Chcesz uchronić dziecko przed wirusem grypy? Poznaj rekomendowane metody

Przed wybuchem pandemii koronawirusa, grypa nazywana była „ostatnią niekontrolowaną plagą ludzkości”. Wywołują ją wirusy z rodziny Orthomyxoviridae. Wyróżnia się trzy typy wirusa grypy: A, B i C. Szacuje się, że rocznie tę chorobę przechodzi od 3 do 5 milionów ludzi. Śmiertelne przypadki grypy dotyczą od 250 do 500 tysięcy osób. Według statystyk na grypę choruje 9 proc. pacjentów leżących w szpitalach. Na powikłania grypy najbardziej narażeni są seniorzy, ciężarne kobiety oraz dzieci poniżej drugiego roku życia. Zachorowalność na grypę wśród dzieci sięga 20-30 proc. 

Grypa u dzieci – ryzyko

W przypadku dzieci grypa najczęściej objawia się w postaci ostrej infekcji dolnych dróg oddechowych. Według statystyk, każdego roku na grypę zapada 90 milionów dzieci poniżej 5 roku życia. U co czwartego rozpoznaje się ostrą infekcję dolnych dróg oddechowych. Ryzyko leczenia w szpitalu znacznie wzrasta u dzieci poniżej dwóch lat.

Statystycznie z powodu ostrego przebiegu grypy hospitalizacji wymagają niemowlęta poniżej szóstego miesiąca życia. U tych małych dzieci najczęściej występuje również ryzyko poważnych powikłań pogrypowych.

Dzieci najczęściej chorują na grypę typu B (najcięższy przebieg wywołuje typ A, a najlżejszy-C). W przypadku niemowląt (poniżej 6 miesiąca życia), nawet u co czwartego malucha chorującego na grypę dochodzi do poważnych powikłań – najczęściej zapalenia płuc. U starszych dzieci powikłaniem bardzo często jest ostre zapalenia ucha.

Przeczytaj także: Zapalenie ucha środkowego u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie

Jak przenosi się grypa, ile trwa wylęganie grypy, jakie są objawy grypy?

Grypa rozprzestrzenia się drogą kropelkową (na przykład w czasie kichania), kontaktową i aerozolową. Okres inkubacji wirusa grypy wynosi od 1 do 4 dni. Dorośli zarażać mogą już na dzień przed wystąpieniem u nich pierwszych objawów aż do tygodnia po ich ustąpieniu. Dzieci mogą infekować inne osoby na kilka dni przed wystąpieniem u nich pierwszych objawów, aż do 10 dni po ich ustąpieniu.

Ostre objawy grypy ustępują zwykle po 10 dniach od rozwinięcia się choroby. Jednak katar i poczucie osłabienia i ogólnego rozbicia mogą dokuczać nawet do dwóch tygodni.

Przebieg grypy może być bardzo różny. U jednych minie ona w zasadzie bezobjawowo, a u drugich może przybrać formę ciężkiej, powikłanej infekcji. Mniej więcej połowa chorych przechodzi grypę z „klasycznymi” objawami. Jakie są typowe objawy grypy? Do najczęściej występujących symptomów grypy (także u dzieci) zalicza się:

• gorączkę, 
• ból głowy, 
• ból gardła, 
• ból mięśni, 
• złe samopoczucie, 
• męczliwość, 
• suchy kaszel, 
• wymioty lub nudności. 

W odróżnieniu od przeziębienia, w przypadku grypy u chorych bardzo rzadko występuje katar. 

Jak chronić dziecko przed grypą?

Grypa może przynieść wiele powikłań, a i w wydaniu niepowikłanym nie jest niczym przyjemnym. Czy można uchronić się przed zarażeniem? Choć żaden ze sposobów nie gwarantuje stuprocentowego zabezpieczenia, warto zrobić wszystko, by zminimalizować ryzyko zachorowania na grypę.

Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje pięć sposobów na uchronienie siebie i bliskich przed grypą. WHO zaleca, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, gdy grypa sezonowa jest najbardziej aktywna, aby pamiętać o pięciu zasadach: 

• szczepieniu, 
• regularnym myciu rąk, 
• unikaniu dotykania swoich ust, oczu i nosa, 
• unikaniu przebywania w pobliżu chorych osób,
• odizolowaniu się (pozostają w swoim mieszkaniu) w przypadku zaobserwowania (lub podejrzenia) objawów grypy u siebie.

Kiedy zaszczepić dziecko przeciwko grypie?

Najlepszym zabezpieczeniem przed grypą jest szczepienie. Już od sześćdziesięciu lat bezpieczne szczepionki w znacznej mierze pozwalają zapobiegać epidemii grypy. Odporność nabyta po szczepieniu z czasem ulega osłabieniu, więc zaleca się przyjęcie szczepionki co rok.

W przypadku zdrowych, dorosłych osób szczepionka zapewnia ochronę, nawet jeżeli krążące w danym sezonie „odmiany” grypy nie są dokładnie tymi, jakie zastosowano w szczepionce. Trochę inaczej wygląda sytuacja w przypadku starszych i przewlekle chorych osób. W takich okolicznościach zapobieganie chorobie nie jest tak skuteczne, ale zmniejsza ciężkość przebiegu choroby i minimalizuje ryzyko powikłań. WHO zaleca, by przeciwko grypie szczepić dzieci. Zwłaszcza te najmniejsze – między szóstym miesiącem życia a ukończeniem przez nie pięciu lat.

Szczepienie przeciwko grypie działa najskuteczniej wtedy, kiedy typ wirusa grypy użyty w szczepionce jest jak najbardziej zbliżony do tego, jaki w danym sezonie krąży w powietrzu. Właśnie dlatego działa Globalny System Nadzoru i Reagowania na Grypę WHO oraz zlokalizowane w różnych miejscach świata Krajowe Centra ds. Grypy, które na bieżąco monitorują krążące wirusy grypy i dwa razy w roku aktualizują skład szczepionki.

Dziecko zaszczepić można w czasie trwania całego sezonu grypowego. Trzeba jednak pamiętać, że odporności nie nabierze z chwilą wstrzyknięcia szczepionki. To proces, który trwa. Wykształcenie odporności w tym przypadku zajmuje około 2-3 tygodnie. Właśnie dlatego lepiej udać się z maluchem na szczepienie jeszcze przed rozpoczęciem sezonu grypowego. W Polsce trwa on od września do grudnia. 

Profilaktyka grypy u dzieci

Osłabiony organizm dziecka jest najlepszym celem dla wirusów grypy. By zmniejszyć szansę mikrobom na zainfekowanie pociechy, należy zadbać o jej odporność. Układ immunologiczny dziecka rozwija się do trzeciego roku życia. Zwłaszcza w tym okresie warto dbać o jego stymulowanie. To „inwestycja”, która zaprocentuje.

Jak poprawić odporność u dziecka? Budowanie odporności to proces, na który składa się wiele elementów. Nie warto pomijać żadnego z nich. Jednym z najważniejszych jest właściwa dieta. To, co maluch je ma wpływ na kondycję jego układu immunologicznego. W jego diecie powinny znaleźć się posiłki obfitujące w witaminy, nasycone kwasy tłuszczowe i mikroelementy. Dziecko potrzebuje również energii. Właśnie dlatego w jego zimowym menu powinno znaleźć się pełnoziarniste pieczywo, kasze, razowe makarony, chude mięso, ryby morskie, warzywa oraz owoce, jaja, mleko i przetwory mleczne.

Odpowiednie jedzenie jest istotne, ale równie ważne, a może i ważniejsze jest właściwe nawodnienie. Jeżeli dziecko nie pije odpowiedniej ilości wody, jego błony śluzowe nosa i gardła się przesuszają. W efekcie są bardziej podatne na infekcje. 

Poza zbilansowanymi posiłkami i nawodnieniem w przypadku profilaktyki grypy bardzo ważna jest właściwa ilość snu. Dzieci w wieku przedszkolnym powinny spać między 10 a 13 godzin na dobę, a starsze dzieci przynajmniej 9. 

Sen i dietę powinny uzupełniać jak najczęstsze aktywności na świeżym powietrzu. Na spacer maluch powinien wychodzić przez cały rok. Także wtedy, kiedy słupki rtęci spadają poniżej zera. Warto pamiętać, żeby zarówno w czasie aktywności na zewnątrz, jak i w domu, nie przegrzewać dziecka.

Jak na co dzień unikać zarażenia grypą?

Aby uniknąć zarażenia grypą, warto w codziennym życiu pilnować kilku zasad. Trzeba pamiętać, że chronić musimy nie tylko siebie, ale i innych. Właśnie dlatego, należy odpowiednio zakrywać usta przy kichaniu i kasłaniu. 

Obowiązkiem jest stosowanie jednorazowych chusteczek higienicznych i ich natychmiastowe wyrzucenie tuż po użyciu. Bardzo istotne jest także częste mycie rąk wodą z mydłem, wietrzenie pomieszczeń i unikanie chorych osób.

Grypa to choroba, której bagatelizować nie wolno. Jej powikłania mogą być poważne. Właśnie dlatego warto robić wszystko, by uchronić przed wirusem grypy swoje dziecko, siebie i najbliższych. 

Może zainteresować Cię również: Czy zbliża się epidemia wyrównawcza grypy?