Dlaczego warto się szczepić na krztusiec w ciąży?
Krztusiec to choroba zakaźna, wywoływana przez Bordetella pertussis. To bakteria produkuje toksynę, która prowadzi do martwicy nabłonka komórek układu oddechowego.
Krztusiec jest szczególnie niebezpieczny dla noworodków i niemowląt. Takie maluszki są najbardziej narażone na ciężki przebieg choroby, wystąpienie groźnych powikłań, a nawet śmierć. Szczepienie kobiety w ciąży i osób z jej otoczenia, a także personelu medycznego ma ochronić dziecko przed zakażeniem bakterią krztuśca.
Wydawać by się mogło, że dzięki wprowadzeniu obowiązkowych szczepień na krztusiec, ta choroba została ograniczona. Nic bardziej mylnego. Aktualnie obserwuje się wzrost zachorowań wśród osób po 15. roku życia. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że rocznie odnotowuje się od 10 do 15 milionów zachorowań. U dzieci zwykle źródłem zakażenia są rodzice i rodzeństwo, dlatego tak ważne jest wykonywanie szczepień nie tylko u kobiet ciężarnych, ale również u ich bliskich, z którymi będzie miało do czynienia dziecko.
Dowiedz się więcej: Krztusiec najbardziej zagraża niemowlętom, które zarażają się od… dorosłych
Najcięższy przebieg choroby dotyczy głównie noworodków i niemowląt. Szczepienie kobiety w ciąży stanowi bardzo istotny element profilaktyki przeciw krztuścowi. Jakich powikłań można uniknąć, gdy matka dziecka zaszczepi się na krztusiec w ciąży?
- Zapalenie płuc
- Drgawki
- Niedodma
- Krwawienie do ośrodkowego układu nerwowego
- Porażenie nerwów
- Ślepota,
- Encefalopatia niedotleniowa
- Przepuklina brzuszna
Kiedy należy się zaszczepić na krztusiec, będąc w ciąży?
Najbardziej optymalnym czasem na zaszczepienie się w ciąży jest 27.-36. tydzień ciąży. W Polsce rekomenduje się szczepienia po 32. tygodniu ciąży. Dzięki szczepieniu na krztusiec w drugim lub trzecim trymestrze organizm matki ma czas na produkcję odpowiedniej ilości przeciwciał oraz przekazanie ich przez łożysko do dziecka. Dzięki wykonaniu szczepienia na krztusiec w ciąży, dziecko jest pod specjalną ochroną – matka nie ma możliwości zarażenia malucha, a układ odpornościowy dziecka sam przeciwdziała zakażeniu, jeśli doszłoby do ekspozycji na patogen.
Odporność po szczepieniu na krztusiec maleje w czasie, dlatego szczepienie przed zajściem w ciążę może nie spowodować wytworzenia odpowiedniej ilości przeciwciał odpornościowych, które będą stanowić barierę ochronną przed patogenami dla kobiety i dziecka w momencie porodu i tuż po nim.
Od 2016 r. szczepionka przeciwko krztuścowi dla kobiet w ciąży i planujących ciąże jest włączona do Programu Szczepień Ochronnych.
Jaka szczepionka na krztusiec jest bezpieczna dla kobiety ciężarnej?
Kobieta ciężarna powinna zostać zaszczepiona szczepionką skojarzoną, zawierającą elementy błonicy, tężca i bezkomórkowy komponent krztuśca. Szczepionka nie może zawierać żywych wirusów, aby nie doprowadzić do zakażenia – szczepionka dTap.
Szczepionka powoduje, ze organizm ma możliwość kontaktu z drobnoustrojem lub jego częścią, przez co może wyprodukować specyficzne przeciwciała i w momencie kontaktu z osobą chorą – odpowiednio zareagować, nie dopuszczając do rozwoju choroby.
W Wielkiej Brytanii przeprowadzono badania, które jasno wskazują, że szczepienie matki w czasie ciąży, co najmniej tydzień przed porodem, to nawet 90% szans, że dziecko nie zostanie zarażone krztuścem.
Czy szczepionka na krztusiec jest bezpieczna dla kobiety w ciąży?
Szczepienia w czasie ciąży, szczególnie te rekomendowane przez krajowe towarzystwa ginekologów i położników, są bezpieczne dla ciężarnych i płodów, a po porodzie – dla matek i dzieci.
Podawanie szczepionek na krztusiec kobietom ciężarnym nie powoduje występowania większej ilości skutków ubocznych, w porównaniu do grupy kobiet nieciężarnych. Nie odnotowano również większego ryzyka poronienia, występowania wad u płodu, ryzyka urodzenia martwego dziecka czy wystąpienia powikłań okołoporodowych niż w przypadku kobiet niezaszczepionych.
Może zainteresować Cię także: 6 pytań do położnej – przeziębienie w ciąży
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Wawrzyniak A., Moes-Wójtowicz A. i in.: „Krztusiec – choroba, która nie daje o sobie zapomnieć”, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2012, 8(4), 335-340.
Skolarczyk J., Łabądź D., Pekar J.: „Szczepienia zalecane dla kobiet ciężarnych”, Journal of Education, Health and Sport, 2017, 7(4), 682-688.
Pędrys K., Struziak A., Gałuszka B.: „Szczepienia kobiet w ciąży – rutynowa praktyk czy niepopularna forma ochrony zdrowia w Polsce?”, w: Wybrane aspekty stanu zdrowia osób mieszkających w Polsce – przegląd i badania, tom I, Wydawnictwo Naukowe TYGIEL, 2021, 283-303.
Rosłonkiewicz-Wiechowska K.: „Krztusiec – stara choroba i nowe metody jej zapobiegania”, Forum Medycyny Rodzinnej, 2017, 11(3), 107-113.