Ukąszenie osy i pszczoły dziecka – objawy
Wiosna, lato, a nawet jesień to czas, kiedy o użądlenie przez osę czy pszczołę nietrudno, a szczególnie u dzieci. Zwykle po ukąszeniu owadów błonkoskrzydłych dochodzi do pojawienia się miejscowej reakcji niealergicznej, której objawy ograniczają się jedynie do miejsca ukąszenia i obejmują:
● odczyn zapalny – skóra wokół użądlenia jest blada, a otaczający obszar silnie zaczerwieniony i często opuchnięty,
● nagły i ostry ból,
● świąd (najczęściej świadczy o użądleniu przez pszczołę i pozostawieniu żądła dodatkowo podrażniającego skórę),
● pieczenie.
W ekstremalnych przypadkach ukąszenie może doprowadzić do uogólnionej reakcji alergicznej (wstrząsu anafilaktycznego).
Anafilaksja z definicji oznacza bardzo ciężką reakcję alergiczną w wyniku kontaktu z określonym alergenem (np. jadem owadów).
Objawy anafilaksji sklasyfikowano w 4-stopniowej skali [2]:
● stopień 1. – pokrzywka na całym ciele (bąble pokrzywkowe), swędzenie, zaczerwienienie skóry,
● stopień 2. – objawy 1. stopnia oraz silny ból brzucha o charakterze kolkowym, biegunka, wymioty, ucisk w klatce piersiowej,
● stopień 3. – objawy stopnia 1. i/lub 2. oraz problemy z oddychaniem, świszczący oddech, trudności w przełykaniu, chrypka, zamroczenie
● stopień 4. – objawy 1., 2., i 3. stopnia oraz spadek ciśnienia tętniczego krwi, zasinienie skóry, uczucie kołatania serca, a nawet utrata przytomności.
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Przeczytaj także: RKO – resuscytacja krążeniowo-oddechowa u niemowlaka i starszego dziecka
Ukąszenie osy i pszczoły dziecka – pierwsza pomoc
Większość użądleń rodzic może zaopatrzyć samodzielnie bez pomocy lekarza.
Usuń żądło
Osy żądlą wiele razy, ale tylko pszczoła zostawia swoją broń w ciele ofiary, czyli żądło. Nie wolno usuwać go palcami ani wyciskać, gdyż spowoduje to uwolnienie reszty jadu do tkanek. W usunięciu żądła przyda się przedmiot o ostrej krawędzi, który pomoże podważyć żądło, np. karta płatnicza, szpilka, paznokieć. Żądło pociągnij ku górze za pomocą jednej krawędzi wybranego przedmiotu.
Uwaga! Pęseta nie jest polecana do usuwania żądła. Powoduje dodatkowy ucisk, przez co dochodzi do uwolnienia jadu z woreczka jadowego.
Schładzaj miejsca ukąszenia
W miejscu ukąszenia pojawi się obrzęk i zaczerwienienie – to zupełnie normalna reakcja. Dziecko może być rozdrażnione, płakać, skarżyć się na ból i świąd. Świetnie sprawdzi się zimny okład lub lód owinięty czystym kawałkiem materiału. W niektórych przypadkach przydać się mogą żele lub maści ze środkiem antyhistaminowym dedykowane ukąszeniom owadów. Doskonale redukują świąd i zmniejszają obrzęk.
Uwaga! W przypadku schładzania lodem zawsze należy zawinąć go w czysty kawałek materiału. Nie wolno przykładać lodu bezpośrednio do skóry, gdyż może to doprowadzić do odmrożenia.
Obserwuj
Przez następne kilka godzin bacznie obserwuj dziecko. Jeśli zauważysz objawy takie jak: utrudnione oddychanie, problemy z mówieniem, duszność, wysypka na ciele, wymioty czy biegunka – niezwłocznie udaj się do lekarza!
Reakcja alergiczna – co jest normalne, a co powinno zaniepokoić?
U większości dzieci w miejscu ukąszenia pojawi się niewielki obrzęk i zaczerwienienie nieprzekraczające średnicy 10 cm. Objawy ustępują w czasie 24 godzin od ukąszenia i stanowią fizjologiczną odpowiedź organizmu na kontakt z jadem owadów.
Powody do niepokoju zaczynają się wtedy, gdy obrzęk w miejscu ukąszenia jest znacznie większy, przekracza 10 cm i nie przechodzi po upływie 24 godzin. Wówczas natychmiast udaj się do lekarza, bowiem konieczne będzie podanie odpowiednich leków.
Najbardziej groźna jest uogólniona reakcja alergiczna, czyli wstrząs anafilaktyczny. Jak najszybciej zadzwoń pod numer alarmowy i monitoruj oddech dziecka.
Uwaga! U dzieci uczulonych na jad owadów, u których w przeszłości wystąpiły groźne reakcje alergiczne, należy niezwłocznie podać adrenalinę domięśniowo.
Ukąszenie osy i pszczoły dziecka – zapobieganie
- Unikaj perfum, mydeł czy innych środków higieny o intensywnym zapachu – to przyciąga owady.
- Pamiętaj, by odpowiednio zabezpieczyć napoje i jedzenie pozostawione na świeżym powietrzu. Dzięki temu żaden owad nie zostanie przypadkowo połknięty i nie dojdzie do użądlenia w najbardziej groźnych obszarach ciała – język, usta, gardło, krtań.
- Staraj się unikać spożywania słodkich dań i napojów na świeżym powietrzu.
- Przebywając z dzieckiem na zewnątrz w ciepłych miesiącach roku, zachowaj szczególną ostrożność – osy i pszczoły są najbardziej agresywne w bardzo upalne i wilgotne dni.
- Zakładaj dziecku buty i nie pozwalaj na bieganie boso po trawie. Osy lubią bytować w ziemi pod trawnikami.
- W momencie kontaktu z owadem unikaj gwałtownych ruchów. Pszczoły i osy żądlą głównie wtedy, gdy są do tego sprowokowane, dlatego zachowaj spokój i przede wszystkim nie odganiaj.
- Jeśli blisko domu znajdziesz gniazdo os, wezwij specjalistów do jego usunięcia. Nie podejmuj samodzielnych prób pozbycia się niechcianych gości.
- Ubieraj dziecko w ubrania o kolorach, które nie przyciągają owadów błonkoskrzydłych. Najlepszym wyborem będą biel, zieleń i jasny brąz.
- Jeśli maluch przebył wstrząs anafilaktyczny po ukąszeniu owadów lub lekarz stwierdził alergię na ich jad, zawsze pamiętaj, by w sezonie letnim mieć przy sobie adrenalinę na wypadek użądlenia.
Może zainteresować Cię również: Antybiotyki a zdrowie dziecka – co musisz wiedzieć?
[1] Bee or Yellow Jacket Sting | Seattle Children’s https://www.seattlechildrens.org/
[2] History and classification of anaphylaxis | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/