- Jednak czasem bywa, że lęk jest tak silny, że uniemożliwia codzienne funkcjonowanie, a negatywne myśli dominują.
- Nie należy umniejszać lęku o powodzenie ciąży. Stanowi on poważny czynnik determinujący ryzyko utraty ciąży, może przyczynić się też do wystąpienia powikłań zarówno ciążowych, jak i okołoporodowych.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Lęk w ciąży – kiedy się pojawia?
Lęk i strach to odczucia, które często towarzyszą kobietom. Mogą nasilać się w wyjątkowych dniach czy sytuacjach jak np. w okresie ciąży. Ciąża to również czas zmian hormonalnych, które istotnie wpływają na nastroje przyszłej mamy. Może pojawiać się płaczliwość, labilność emocjonalna czy zdenerwowanie.
Lęk to naturalny stan psychiczny, jednak od stopnia jego nasilenia zależy, czy konieczne jest wdrożenie terapii psychologicznej, czy kobieta jest w stanie poradzić sobie z nim sama, bez szkody dla dziecka. Obawa o szczęśliwe rozwiązanie jest powszechna i dotyczy około 80% kobiet, jednak pozostała część odczuwa lęk o wiele mocniej, a 2% określa go jako paraliżujący, ekstremalnie silny.
Na lęk o powodzenie ciąży szczególnie wpływają trudne sytuacje poprzedzające aktualną ciążę jak poronienia, martwe urodzenia, trudne porody czy długie i bezowocne starania o dziecko. Nie bez znaczenia jest również wiek kobiety, jej stan zdrowia (występowanie chorób endokrynologicznych, autoimmunologicznych, onkologicznych, stanów zapalnych itd.).
Brak wsparcia dla kobiety w ciąży oraz trudna sytuacja finansowa i rodzinna także mogą potęgować poziom lęku o szczęśliwe rozwiązanie. A warto wiedzieć, że permanentny stres ciężarnej ma ogromny wpływ na dobrostan płodu oraz stan zdrowia noworodka i dziecka.
Konsekwencje stanów lękowych w ciąży
Uczucie wewnętrznego lęku i silnego stresu w ciąży sprawia, że rozwój układu nerwowego dziecka może nie przebiegać w sposób fizjologiczny. Dzieci rodzą się z zaburzeniami w funkcjonowaniu i budowie mózgu, np. pod postacią zmiany jego plastyczności czy nieprawidłowości w rozwoju neuronów. Ciągłe zamartwianie się o powodzenie ciąży może doprowadzić nawet do poronienia czy porodu przedwczesnego.
Wysoki poziom hormonów stresu jest jedną z przyczyn występowania IUGR, czyli wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu oraz małej masy ciała dziecka w chwili urodzenia. To oznacza, że lęku o powodzenie ciąży nie należy bagatelizować, gdyż stanowi poważny czynnik ryzyka utraty ciąży i występowania powikłań ciążowych oraz okołoporodowych.
Lęk w ciąży nieodłącznie kojarzony jest z tokofobią, czyli strachem przed porodem. Pacjentki, które panicznie boją się rozwiązania, nie będą współpracować w trakcie wystąpienia skurczy porodowych. Nasilony lęk u rodzącej i panika są w stanie wywołać np. zaburzenia akcji serca płodu i zmienić przebieg porodu z fizjologicznego na patologiczny, co może skutkować wykonaniem pilnego cięcia cesarskiego.
Tokofobia stanowi wskazanie psychiatryczne do wykonania „cesarki”. Dla kobiet, które czują ogromny stres na myśl o porodzie, to nie jest droga na skróty, lecz sposób na dobre przeżycie porodu i przywrócenie radości z oczekiwania na dziecko.
Lęk o powodzenie ciąży – jakie daje objawy?
Lęk przed stratą dziecka, trudnym porodem oraz jego powikłaniami może dawać objawy ze strony organizmu zupełnie jak w przypadku narażenia na silny stres. Jakich objawów można się spodziewać przy występowaniu permanentnego lęku w ciąży?
- Przyspieszone bicie serca, uczucie kołatania,
- skoki ciśnienia krwi,
- wymioty,
- biegunki,
- zawroty i ból głowy,
- omdlenia.
Lęk sprawia, że kobieta nie ma możliwości realnej oceny własnej sytuacji, gdyż obawy dominują w całym jej procesie myślowym. Strach przed niepowodzeniem ciąży powoduje, że zmienia ona swoje zachowanie, by w jak najmniejszym stopniu zagrozić swojemu dziecku, a tym samym zwiększyć szanse na szczęśliwy poród.
Kolejne objawy nasilonego lęku w ciąży to wycofanie, ograniczenie wszelkiej aktywności fizycznej w domu, odmowa kontaktów seksualnych z partnerem, czasem obsesyjne zdrowe odżywianie, namawianie domowników na zdrowe zachowania, unikanie wirusów i bakterii jako ochrona przed potencjalnym zakażeniem. W ciąży wysokiego ryzyka takie zachowanie może być uzasadnione, jednak w ciąży fizjologicznej już niekoniecznie. Zmiana postępowania w wyniku zaburzeń lękowych znacząco utrudnia życie kobiety, ale również osób z nią mieszkających, co może stać się powodem konfliktów i napięć międzyludzkich.
Jak sobie radzić z lękiem o powodzenie ciąży?
Bardzo ważnym momentem jest uświadomienie sobie przez ciężarną, że lęk i obawa o narodziny dziecka negatywnie wpływa na życie jej i jej rodziny. Jeśli kobieta nie widzi problemu, gdyż z natury jest lękliwa, neurotyczna i obawy towarzyszą jej codziennie, może bagatelizować lęk o powodzenie ciąży na tyle, że nie zechce niczego zmienić.
Podstawowym narzędziem do radzenia sobie z lękiem jest rozmowa. Z partnerem, położną na wizytach w ramach edukacji przedporodowej, ale również z ginekologiem czy psychologiem. Warto przepracować problem, uświadomić sobie źródło lęku i stopniowo próbować je minimalizować. Gdy lęk jest przytłaczający i odbiera kobiecie radość z bycia w ciąży, warto rozważyć psychoterapię.
Samodzielnie można próbować wyciszenia i technik relaksacyjnych czy asan jogi. Kolejny krok to zachowana higiena psychiczna: unikanie niepotrzebnego stresu, korzystanie z rzetelnych źródeł informacji, ograniczenie kontaktu z osobami, które wzbudzają poczucie winy lub relacja z nimi jest toksyczna i wymagająca. Znaczenie ma również odpowiednia ilość snu i skrócenie czasu przed telefonem komórkowym czy komputerem.
Nigdy nie można lekceważyć lęku o powodzenie ciąży, który wywołuje objawy somatyczne u kobiety i sprawia, że trudno jej funkcjonować. Czasem skierowanie na cięcie cesarskie i pewność, że nie będzie musiała ona przechodzić porodu naturalnego jest jedyną możliwością, by kobieta nie miała traumy z narodzin swojego dziecka.
Silikonowe plastry na bliznę po cesarskim cięciu
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Opracowany specjalne dla kobiet w ciąży.
Starannie dobrane składniki wspierają prawidłowy rozwój dziecka i dbają o zdrowie mamy
Pomaga przy problemach intymnych w ciąży.
Dla zdrowia układu moczowego.
Bibliografia:
1. Kaźmierczak M. i in.: Ocena lęku przed porodem u kobiet ciężarnych. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 2017, 26(1), 69-75.
2. Sikora K.: Reakcje kobiet po stracie oraz zachowania partnerów. Ginekologia i Położnictwo Medical Project, 2014, 3(33), 40-55.
3. Jośko-Ochojska J.: Traumatyczne przeżycia matki ciężarnej a zdrowie jej dziecka. Dziecko Krzywdzone. Badania, teoria, praktyka, 2016, 15(3), 117-129.
4. Jeleniewska A. i in.: Wpływ zaburzeń psychicznych u kobiet podczas ciąży i po porodzie na stan zdrowia dziecka. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2024, 20(1), 37-43.