Sen malucha – co warto wiedzieć?
Do zasypiania dzieci i dorośli potrzebują odpowiedniego poziomu melatoniny, hormonu wytwarzanego przez szyszynkę, który reguluje rytm aktywności i sen. W siatkówce oka znajdują się receptory, które są wrażliwe na światło niebieskie. Im mniej światła wpada do oka, tym szybciej pojawia się senność, bo odbierający ciemność mózg daje sygnał do rozpoczęcia produkcji hormonu snu.
Sen jest dla dzieci bardzo ważny, ponieważ zapewnia regenerację po pełnym wrażeń dniu i różnorodnych aktywnościach. Dodatkowo w czasie snu wydziela się inny hormon – somatotropina, który odpowiada za wzrost.
Według Amerykańskiej Akademii Medycyny Snu, która w czerwcu 2016 roku opublikowała rekomendacje dotyczące snu dla dzieci i młodzieży, rozpiętość liczby godzin snu różnicuje wiek dziecka oraz jego indywidualne zapotrzebowanie na sen związane z genetyką.
- 4-12 miesięcy – 12-16 godzin na dobę (+ drzemki)
- 1-2 lata –11-14 godzin na dobę (+drzemki)
- 3-5 lat – 10-13 godzin na dobę (+ drzemki)
- 6-12 lat – 9-12 godzin na dobę
- 13-18 lat – 8-10 godzin na dobę
Bardzo ważne jest sprawdzenie, jaka liczba przespanych godzin pomaga zregenerować się dziecku. Jeśli przesypia mniej godzin rekomendowanych dla swojego wieku, ale w ciągu dnia jest aktywne, pogodne, chętnie się uczy i bawi, to możliwe, że ma indywidualne, mniejsze zapotrzebowanie na sen.
Jeśli sen dziecka jest zbyt krótki, można zaobserwować trudności z koncentracją uwagi, apatię, niechęć do zabawy, łatwą męczliwość oraz inne trudności wpływające na codzienne funkcjonowanie. Wówczas należy zgłosić się do pediatry oraz innych specjalistów zajmujących się somatycznym podłożem zaburzeń snu.
Przeczytaj także: 6 pytań do rodzica – długie karmienie piersią
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Co służy lepszemu zasypianiu dzieci?
Wiele dzieci do 3. roku życia śpi niespokojnie, wybudza się w nocy, wcześnie wstaje, ma problem z zaśnięciem. Jest to często związane z dojrzewaniem układu nerwowego, poczuciem bezpieczeństwa dziecka, jego temperamentem, a także rytuałami wieczornymi i nastawieniem rodziców.
Częsty płacz i wybudzanie się w nocy może być dla rodziców ogromnie uciążliwe. Niewyspanie, zmęczenie powoduje, że pojawia się mniej cierpliwości. Jednak małe dziecko nie wybudza się „specjalnie”. Płacze, kiedy chce coś zakomunikować. To jego sposób nawiązania kontaktu z rodzicem. Warto w każdej sytuacji, kiedy dziecko jest niespokojne, płacze, woła mamę lub tatę zareagować, odpowiedzieć na potrzebę bliskości komunikowaną przez dziecko. Małe dziecko, aby poradzić sobie ze strachem, niepewnością, niewygodą potrzebuje rodzica do regulacji napięcia.
Dlatego, jeśli dziecko budzi się kolejny raz w nocy – spróbuj w sobie wzbudzić nastawienie na wspieranie, bycie blisko, okazywanie troski, ponieważ mały człowiek woła z konkretnego powodu, którego jeszcze nie potrafi dokładnie wyrazić. Im dziecko czuje się bezpieczniej, pewniej, im bardziej ma świadomość, że jego wołanie czy płacz zostanie usłyszane, tym spokojniej zaśnie.
Cierpliwość i czas są bardzo pomocne w radzeniu sobie z niespokojnym snem dzieci. Jeśli będziemy w kontakcie, będziemy okazywać bliskość i zrozumienie, wzmocnimy więź z dzieckiem. Nie można przy tym zapominać o własnych potrzebach – podtrzymywać wspierające kontakty z bliskimi, dawać sobie czas na odpoczynek i regenerację.
Jak zadbać o zdrowy sen dziecka?
Dbanie o dobry sen dziecka to również odpowiednie przygotowanie przed pójściem spać. Warto zwrócić uwagę na to, co nasze dziecko robi wieczorem, ponieważ niebieskie światło emitowane przez ekrany telewizora, smartfonu czy laptopa powoduje opóźnianie produkcji melatoniny i opóźnia proces zasypiania.
Dziecko, aby zasnąć potrzebuje wyciszenia i zwolnienia, czemu służą rytuały. Są pomocne, ale nie wszystkie. Na przykład kąpiel – kiedy przed snem, dziecko bawi się w wannie, w jasno oświetlonej łazience, może nabrać siły i ochoty do harców. Dlatego warto przesunąć kąpiel na wcześniejszą porę lub zamontować w łazience ciepłe, niezbyt mocne oświetlenie.
- Na dwie godziny przed snem – wyłącz bajki na smartfonie, telewizor i laptop. Postaw na wspólne czytanie książek, gry planszowe, układanki czy ulubione zabawy dziecka.
- Wywietrz pokój, sprawdź temperaturę panującą w sypialni, optymalna do spania to temperatura oscylująca w okolicy 18-21 stopni Celsjusza.
- Zaciemnij pokój – grube zasłony, rolety zaciemniające będą dobrym sposobem na odcięcie się od źródeł światła z ulicy.
- Wieczorem postaw na ciepłe, lekkie oświetlenie, które będzie sprzyjało produkcji melatoniny. Sprawdź, jakie światło emituje lampka w pokoju dziecka.
- Stwórz swój rytuał z dzieckiem – np. wspólne czytanie książki, śpiewanie kołysanek, przytulanie się, opowiadanie o tym, co najciekawszego zdarzyło się mijającego dnia.
- Do usypiania dziecka podchodź ze spokojem, cierpliwością i zrozumieniem, że proces zasypiania może trwać dość długo i jest uzależniony od wielu czynników m.in. temperamentu dziecka, jego zapotrzebowania na sen czy aktywności w ciągu dnia.
Sprawdzaj, co służy Twojemu dziecku – potrzeby i preferencje dzieci są różne, jedne wolą spokojną muzykę przed snem, inne silny i mocny masażyk robiony przez rodzica. Część dzieci nie lubi być dotykana, a inne nie zasną bez ręki rodzica na poduszce. Testuj różne sposoby, sprawdzaj, jak reaguje na nie Twoje dziecko, a w trudnych momentach, kiedy maluch nie chce spać, pamiętaj, że ten etap też kiedyś minie.
Może zainteresować Cię również: 6 pytań do dietetyka – dieta dla mózgu
Paruthi S. et al., Recommended Amount of Sleep for Pediatric Populations: A Consensus Statement of the American Academy of Sleep Medicine, Journal of Clinical Sleep Medicine, 2016