Wyczerpanie cieplne u dziecka — objawy
Wyczerpanie cieplne u dziecka jest stanem pomiędzy stresem a udarem cieplnym. Samo wyczerpanie nie zagraża bezpośrednio życiu pociechy, mimo to należy zachować dużą czujność, by nie przerodziło się w udar.
Wyczerpanie cieplne u dziecka zwykle poprzedza reakcja stresowa na nadmiernie skumulowaną energię cieplną. Najczęściej powstaje podczas intensywnych aktywności fizycznych w gorącym otoczeniu lub w wyniku działania wyłącznie wysokiej temperatury. Stres cieplny przebiega bez zwiększenia ciepłoty ciała, za to pojawia się duże zmęczenie i ogólne poczucie dyskomfortu. Dla większości opiekunów powinien być to mocny sygnał do zabrania dziecka z gorącego, nasłonecznionego miejsca, zapewniając mu odpowiedni odpoczynek. Jeśli zaś energia cieplna nie przestaje się gromadzić, dochodzi do podwyższenia głębokiej temperatury ciała oraz wystąpienia odwodnienia lekkiego stopnia. Wówczas mowa o wyczerpaniu cieplnym u dziecka.
Jakie są objawy wyczerpania cieplnego? U niemowląt zwykle występują:
● rozdrażnienie i nadmierna płaczliwość,
● ospałość,
● intensywne pocenie się,
● dreszcze.
Starsze dzieci uskarżają się na:
● ból i zawroty głowy,
● mdłości,
● wymioty,
● ogólne rozbicie i zmęczenie.
Przeczytaj także: Drgawki gorączkowe u dziecka – jak wyglądają? Co robić, kiedy wystąpią?
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Wyczerpanie cieplne u dziecka a udar cieplny
Zarówno wyczerpanie cieplne u dzieci, jak i udar cieplny mogą powstawać w wyniku forsownych ćwiczeń fizycznych przy jednoczesnej, wysokiej temperaturze otoczenia. Udar cieplny nie zawsze wiąże się z aktywnością fizyczną, a bardzo często powstaje w efekcie przedłużonej ekspozycji organizmu na bardzo wysoką temperaturę, szczególnie podczas upalnych dni.
Jak rozpoznać wyczerpanie cieplne u dziecka, a jak udar cieplny? Wyczerpanie cieplne u dziecka charakteryzuje się podwyższeniem temperatury ciała do wartości sięgających nawet 40°C (waha się między 38°C a 40°C). Co więcej, najczęściej przebiega z obfitym poceniem się, uczuciem dużego zmęczenia lub niekiedy nawet omdleniem, czyli krótkotrwałą, trwającą do 1-2 minut, przejściową utratą przytomności. Wyczerpanie cieplne u dzieci, a także udar cieplny wiążą się z silnym uczuciem pragnienia, nudnościami, zawrotami lub bólem głowy, a także splątaniem umysłowym. Udarowi towarzyszy znacznie wyższa temperatura ciała, która może przekroczyć 40°C. Skóra staje się sucha, gorąca i intensywnie zaczerwieniona. Dodatkowo pojawiają się objawy ciężkiego odwodnienia, takie jak:
● zapadnięte ciemiączko u niemowląt,
● zapadnięte gałki oczne,
● wysuszone błony śluzowe,
● płacz bez łez,
● niskie pragnienie lub jego brak,
● zmiana zachowania — senność, apatia,
● skąpomocz.
Ponadto udar od wyczerpania cieplnego u dziecka odróżnia obecność poważnych objawów neurologicznych — majaczenie, drgawki, a w skrajnościach nawet śpiączka [1].
Wyczerpanie cieplne u dziecka — jak temu zapobiec?
Najprostszą metodą zapobiegania wyczerpaniu cieplnemu u dzieci jest oczywiście unikanie długotrwałego przebywania na słońcu, jak i wykonywania intensywnych ćwiczeń fizycznych w gorącym otoczeniu. Dodatkowo profilaktyce wyczerpania cieplnego u dzieci służą takie działania, jak [2]:
● przygotowanie organizmu do wysiłku podczas upałów — do dużej części chorób z przegrzania dochodzi podczas zawodów sportowych, dlatego młody organizm powinien zostać przygotowany do pracy w ciężkich warunkach. Dzieci i młodzież wymagają zaaklimatyzowania do wysokich temperatur na 3-4 dni przed planowanymi zawodami, dlatego warto przeprowadzić przynajmniej 4 sesje treningowe w gorącym otoczeniu,
● odpowiednie nawodnienie — w przypadku starszych dzieci zaleca się spożycie 0,5 litra płynów na 2 godziny przed wysiłkiem fizycznym. W trakcie aktywności należy wypijać około 250 ml co 20 minut, by zrekompensować utraty wody. W trakcie wysiłku najrozsądniej jest wybierać napoje przeznaczone dla sportowców, gdyż uzupełniają także poziom elektrolitów,
● zapewnienie cienia lub chłodniejszego miejsca do odpoczynku,
● edukacja na temat objawów towarzyszących wyczerpaniu cieplnemu u dzieci i młodzieży — mali pacjenci wykazują tendencję do kontynuowania aktywności fizycznej w upalne dni nawet pomimo silnego zmęczenia. Warto uświadomić pociechę o niepokojących objawach, by mogło samodzielnie rozpoznać niepokojące oznaki,
● w przypadku niemowląt i małych dzieci zaleca się całkowite zrezygnowanie z przebywania w gorącym otoczeniu,
● unikanie nadmiernego otulania niemowląt w ciepłych miesiącach roku — jeśli u dziecka pojawi się pocenie podczas snu, należy natychmiast odsłonić większą powierzchnię ciała dziecka, aby ciepło mogło zostać odprowadzone z organizmu.
Wyczerpanie cieplne u dziecka — pierwsza pomoc
1.Zabierz dziecko z gorącego i nasłonecznionego dziecka
Uwaga! Nie należy przenosić dziecka do intensywnie klimatyzowanego lub mocno wychłodzonego pomieszczenia, by nie doprowadzić do wyziębienia.
2.Rozbierz dziecko i pamiętaj o nawadnianiu
3.Nie podawaj żadnych leków obniżających temperaturę ciała
4.Skontaktuj się z lekarzem, jeśli stan dziecka nie ulega poprawie
W przypadku wyczerpania cieplnego u dziecka, jego stan powinien ulec poprawie już w 20-30 minut po odizolowaniu malucha od źródła ciepła. Jeśli jednak objawy nie ustępują, a rodzice zauważą niepokojące oznaki ze strony układu nerwowego, należy niezwłocznie udać się do najbliższego szpitala.
Do najbardziej niepokojących dolegliwości zaliczono:
● majaczenie,
● splątanie umysłowe — dziecko jest zdezorientowane, co do miejsca i czasu (w przypadku starszych pacjentów), brak logicznej komunikacji, a zachowania często są określane jako nienaturalne i dziwaczne,
● napad drgawek,
● ataksję, czyli zaburzenie koordynacji ruchowej — dziecko nie jest w stanie utrzymać równowagi, wykazuje problemy z poruszaniem się w linii prostej, chód staje się nieregularny.
Może zainteresować Cię również: Omdlenie u dzieci – co robić? Pierwsza pomoc
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Źródła:
[1] Heat Stroke | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
[2] Heat illness in children | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/