Baby brain – istnieje czy nie?
Stanowiska współczesnych naukowców dotyczących „baby brain” są niejednoznaczne. Jedne badania potwierdzają jego istnienie, inne nie pokazują żadnych różnic między kobietami niebędącymi w ciąży a ciężarnymi w zakresie zdolności poznawczych, takich jak zapamiętywanie, planowanie czy koncentracja. Jedno z przełomowych badań dotyczących wydajności procesów poznawczych, gdzie kobiety w ciąży wykonywały zadania oparte na wykorzystywaniu pamięci, nie stwierdzono istotnych różnic między kobietami w ciąży a tymi, które w ciąży nie były (Brindle i in., 1991).
Według badaczy zajmujących się neuroplastycznością mózgu również nie ma jednoznacznego stanowiska na temat tego, czy zachodzące zmiany w mózgu podczas ciąży mogą negatywnie wpływać na funkcje pamięci, uwagi czy planowania. Naukowcy są jednak zgodni, że ciąża jest niezwykłym stanem, w którym kobieta doświadcza krótko- i długoterminowych, często dynamicznych zmian, które przebudowują struktury mózgu i zmieniają ich funkcje (Duarte-Guterman i in., 2019).
Różnice indywidualne wśród kobiet są też bardzo istotne, ponieważ każda z kobiet w ciąży może inaczej doświadczać tego stanu. Dodatkowo zaabsorbowanie zmianami w ciele, rozwijającym się dzieckiem oraz dostosowaniem życia pod nowego członka rodziny, może wywoływać stres czy niepokój, które mogą utrudniać planowanie czy zapamiętywanie wszystkich ważnych działań.
Jak może wyglądać „baby brain”?
W ciąży możesz być zapominalska, roztargniona, doświadczać trudności z dłuższym skupieniem, kiedy pojawia się nadmiar rozpraszających bodźców. Jednak nie musi to wynikać z ciąży, a z Twojego temperamentu, osobowości, wpływu środowiska albo po prostu zmęczenia.
Jedna z hipotez wyjaśniających trudności w zapamiętywaniu czy pomyłkach robionych przez kobiety w ciąży bierze pod uwagę kontekst, czyli ogromną liczbę zmian, jakie niesie dla kobiety ciąża.
Zmiany fizyczne, huśtawki nastroju spowodowane hormonami, skupienie na badaniach, dbaniu o siebie i dziecko oraz przygotowaniu domu i rodziny na pojawienie się dziecka powoduje, że kobieta znacznie zmienia swoje priorytety.
Odsunięcie na dalszy plan mniej ważnych spraw, może sprawiać, że kobieta w ciąży będzie zapominała o urodzinach dalszej rodziny, pomyli adresy, kiedy w tym samym czasie koncentruje się na kompletowaniu wyprawki czy nieświadomie zignoruje konieczność zaplanowania wyjazdu, jeśli wie, że musi skupić się na umówieniu na liczne badania.
Dodatkowo na mniejszą koncentrację uwagi może wpływać liczba oraz rodzaj dolegliwości w ciąży – ciągłe wymioty, trudności z przesypianiem całej nocy w wyniku niewygody i ciągłego chodzenia do łazienki może bardzo negatywnie wpływać nie tylko na nastrój, ale również na zdolności skupienia się.
Co robić, kiedy dotyka Cię „baby brain”?
Widzisz zmiany w swoim zachowaniu, które Cię niepokoją lub utrudniają życie? Możesz pomóc sobie różnymi narzędziami, ułatwiającymi planowanie i zapamiętywanie. Możesz wykorzystać – notatki w kalendarzu papierowym czy elektronicznym, robienie list rzeczy do zrobienia, czy korzystanie z aplikacji np. do robienia list zakupów, przypominających o godzinie brania leków czy wysyłających powiadomienia o umówionej wizycie u lekarza.
Warto sobie uświadomić, że te trudności są chwilową przypadłością, która minie. Dodatkowo świadomość, że teraz bardzo dużo energii zużywasz, aby zadbać o swoje dziecko i przygotować się na jego przyjście, może pomagać w chwilach, kiedy coś Ci nie wychodzi lub popełniasz błąd. Wyrozumiałość, empatia do siebie samej oraz spokojne podchodzenie do wyzwań może być pomocne w trudnych momentach.
Jednak, jeśli przeżywasz duże zdenerwowanie, martwisz się o swoją pamięć i koncentrację uwagi oraz czujesz, że sytuacja jest dla Ciebie przytłaczająca, zawsze możesz skorzystać z pomocy specjalisty – porozmawiaj o swoich objawach z prowadzącym ginekologiem, a jeśli będziesz potrzebować – zgłoś się do psychologa, który podpowie, jak możesz poradzić sobie z tą sytuacją.
Może zainteresować Cię także: 6 najlepszych aplikacji ciążowych
To jest wyrób medyczny.
Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Pownall M., Cornner M.,Hutter R.R.C, ‘Baby brain’ in pregnancy: A review of social psychological explanations and future research directions. Social and Personality Psychology Comaps, 2022 https://compass.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/spc3.12696