Atopowe zapalenie skóry u niemowląt — objawy
Zgodnie z nomenklaturą dermatologiczną wyróżniamy tak zwaną niemowlęcą postać atopowego zapalenia skóry, do której zaliczamy wszystkie dzieci poniżej 2 roku życia. Postać ta cechuje się pojawieniem się zmian skórnych przede wszystkim na twarzy. Początkowo na policzkach pojawiają się zmiany o typie obrzękowych grudek i pęcherzyków (pęcherzyki to wykwity wyniosłe ponad poziom skóry, wypełnione treścią płynną). Charakterystyczne jest zaoszczędzenie skóry w centralnej części twarzy, a więc w okolicy nosa oraz pomiędzy nosem, a czerwienią wargową. Wynika to z obecności w tym miejscu większej liczby gruczołów łojowych, co z kolei ma przełożenie na większe natłuszczenie i ochronę przed suchością w tej okolicy twarzy.
Z czasem, na policzkach mogą pojawiać się zmiany o charakterze złuszczającym, zmiany sączące oraz strupy. Tego rodzaju obraz kliniczny nazywany jest obrazowo “polakierowanymi policzkami”.
Szacuje się, że w przebiegu atopowego zapalenia skóry, dzieci do 6 miesiąca życia w 90% mają zajętą właśnie skórę twarzy. Oczywiście zmiany skórne o charakterze wypryskowym mogą pojawiać się także w innych lokalizacjach, przede wszystkim na tułowiu, na skórze kończyn oraz na szyi. Okolica okołopieluszkowa w większości przypadków jest wolna od zmian chorobowych, co również wynika z większego nawilżenia i okluzji w tej okolicy ciała. Typowe zaoszczędzenie okolicy pieluszkowej odróżnia atopowe zapalenie skóry od innego schorzenia, równie częstego w tej grupie wiekowej – czyli łojotokowego zapalenia skóry.
prosto z natury
Balsam z ektoiną do stosowania już od 1. dnia życia. Dla skóry wrażliwej, suchej i atopowej.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Idealny sposób na pielęgnacje ust poza domem.
O działaniu nawilżającym i ochronnym
Atopowe zapalenie skóry a erytrodermia
Atopowe zapalenie skóry w każdej grupie wiekowej może przebiegać w postaci erytrodermii. Erytrodermią nazywamy uogólnione zajęcie skóry, które objawia się obecnością zmian skórnych (przede wszystkim rumieniowo-złuszczających) na ponad 90% powierzchni skóry. Należy w tym miejscu podkreślić, że erytrodermia to zjawisko zarezerwowane nie tylko dla atopowego zapalenia skóry. Zajęcie niemal całej skóry jest możliwe także w przebiegu innych schorzeń dermatologicznych, takich jak:
- łuszczycy,
- chłoniaków skóry,
- rybiej łuski, wyprysku,
- chorób pęcherzowych (na przykład pęcherzyca).
Uogólnione zajęcie skóry wymaga intensywnego leczenia dermatologicznego, często w warunkach szpitalnych.
Atopowe zapalenie skóry — świąd i inne objawy
W każdej grupie wiekowej, w tym również u niemowląt, zmianom skórnym towarzyszy bardzo silny świąd. Do pewnego wieku niemowlęta mogą nie być w stanie aktywnie drapać skóry, jednak będą one manifestować swoje dolegliwości między innymi poprzez pocieranie skóry o pościel i inne przedmioty w otoczeniu. Niemowlę swoim zachowaniem może sugerować odczuwany dyskomfort poprzez:
- płaczliwość,
- niepokój,
- rozdrażnienie,
- problemy ze snem,
- niechęć do przyjmowania pokarmów.
Wszystko to obniża jakość życia nie tylko dzieci, ale również ich rodziców i powoduje dużo stresu. W późniejszym okresie fazy niemowlęcej, dzieci same rozdrapują zmiany skórne, co objawia się pojawieniem na skórze zadrapań, a także nadżerek, czyli zmian powstających na skutek uszkodzenia naskórka.
Atopowe zapalenie skóry a infekcje skóry
Istotą atopowego zapalenia skóry jest defekt bariery naskórkowej. Naskórek u chorych na AZS przypomina dziurawy mur, przez który bardzo łatwo wnikają alergeny, ale i patogeny, czyli bakterie i wirusy, co z kolei prowadzi do rozwoju infekcji skórnych. Skóra zmieniona atopowo często boryka się z nadkażeniami wywołanymi przez gronkowce, co może objawiać się pojawieniem się wykwitów o typie miodowo-żółtych strupów i pęcherzyków.
Skóra dzieci z atopowym zapaleniem skóry częściej boryka się również z problemem zakażeń wywołanych przez wirusa opryszczki (Herpes Simplex Virus). Taka infekcja manifestuje się przede wszystkim pojawieniem się na skórze drobnych pęcherzyków, wypełnionych surowiczym, jasnym płynem, które mogą pękać i przekształcać się w nadżerki i strupy.
Nadkażenia bakteryjne wymagają ukierunkowanego leczenia z wykorzystaniem antybiotyków i substancji przeciwwirusowych, dlatego jeżeli podejrzewamy u naszego dziecka nadkażenie w przebiegu AZS, to warto pilnie skonsultować się z lekarzem (pediatra lub dermatolog).
Kiedy ujawnia się atopowe zapalenie skóry?
Jak donoszą dane statystyczne, u około 45% procent dzieci objawy atopowego zapalenia skóry pojawią się do 6 miesiąca życia, z kolei u kolejnej połowy dzieci symptomy rozwiną się do ukończenia 1 roku życia. Pocieszający jest fakt, że nawet u około 40-80 procent dzieci, atopowe za skóry ma tendencję do ustępowania przed piątym rokiem życia. Jednak w niektórych przypadkach schorzenie nawraca również w wieku młodzieńczym i okresie dorosłym. Warto podkreślić, że pierwsze objawy atopowego zapalenia skóry mogą pojawić się nawet w starszym wieku – niekoniecznie jest to okres niemowlęcy.
Podsumowując, atopowe zapalenie skóry u niemowląt objawia się nieco inaczej niż u dzieci starszych i osób dorosłych. Nie są bowiem zajęte klasyczne okolice, a więc zgięcia stawowe, lecz dominuje zajęcie skóry twarzy. Jeżeli na twarzy naszego dziecka pojawiają się niepokojące nas zmiany, to warto skonsultować te symptomy z lekarzem pediatrą lub dermatologiem, który po dokładnym obejrzeniu skóry dziecka zaproponuje odpowiednie postępowanie.
Nawilża śluzówkę nosową.
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Krople enzymatyczne z laktazą kwaśną i neutralną.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
- R. Nowicki i inni, Atopowe zapalenie skóry. Interdyscyplinarne rekomendacje
diagnostyczno-terapeutyczne Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Dermatol Rev/Przegl Dermatol 2019, 106, 354–371,
- L. Rudnicka i inni, Współczesna Dermatologia, PZWL, Warszawa 2022,
- J. L. Bolognia i inni, Fourth Edition Dermatologia, Medipage, Warszawa 2022,
- M. Kuchciak-Brancewicz, Atopowe zapalenie skóry u dzieci, Dermatologia po Dyplomie, 2023/06.