ciepło, pozostaw malucha na chwilę bez pieluszki, dzięki czemu skóra dokładnie wyschnie i „pooddycha”.
Przed zabiegami higienicznymi koniecznie dokładnie umyj ręce. Najlepiej zwykłą wodą z mydłem – środki dezynfekujące na bazie alkoholu mogą podrażnić skórę dziecka. Postaraj się też, żeby mycie i przewijanie nie kojarzyło się maluszkowi z czymś nieprzyjemnym. Jeśli będzie spokojny, pielęgnacja pójdzie szybko i sprawnie.
Bibliografia:
- Karney, A. (2007). Ostry nieżyt błony śluzowej nosa u niemowląt i małych dzieci. Nowa Pediatria, 2/2007: 46-49.
- Casale, M., Moffa, A., Carbone, S., Fraccaroli, F., Costantino, A., Sabatino, L., … & Rinaldi, V. (2019). Topical Ectoine: a promising molecule in the upper airways inflammation – a systematic review. BioMed Research International, 2019.
- https://www.nhs.uk/conditions/baby/caring-for-a-newborn/washing-and-bathing-your-baby/ [dostęp 23.05.2024].
- https://www.nm.org/conditions-and-care-areas/pediatrics/pediatric-infant-and-newborn-care/hygiene [dostęp 23.05.2024].