To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Jak wygląda nos noworodka?
Nos dziecka zaraz po urodzeniu jest stosunkowo szeroki, skrzydełka zbudowane są tak, aby dziecko mogło zostać przytulone do piersi w trakcie karmienia, dotykając nosem do skóry matki. Część kobiet obawia się, czy pierś przylegająca do nosa dziecka nie hamuje dopływu powietrza, jednak dzięki temu, że skrzydełka nosa są tak szerokie, płaskie i stosunkowo sztywne, dziecko nie ma problemu z oddychaniem.
Oczywiście podczas karmienia należy kontrolować, czy dziecko nie ma zatkanego przez pierś matki nosa. Fakt, że jego budowa anatomiczna nieco ułatwia sprawę karmienia, nie zwalnia rodziców z kontroli malucha.
Przeczytaj także: Infekcje wirusowe u niemowląt
Jak dbać o nosek maluszka na co dzień?
Jeśli dziecko jest zdrowe, nie ma kataru – pielęgnacja noska ogranicza się do minimum. W pomieszczeniach, w których przebywa maluch, rodzice powinni zadbać o odpowiednią temperaturę powietrza oraz wilgotność.
Dobrze, jeśli temperatura powietrza oscyluje w granicach 22-24 stopni Celsjusza. Może być nieco mniejsza, gdy zauważymy, że dziecko ma wysuszone błony śluzowe i odczuwa dyskomfort. Zbyt wysoka temperatura otoczenia sprawia, że dodatkowo maluch może cierpieć z powodu sapki – wysuszona i obrzęknięta śluzówka sprawia, że słychać sapanie w czasie oddychania malucha.
Najlepszym sposobem na zminimalizowanie sapki niemowlęcej jest obniżenie temperatury otoczenia do 21-22 stopni Celsjusza oraz nawilżenie powietrza. Niekoniecznie trzeba używać specjalnych nawilżaczy. Wystarczy mokry ręcznik powieszony na kaloryferze.
Warto zakupić sól fizjologiczną w ampułkach dla noworodków. Nos niemowląt powyżej 1. miesiąca życia można oczyszczać wodą morską w sprayu. Woda morska z ektoiną ogranicza wnikanie wirusów i może pomóc w utrzymaniu czystego noska.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Pomieszczenia, w których dziecko spędza czas, muszą być regularnie wietrzone. Szczególnie przed snem warto wymienić powietrze w sypialni. W czasie snu temperatura również powinna być nieco niższa niż w ciągu dnia.
Codzienne spacery, przynajmniej kilka minut dziennie, są ważnym elementem higieny małego noska. Powietrze, szczególnie od jesieni do wiosny, jest chłodniejsze i wyraźnie wilgotne, co bardzo dobrze wpływa na stan śluzówek nosa.
Jak dbać o nosek w czasie infekcji?
Noworodki oddychają wyłącznie przez nos, dlatego drożność przewodów nosowych jest niezwykle ważna, gdy maluch cierpi z powodu infekcji, której jednym z objawów jest katar. W czasie karmienia dziecko wykonuje skoordynowane ruchy ssania, oddychania i połykania. Niemożność swobodnego oddychania powoduje, że dziecko ma trudności z jedzeniem, jest marudne i rozdrażnione.
Jak wyczyścić maluszkowi nos, gdy ma katar? Noworodkowi można zakraplać nos wodą morską lub solą fizjologiczną, po kilka kropel w każdą dziurkę. Mamy karmiące piersią mogą użyć swojego mleka, które jest bogate w substancje przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe.
Najmłodsze dzieci nie potrafią samodzielnie wysmarkać noska, aby oczyścić go z wydzieliny. Rodzice zwykle zaopatrują się w gruszki lub aspiratory, aby udrożnić nos maluszka. Po zakropleniu noska oczyszczenie go jest łatwiejsze.
Gruszka czy aspirator – czym oczyszczać nos niemowlaka?
Jeśli decydujemy się na gruszkę, wybierzmy model, który jest zbudowany tak, że nie można włożyć końcówki do nosa dziecka zbyt głęboko. Koniecznie trzeba jak najdokładniej myć gruszkę po każdym użyciu, co jest utrudnione, gdyż nie można jej otworzyć, aby starannie wymyć środek. Pozostawiona w środku wydzielina z dróg nosowych dziecka to znakomita pożywka dla bakterii.
Aspiratory można podzielić na trzy główne kategorie:
- elektryczne,
- kompatybilne z odkurzaczem
- i te, które wymagają silnych płuc rodzica.
Najefektywniejsze są na pewno te, które wykorzystują moc ssącą odkurzacza. Zaletą aspiratorów jest to, że można je dokładnie umyć, końcówkę, którą wkłada się do nosa, zwykle można wyparzyć.
Nie ma co się łudzić, że dziecko będzie lubiło czyszczenie noska – zdecydowana większość maluchów na jakiekolwiek działania w pobliżu nosa reaguje płaczem i krzykiem. Zadaniem rodzica jest, aby czyszczenie nosa było szybkie i sprawne. Warto wcześniej zastosować wodę morską w sprayu lub inhalację z soli fizjologicznej, by rozrzedzić wydzielinę, zalegającą w nosie.
Oczyszczanie nosa najlepiej przeprowadzać we dwoje: jedno z rodziców unieruchamia maluszka na moment, kiedy drugi rodzic szybko czyści obie dziurki nosa. To sposób, który może nie spodobać się dziecku, jednak sprawia, że przewody nosowe zostają udrożnione, a dziecko może swobodnie oddychać.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Olejki eteryczne jako pomoc przy katarze
Jeśli nasza pociecha ma katar, warto wspomóc mały organizm olejkami eterycznymi, które często mają działanie bakteriobójcze, udrażniają drogi oddechowe czy rozrzedzają wydzielinę. Już u kilkumiesięcznego niemowlęcia można spróbować aromaterapii, rozpylając dosłownie kilka kropel olejku w dyfuzorze i umieszczając go w pokoju, w którym przebywa maluch.
Trzeba bardzo dokładnie obserwować dziecko, gdyż olejki eteryczne w zbyt dużym stężeniu mogą powodować podrażnienia jego błon śluzowych.
Inhalacje na katar u niemowlaka
Kolejnym sposobem na pielęgnację zakatarzonego noska maluszka są inhalacje. Jeśli mają za zadanie oczyścić nos i rozrzedzić katar, mogą być wykonywane np. z użyciem soli fizjologicznej. To bezpieczna metoda, stosowana z powodzeniem nawet u najmłodszych dzieci.
Do przeprowadzenia inhalacji potrzebny jest inhalator, który spowoduje, że płyn w postaci lekkiej mgiełki trafi do nosa i gardła, rozrzedzając katar i nawilżając błony śluzowe. Do inhalacji można wybrać roztwory izo- i hipertoniczne soli. Czym się różnią?
Roztwór hipertoniczny, czyli taki, w którym stężenie chlorku sodu jest wyższe niż w zwykłej soli fizjologicznej, rozrzedza i wspomaga usuwanie wydzieliny w przewodach nosowych, zmniejsza obrzęk błony śluzowej oraz obkurcza naczynia krwionośne. Przez to, że stężenie roztworu jest wyższe niż tkanek przewodów nosowych, przy doraźnym stosowaniu sól hipertoniczna wyraźnie zmniejsza obrzęk, ale na dłuższą metę może wysuszać śluzówki. Dlatego jeśli przez dłuższy czas stosujemy hipertoniczny roztwór soli albo nosek naszego dziecka kiepsko znosi takie inhalacje, warto sięgnąć po preparaty hipertoniczne zawierające kwas hialuronowy lub ektoinę. Dzięki temu nie tylko rozrzedzimy zalegająca wydzielinę, ale również zapewnimy intensywne nawilżenie.
Inhalacje z soli hipertonicznej powinny być skonsultowane z lekarzem, jeśli dziecko choruje na astmę, gdyż taki zabieg może spowodować skurcz oskrzeli.
Sól izotoniczna, w stężeniu 0,9%, nawilża błony śluzowe i rozrzedza wydzielinę, wspomagając oczyszczenie nosa. Stężenie roztworu jest takie, jak tkanek przewodu nosowego, dlatego długotrwałe stosowanie nie powoduje wysuszania śluzówki.
Po wykonaniu inhalacji należy dokładnie oczyścić nos dziecka, gdyż wydzielina spływająca z górnych dróg oddechowych może spowodować wystąpienie kaszlu u malucha.
Może zainteresować Cię również: Badania profilaktyczne u niemowląt i małych dzieci – jakie i jak często wykonywać?
Polecane do inhalacji
Bałanda A.: „Opieka nad noworodkiem”, wyd. PZWL, Warszawa, 2022, 18-19, 70.
Nowak G., Nawrot J.: „Surowce roślinne i związki naturalne stosowane w chorobach układu oddechowego”, Herba Polonica, 2009, 55(4), 178-213.
Szczapa J., Szczapa T.: „Choroby układu oddechowego” w: Neonatologia, red. J. Szczapa, Warszawa, Wyd. PZWL, 2009, 131-140.
Emeryk A. i in.: „Hipertoniczne roztwory soli w terapii chorób dróg oddechowych”, Alergo profil, 2020, 16(3), 10-17.
Fal A., Babicki M. i in.: „Diagnostyka i leczenie wybranych infekcji oraz stanów zapalnych dróg oddechowych. Wytyczne dla lekarzy POZ”, Lekarz POZ, 2021, 5, 325-353.