Czy wszystkie noworodki mają żółtaczkę?
Żółtaczka u noworodków to często obserwowana przypadłość. Najczęściej wynika z fizjologii i jest krótkotrwała, ale u niektórych maluszków się przedłuża, co może być niebezpieczne, dlatego wymaga diagnostyki. Żółtaczka fizjologiczna dotyczyć może zarówno dzieci urodzonych w terminie porodu jak i wcześniaków. Jednak największe prawdopodobieństwo jej wystąpienia istnieje u maluszków urodzonych przedwcześnie, co wynika z niedojrzałości układu pokarmowego, a w szczególności wątroby.
Przeczytaj także: 6 pytań do położnej o badania przesiewowe noworodków
Skąd bierze się żółtaczka u noworodków?
Objawy żółtaczki, czyli zażółcenie powłok skórnych, gałek ocznych czy błon śluzowych wiążą się z podwyższonym stężeniem bilirubiny (żółtego barwnika) we krwi dziecka.
Bilirubina powstaje z rozpadu hemoglobiny, która znajduje się w krwinkach czerwonych. W życiu wewnątrzmacicznym dziecko potrzebuje znacznie więcej hemoglobiny niż po urodzeniu. Jest to też inny rodzaj hemoglobiny – hemoglobina płodowa. Po porodzie następuje więc wymiana rodzaju hemoglobiny. Rozpada się wiele czerwonych krwinek , przez co podnosi się poziom bilirubiny, której niedojrzała wątroba dziecka nie potrafi sprawnie wychwycić i usunąć.
Tak rozwija się żółtaczka fizjologiczna, którą zauważmy w 2.-3. dobie życia. Zmiany koloru skóry pojawiają się najpierw na buzi dziecka, a następnie obejmują tułów i kończyny. Żółtaczka fizjologiczna nie jest groźna dla noworodka. Natomiast przy żółtaczce patologicznej zmiany pojawiają się już w 1. dobie życia, a dodatkowo występuje m.in. znacznie podwyższona norma bilirubiny we krwi, cytrynowy/pomarańczowy odcień skóry, szarobiały stolec, ciemny kolor moczu, wzdęty brzuszek, brak apetytu, wiotkie mięśnie lub drgawki, apatia lub rozdrażnienie.
Powodem żółtaczki u dzieci karmionych piersią może być też niewystarczająca ilość przyjmowanych kalorii i/lub odwodnienie. Dlatego, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia żółtaczki fizjologicznej, zaleca się regularne karmienie dziecka piersią 8-12 razy na dobę. Mleko kobiece stymuluje pracę układu trawiennego, wątroby, a co za tym idzie, wspomaga naturalny rozkład bilirubiny. Jej nadmiar będzie usuwany wraz z moczem i kałem. Karmiąc noworodka piersią, nie wolno go dopajać, ani podawać glukozy.
Chociaż mleko matki najczęściej pomaga w usuwaniu bilirubiny z organizmu dziecka, zdarza się, że składniki w nim zawarte przyczyniają się do pojawienia żółtaczki. Tzw. żółtaczka spowodowana pokarmem kobiecym objawia się podwyższonym poziomem bilirubiny od 4 doby życia dziecka. Może utrzymywać się do 8-12 tygodni. Maksymalne stężenie bilirubiny pod koniec 2 tygodnia życia może wynosić nawet 20 mg/dl i więcej. Po wykluczeniu innych przyczyn zdarza się, że trzeba zaprzestać karmienie piersią na 24-48 godzin, zastosować w tym czasie mieszankę mlekozastępczą i stymulować laktację laktatorem. Na szczęście takie sytuacje są rzadkością.
Jeśli chodzi o przyczyny żółtaczki patologicznej, należy wymieć zakażenia i infekcje, konflikt serologiczny między matką a dzieckiem, nieprawidłową pracę wątroby, niedrożność dróg żółciowych i inne.
Nawilża śluzówkę nosową.
Wspomaga prawidłowe widzenie, wzrost i rozwój kości u dzieci.
Udrażnia i oczyszcza nos z gęstego kataru, łagodzi objawy przeziębienia przebiegającego z mokrym kas...
Krople enzymatyczne z laktazą kwaśną i neutralną.
Krem z ektoiną do stosowania już od 1. miesiąca życia.
Jak rozpoznać żółtaczkę u noworodka?
Oznaczenie stężenia bilirubiny odbywa się poprzez pobranie próbki krwi lub bilirubinometrem przezskórnie. Maksymalne stężenie bilirubiny nie powinno przekraczać:
- 10 mg/dl przezskórnie,
- 12 mg/dl u noworodka donoszonego i 15 mg/dl u wcześniaka z próbki krwi
Noworodki donoszone kierowane są na fototerapię przy stężeniu bilirubiny powyżej:
- 12 mg/dl w 1. dobie życia,
- 15 mg/dl w 2. dobie życia,
- 18 mg/dl w 3. dobie życia,
- 20 mg/dl w 4. dobie życia.
Ile czasu trwa żółtaczka noworodka i jak długo trzeba zostać w szpitalu?
Żółtaczka fizjologiczna trwa zazwyczaj 10 dni. U wcześniaka może się wydłużyć do 14 dni. Natomiast jeśli po 10 dniach dalej występują objawy żółtaczki lub dochodzą kolejne należy rozszerzyć diagnostykę. Czas pobytu w szpitalu zależy od sposobu i efektu leczenia oraz decyzji neonatologa. Najczęściej wydłuża się o 2-3 dni.
Jak wygląda leczenie żółtaczki u noworodków?
Żółtaczka fizjologiczna nie wymaga stosowania leków, ustępuje samoistnie. Gdy poziom bilirubiny przekracza przyjęte normy, zleca się fototerapię. Zastosowanie jej zależy od poziomu bilirubiny we krwi, tygodnia ciąży, w którym maluszek przyszedł na świat oraz czynników ryzyka. Fototerapia noworodka trwa zazwyczaj 1-3 dni. Polega na naświetlaniu jak największej, odkrytej części ciała dziecka specjalną lampą UV. Promienie UV rozbijają bilirubinę w skórze, dzięki czemu zmniejsza się jej poziom we krwi. Oczka dziecka są w tym czasie przysłonięte specjalną opaską. Jeśli fototerapia nie przynosi oczekiwanych efektów, co występuje bardzo rzadko, konieczna może okazać się transfuzja krwi.
Czy żółtaczka może powrócić?
Jeśli mamy do czynienia z żółtaczką fizjologiczną, to ustępuje ona samoistnie po ok. 10-14 dniach. Natomiast żółtaczka patologiczna, która wymaga leczenia, może powrócić, jednak nie zdarza się to zbyt często. Zazwyczaj leczenie w postaci fototerapii jest bardzo skuteczne. Ważna jest regularna kontrola bilirubiny u noworodka oraz ocena zażółcenia. W przypadku zbyt wczesnego zakończenia fototerapii może pojawić się hiperbilirubinemia z odbicia i dziecko będzie wymagało ponownej hospitalizacji. W momencie nawrotu objawów konieczna jest natychmiastowa konsultacja z lekarzem, gdyż nieleczona, patologiczna żółtaczka może prowadzić do powikłań. Po wypisie ze szpitala, w czasie wizyty patronażowej położna oceni poziom zażółcenia noworodka oraz poinformuje o właściwej obserwacji dziecka.
Może zainteresować Cię również: Naturalnie zdrowe dziecko – jak o to dbać od pierwszych dni życia?
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.