Białe plamki na paznokciach – co to jest?
Leukonychia, czyli potocznie zwane białe plamki na paznokciach, przypominają różnej wielkości pasy lub punktowe plamy. Takie przebarwienia najczęściej wynikają z niewielkich uszkodzeń lub niedoborów niektórych witamin i minerałów.
Typowe zmiany początkowo pojawiają się w obrębie macierzy paznokcia. Macierz to żywa część położona proksymalnie tuż za wałem paznokciowym. W tym miejscu formują się nowe komórki, a jego uszkodzenie objawia się nieregularnym, pofalowanym wzrostem płytki paznokcia.
Przeczytaj także: Atopowe zapalenie skóry u dzieci – czym jest, jak sie objawia, jak leczy?
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Leukonychia – rodzaje białych plamek na paznokciach
Białe plamki na paznokciach mogą obejmować całą płytkę paznokcia lub jedynie część. Występują pod postacią zmian punktowych, a także linijnych ułożonych poprzecznie bądź podłużnie. Na tej podstawie wyróżniono kilka odmian leukonychii.
● Leukonychia prawdziwa całkowita – cała powierzchnia płytki paznokcia odbarwia się na różne odcienie kredowej bieli. Współtowarzyszy niektórym chorobom dziedzicznym, np. zespołowi Barta-Pumphreya.
● Leukonychia prawdziwa częściowa – najczęstszy rodzaj leukonychii. Przebarwienia w formie punktów lub pasów powstają głównie na skutek urazów, a także niedoborów pokarmowych.
● Paznokcie Terry’ego – płytka paznokcia zmienia zabarwienie na kredowobiałe w wyniku odcięcia dopływu krwi z drobnych naczyń krwionośnych na skutek rozrostu tkanki łącznej. Na wolnym brzegu paznokcia pojawia się brązowe pasmo. Opisywany typ leukonychii najczęściej świadczy o przewlekłej chorobie wątroby.
● Half and half nails – połowa płytki paznokcia położonej bliżej wału paznokciowego jest biała, a na wolnym brzegu mieści się dobrze odgraniczone brązowe pasmo.
● Pasma Muehrckego – charakterystyczne dla hipoalbuminemii, czyli zmniejszonego poziomu białka albuminy w surowicy. Niedostateczna ilość albumin prowadzi do zmniejszonego dopływu krwi do łożyska paznokcia. Zmiany pod postacią białych pasm zajmują całą szerokość płytki i nie zmieniają położenia wraz ze wzrostem paznokcia.
Leukonychia zwykle przybiera formę prawdziwą częściową, a odbarwienia na płytce paznokcia mogą być ułożone:
● punktowo,
● podłużnie,
● poprzecznie.
Leukonychia – co może być przyczyną białych plamek na paznokciach u dzieci?
Jak już wspomniano, białe plamki na paznokciach powstają głównie na skutek drobnych urazów w obrębie płytki. Co więcej, nie każde odbarwienie paznokcia jest tożsame z leukonychią. Leukonychię diagnozuje się wyłącznie w przypadku przemieszczania przebarwienia wraz ze wzrostem paznokcia. Jeśli zaś zmiana lokalizuje się w łożysku i nie migruje – mowa o pseudoleukonychii.
Białe plamki na paznokciach mogą być jednym z objawów:
● niewydolności wątroby, serca lub nerek,
● rumienia wielopostaciowego,
● łuszczycy,
● choroby Hodgkina,
● półpaśca,
● gruźlicy,
● cukrzycy,
● autoimmunologicznej niedoczynności tarczycy
● zatrucia metalami ciężkimi, np. talem,
● kontaktu ze środkami żrącymi, np. wybielaczem,
● grzybicy paznokci.
Przebarwienia paznokci mogą również wynikać z poszczególnych niedoborów:
● wapnia – leukonychia poprzeczna może być związana z ciężką hipokalcemią [1],
● cynku,
● żelaza,
● witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – wit. A, D, E,
● witamin z grupy B – niedobór niacyny jest jedynym z powodów występowania białych plamek na paznokciach [2].
Białe plamki na paznokciach a niedobór wapnia
Wapń jest makroelementem, głównym budulcem kości i zębów. Jak podaje Office of Dietary Supplements, należy do grupy minerałów najobficiej występujących w ludzkim organizmie. Około 1% całkowitej puli wapnia aktywnie wspiera funkcje organizmu, takie jak przekazywanie impulsów nerwowych, kurczliwość serca i innych mięśni. Niemalże 99% pierwiastka mieści się w kościach i zębach [3].
W 2018 roku naukowcy przyjrzeli się związkowi między zdrowiem paznokci a poziomem gęstości kośćca [4]. Co prawda, paznokcie i kości są zbudowane z odrębnych związków, to stan płytki paznokcia może być pośrednim sposobem oceny ryzyka chorób układu kostnego.
Naukowcy zaobserwowali pewne zależności, sugerujące słuszność hipotezy. Autorzy podkreślają, że dla pełnego potwierdzenia związku wymagane są dalsze badania.
Pewne jest, że niski poziom wapnia w surowicy może uszkadzać strukturę płytki paznokcia, prowadząc do:
● przebarwień,
● osłabienia,
● łamliwości,
● rozdwajania.
Białe plamki na paznokciach – niedobór cynku
Cynk jako mikroelement odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu metabolizmu. Współtworzy enzymy katalizujące określone reakcje biochemiczne, wspiera syntezę białek, a nawet reguluje ekspresję genów.
Strukturę paznokcia tworzy w większości keratyna, czyli białko. Zatem cynk pośrednicząc w procesie budowania białek, wpływa również na płytkę paznokcia.
Co więcej, w 2013 roku naukowcy zasugerowali, że niewystarczająca podaż cynku w diecie ogranicza tempo wzrostu paznokcia, płytka staje się krucha i łamliwa, a także mogą pojawić się białe przebarwienia [5].
Jak leczyć białe plamki na paznokciach u dzieci?
Leczenie białych plam na paznokciach u dzieci wymaga zdiagnozowania konkretnej przyczyny, która wywołała przebarwienia. Przypadłość warto skonsultować z lekarzem pediatrą lub dermatologiem, zanim rodzic podejmie samodzielne kroki. Jak już wspomniano, leukonychia jest zwykle wynikiem drobnych urazów płytki paznokcia. Dlatego powinno się unikać wycinania skórek u dzieci czy stosowania drażniących i potencjalnie alergizujących produktów kosmetycznych, jak: lakier, zmywacz czy klej do paznokci. Za to korzystne jest używanie kremów nawilżających.
W przypadku grzybiczego zakażenia paznokcia konieczne jest zastosowanie leków przeciwgrzybiczych, np. z terbinafiną.
Leukonychia może wynikać z niedostatecznej zawartości poszczególnych składników odżywczych w diecie dziecka. W okresie jesienno-zimowym warto wybierać preparaty, które nie tylko uzupełniają niedobory, ale także wspierają odporność pociechy, dzięki zawartości cynku i witaminy D.
Jednak zanim rodzic sięgnie po jakikolwiek suplement lub lek, należy sprawdzić poziom podstawowych mikro- i makroelementów, a także witamin. Ponadto włączenie jakichkolwiek suplementów do diety dziecka powinno odbyć się za zgodą lekarza.
Dowiedz się więcej: Cynk – znaczenie, źródła, objawy niedoboru
Źródła:
[1] Transverse leukonychia in severe hypocalcemia | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14965801/
[2] Transverse leukonychia due to pellagra | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/13887163/
[3] Calcium | ODS https://ods.od.nih.gov/
[4] Nail Properties and Bone Health: A Review | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
[5] Zinc deficiency associated with hypothyroidism: an overlooked cause of severe alopecia | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/