Projekt zakazu sprzedaży energetyków dzieciom już w sejmie

Dziś do sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym dotyczący zakazu sprzedaży napojów energetycznych osobom niepełnoletnim. Projekt zakłada też ograniczenie reklam tzw. energetyków w podobnym zakresie, jaki dotyczy reklam wyrobów tytoniowych. 

Jak mówił na antenie radia RMF.fm inicjator projektu Minister Sportu Kamil Bortniczuk: “dysponuje badaniami statystycznymi dotyczącymi Polski i to uczestników programu SKS, czyli młodych sportowców. Te badania są zatrważające i one wskazują na to, że można to ubrać w bardzo krótkim zdaniu. Napoje energetyczne to jest trochę narkotyk zapakowany w cukierek. Dlatego tym bardziej powinniśmy się tego wystrzegać i tym bardziej powinniśmy zakazać kupna tych napojów dzieciom.”

Przeczytaj także: 6 pytań do dietetyka – reklamy produktów dla dzieci

Jak działa energetyk? Inaczej niż można by zakładać

Co do tego, że napoje energetyczne szkodzą młodym, rozwijającym się organizmom, żaden specjalista nie ma wątpliwości. Głównym składnikiem energetyków jest kofeina i to w sporych ilościach. Kofeina, która jest nieodpowiednia dla dzieci ze względu na działanie psychoaktywne i uzależniające. Może powodować zmiany nastroju, rozdrażnienie, niepokój, a gdy jest nadużywana także:

  • bezsenność (trudność w zasypianiu, pogorszenie jakości snu), 
  • wzrost ciśnienia tętniczego (mogącego objawiać się nudnościami, wymiotami, brakiem apetytu, pobudzeniem emocjonalnym i psychomotorycznym),
  • zaburzenia pracy serca (w tym migotanie przedsionków),
  • zaburzenia w procesie kościotwórczym, metabolicznym, hormonalnym, nerwowym.

Napój energetyczny ma pobudzić umysł do działania, dodać sił witalnych. Choć rzeczywiście dodaje energii, jest to energia krótkotrwała i szkodliwa. Po wypiciu energetyka najpierw pojawia się pobudzenie, a chwilę potem ogromna senność. Otrzymujemy efekt odwrotny do zamierzonego, zamiast przypływu energii, poprawienia koncentracji – odpływ sił i pogorszenie pracy mózgu. 

To wynik szoku glikemicznego, czyli dostarczenia do organizmu dużej ilości cukru, którego poziom szybko spada. W 100 ml napoju energetycznego jest ok. 10 g cukru – 2 łyżeczki, przy czym puszka energy drinków ma 250-500 ml. Jeśli dziecko często spożywa takie produkty, może nie tylko mieć problemy ze snem i koncentracją, ale i utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Nadużywanie energetyków sprzyja rozwojowi nadwagi i otyłości, a ponieważ zarówno to pierwsze, jak i drugie, dotyczy wielu dzieci, stanowi realny problem naszych czasów. 

Jak podaje Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej:

Kofeina nie jest składnikiem odżywczym, ale substancją psychoaktywną, stosowaną w żywności najczęściej ze względu na takie właśnie działanie fizjologiczne. Spożywanie jej w niewielkich ilościach korzystnie stymuluje aktywność centralnego układu nerwowego, natomiast w przypadku większych dawek mogą pojawiać się objawy rozdrażnienia, niepokoju, napady lęku, bezsenność lub zaburzenia koordynacji ruchowej (…). Od kilku lat na świecie i w Polsce, obserwowany jest stały wzrost asortymentu napojów energetyzujących, które cieszą się coraz większą popularnością we wszystkich grupach wiekowych, także wśród dzieci i młodzieży. Jak wynika z raportu Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), opracowanego na podstawie danych z 16 krajów europejskich, ok. 18% dzieci w wieku 3-10 lat spożywa napoje energetyczne przynajmniej raz w roku. Sięga po te napoje więcej chłopców niż dziewczynek (odpowiednio 22% i 14%). (…)”

Zakaz sprzedaży energetyków nieletnim to konieczność

Energetyków nie można kupić w sklepikach szkolnych, a wprowadzony w 2021 roku podatek cukrowy spowodował wzrost cen napojów słodzonych. Mimo to są bardzo popularne wśród dzieci i młodzieży. W dodatku szeroko dostępne. Wystarczy pójść do osiedlowego sklepu i sięgnąć po którąś z kolorowych puszek. Najtańsze kosztują 2-3 zł, więc tyle co woda mineralna. Jednak to energetyki lądują w koszykach nieletnich klientów. Uczniowie wybierają je ze względu na słodki smak i atrakcyjne grafiki na opakowaniu. Reklama robi swoje, a kampanie społeczne promujące zdrowy tryb życia przechodzą bez echa.  

Co sądzą o całej sprawie Ci, których to dotyczy? 

W mojej szkole jest bardzo dużo zajęć, przez co często trzeba się uczyć nawet do późna. Wielu moich rówieśników pije energetyki, chcąc się pobudzić, jednak bardzo szybko staje się to ich nałogiem, a wtedy piją je nawet wtedy, kiedy nie są im potrzebne. Młodzi ludzie nie powinni często zażywać tego typu napojów. Ich organizm nie jest jeszcze dobrze rozwinięty, tak jak organizm dorosłego człowieka, przez co mogą mieć później problemy,  mam tu na myśli głównie osoby w 1-2 klasie.” – mówi 17-latka z liceum plastycznego. 

Ja sam nigdy ich nie piłem, moi koledzy z klasy też nie, ale chłopaki z 8 klasy tak. Wiem, że to bardzo niezdrowe. Tam jest dużo substancji uzależniających, więc jak już się spróbuje, to potem ciężko przestać. Tam jest też dużo cukru, dlatego to smakuje. – uważa Karol, uczeń 6. klasy szkoły podstawowej. 

11-letnia Tosia zapytana o to, dlaczego dzieci piją napoje energetyczne, odpowiedziała: “żeby poczuć się starszym, poważniejszym i nie sprawiać wrażenia małego dziecka. Jak jestem w grupie, w której każdy, poza mną, pije energetyk, to czuje się gorsza. Ale jak jestem sama, to nie mam zbytnio potrzeby, aby się tego napić.”

Szacuje się, że po energetyki sięga nawet 67% nastolatków, w tym 16% dość często. Ilu z nich jest uzależnionych? Można się tylko domyślać. Zmiany prawne w tym zakresie to konieczność. Pomysł zakazu spożywania napojów energetycznych nieletnim, zgłaszany był przez różnych polityków i specjalistów już kilka lat temu. Dziś gotowy projekt został złożony w sejmie. Jeśli uzyska ponadpartyjne poparcie, a prace legislacyjne przejdą szybko, jeszcze w tym roku dzieci i nastolatki nie będą mogły kupić energetyków. 

Może zainteresować Cię również: Twoje dziecko ma dysleksję? Winne mogą być geny


wspiera pamięć i koncentrację u dzieci, usprawnia procesy uczenia się
unikalne proporcje kwasów tłuszczowych omega-3
nie zawiera cukru, barwników ani sztucznych aromatów
bogaty w kwasy tłuszczowe EPA, DHA i GLA, które mają kluczowe znaczenie dla mózgu, pamięci i koncentracji
Suplement diety
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
reklama

Zakaz sprzedaży energetyków młodzieży. Bortniczuk: Projekt dziś trafi do Sejmu – RMF 24

MZ: 67% nastolatków spożywa napoje energetyzujące, w tym 16% dość często | Dieta i ruch – mp.pl

Napoje energetyzujące znaczącym źródłem kofeiny w diecie dzieci – Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (pzh.gov.pl)

Szkodliwa energia, czyli dlaczego napoje energetyzujące nie są dla dzieci – Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (pzh.gov.pl)